cupure logo
vanvoormetheteenaannietbijzijndoor

Beschadigde Merz begint als kanselier met grote opgaven

Beschadigde Merz begint als kanselier met grote opgaven
Een beroerdere start kon hij niet krijgen, Friedrich Merz, nu echt de nieuwe bondskanselier van Duitsland. Voor het eerst in de geschiedenis van de Bondsrepubliek haalde de beoogde kanselier in de eerste ronde onvoldoende stemmen voor een benoeming, omdat ook leden binnen de eigen coalitie tegen waren. Ook al haalde hij het in tweede instantie wel, de schade is aangericht. Vandaag werd duidelijk dat de meerderheid die Merz met zijn nieuwe regering nodig heeft wankel is, net als het mandaat voor hemzelf. Zijn reactie na zijn uiteindelijke benoeming was dan ook zeer ingetogen. De uitdagingen waarvoor hij staat zijn onverminderd groot. Afgelopen dagen benadrukten de christendemocraten en sociaaldemocraten juist hoe belangrijk het is dat zij samen een stabiele regering vormen. Het is op dit moment de enige mogelijke coalitie buiten de AfD om, die vorige week door de Duitse binnenlandse veiligheidsdienst werd beoordeeld als extreemrechts en een gevaar voor de democratie. De nieuwe regering ziet zichzelf als reddingsboei van de Duitse democratie: als zij er samen niet uitkomen, dan dreigt dat de weg vrij te maken voor de AfD. AfD zet coalitie voor blok En die staat te popelen, bleek ook weer vandaag. Zo riep partijvoorzitter Alice Weidel op sociale media meteen na de eerste stemming op tot nieuwe verkiezingen. De AfD hangt als een schaduw over de nieuwe regering en laat zien voor wat voor lastige opgave die nu staat: de onvrede in het land verminderen. Merz werd na zijn verkiezing gefeliciteerd door de parlementariërs: Onder druk van de groeiende steun voor de AfD schoven de christendemocraten in de verkiezingscampagne op naar rechts: de partij van Merz werd conservatiever en sprak harde taal over migratie. Daarmee hoopten CDU/CSU stemmen af te vangen de AfD. Maar die strategie wekte hoge verwachtingen: de kiezer wil dat beloften worden ingelost. Een probleem is dat coalitiegenoot SPD hard werd afgestraft bij de verkiezingen. Kiezers zijn teleurgesteld in het beleid van de afgelopen jaren onder leiding van de sociaaldemocraten en bondskanselier Scholz. Om steun terug te winnen, zal de SPD zich beter moeten profileren. Streng op migratie Na de verkiezingen bleek alleen een coalitie van CDU/CSU en SPD een haalbare kaart. Om tot een akkoord te komen, waren compromissen noodzakelijk. Die compromissen kunnen de grote verkiezingsbeloftes van Merz in de weg zitten, bijvoorbeeld wat betreft de aanpak van migratie. Al loopt het aantal asielzoekers momenteel terug, een strenger migratiebeleid is een van de speerpunten van de nieuwe regering. Zeker de christendemocraten zien in migranten een risico voor de binnenlandse veiligheid. Na verschillende dodelijke aanvallen en aanslagen door migranten in de aanloop naar de verkiezingen, beloofde Merz de Duitse grenzen op zijn eerste dag als kanselier de facto te sluiten voor migranten, en zelfs voor asielzoekers. Volgens de SPD is dit niet mogelijk en in strijd met Europees recht. In het regeerakkoord staat nu dat het recht op asiel blijft bestaan, maar dat asielzoekers wel aan de grens worden teruggestuurd "in afstemming met buurlanden". Of dat betekent dat weigeren alleen kan als die landen meewerken, is onduidelijk. Oostenrijk heeft al laten weten hier niet aan mee te zullen werken. Duitse economie in slop En dan is er ook nog de slecht draaiende Duitse economie die de nieuwe regering nieuw leven in moet blazen. Lagere energieprijzen moeten daarbij helpen. Net als belastingverlagingen, al is het daarvoor nodig dat de economie aantrekt. Wat de zwart-rode coalitie een beetje lucht kan geven, is dat ze de honderden miljarden aan nieuwe leningen mag aangaan, voor verbetering van de noodlijdende infrastructuur, verduurzaming en defensie. Toch zijn die leningen een last voor Merz: voor de verkiezingen voerde zijn partij nog campagne tegen extra schulden. Bij de christendemocraten kijken ze liever vooruit dan terug. Hoewel de binnenlandse politiek de aandacht van Merz zal blijven vragen, hoopt de nieuwe bondskanselier zelf juist ook in het buitenland een rol van betekenis te kunnen spelen. Nu de steun van de VS voor de verdediging van Europa niet meer vanzelfsprekend is, is Europa meer op zichzelf aangewezen. Daarbij moet Duitsland als machtigste land weer voorop gaan lopen, bijvoorbeeld in de steun aan Oekraïne. Volgens traditie reist Merz morgen direct naar Parijs. Daarna gaat hij naar Warschau.

Reacties

Laatste nieuws