cupure logo
vanmetvoorheteennietbijzijntrumpuit

'Boeken over lesbische relaties gaan allang niet meer over de clichés'

'Boeken over lesbische relaties gaan allang niet meer over de clichés'
Het boek Kleine Gelukjes van de Belgische schrijfster Audrey Adelin is verkozen tot Regenboogboek van het Jaar. Dat heeft lezersplatform Hebban bekendgemaakt. 1500 lezers en een jury van queer magazine Winq en Hebban hebben het tot beste lhbtiqa+-boek van het jaar gekroond. Het boek vertelt het verhaal van een meisje dat gaat studeren en ontdekt dat ze gevoelens heeft voor een andere studente. Volgens de jury is het een inclusief boek "waar de queer community zich in elke bladzijde veilig kan omwentelen". Volgens Daphne de Heer van Velvet Publishers is er veel vraag naar boeken over lesbische relaties. Dat komt mede doordat deze tegenwoordig breder vertegenwoordigd zijn dan voorheen, denkt zij. Zelf begon ze de uitgeverij om een "een positieve representatie van de variatie in queer relaties te laten zien." De uitgeverij heeft een vast klantenbestand dat boeken koopt. "We komen de lezers overal tegen, zoals op boekenbeurzen en andere evenementen. Het is een heel diverse groep, van 18- tot 88-jarigen." Lotte Bosch van boekhandel Athenaeum in Amsterdam beaamt dat er ruime interesse is voor dit soort boeken. "Online wordt veel gepost en gedeeld over queer literatuur, door zowel lezers als mensen in het boekenvak. Dat zie je terug in de vragen en keuzes van klanten in de winkel." 'Geproblematiseerd' Dat er zo'n behoefte aan is, is niet gek, legt De Heer uit. Tussen de jaren 50 en 90 kwamen er volgens haar amper boeken uit met daarin lesbische personages. "En als het al gebeurde, dan was het lesbisch-zijn vaak geproblematiseerd. Die verhalen gingen dan over hoe moeilijk het is om uit de kast te komen, of over een liefdesrelatie tussen vrouwen die niet geaccepteerd werd." Dat beaamt lezer Loes van Roozendaal. Toen zij jong was en twijfels kreeg over haar geaardheid, had ze behoefte aan films, series en boeken die daarover gingen. Maar de boeken die ze in de bibliotheek tegenkwam, gingen vooral over "het probleem van lesbisch zijn", vertelt ze. "En dat bevestigde mijn kwetsbare gedachten van toen." Meer vanzelfsprekend Ook boekverkoper Bosch herkent dit. "Het cliché van lesbische personages in films en boeken is dat hun relaties en levens gedoemd zijn om te mislukken of slecht af te lopen." Dat is nu niet meer zo, stelt ze. Er is in de literatuur meer ruimte voor het "alledaagse". In de boeken die nu worden uitgebracht, is de lesbische relatie lang niet altijd het grootste thema. "Auteurs als Hanna Bervoets en Nina Polak schrijven weliswaar verhalen waarin deze relaties een rol spelen, maar het verhaal gaat daar niet alleen over", zegt Bosch. Volgens haar wordt een lesbische relatie steeds meer vanzelfsprekend in boeken. Ook Van Roozendaal vindt wat er nu wordt uitgebracht een wereld van verschil met de boeken van vroeger. In haar boekenkast staat inmiddels een tiental boeken van hedendaagse, jonge schrijvers over lesbische liefdes. De grote verandering is dat het in deze boeken over het alledaagse gaat, stelt ze. "Er wordt niet benadrukt dat iemand lesbisch is. We kijken mee in een leuk of ingewikkeld liefdesleven, net als in de meeste hetero-romans." 'Spiegelen aan eigen leven' "Wat me vooral opvalt, is dat de boeken die nu geschreven worden, voor iedereen zijn. Ze staan niet langer bekend als dat ene boek over lesbiennes." Van Roozendaal denkt dan ook dat dat goed is voor de representatie van lesbische vrouwen. Zo noemt ze het voorbeeld van haar moeder die recent een boek van schrijfster Maartje Wortel las voor haar boekenclub, waarin een lesbische relatie voorkomt. Daar ging het bij de nabespreking niet eens over de relatie tussen twee vrouwen. "Ik denk dat doordat de boeken nu veel inclusiever zijn, het voor mensen die verder van een onderwerp afstaan gebruikelijker wordt, in plaats van een uitzondering." Er waait een nieuwe wind wind in de literatuur, vervolgt ze. "Vroeger dacht ik dat lesbiennes kortharige vrouwen waren die in houthakkersblouses op motoren rijden. In de boeken van nu gaat het over alle soorten vrouwen met een eigen persoonlijkheid, die toevallig ook op vrouwen vallen." "Het is fijn dat ik mijn eigen liefdesleven nu kan spiegelen aan dat van twee vrouwen, in plaats van aan de relatie van Joep en José."

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Laatste nieuws