cupure logo
vanvoormethetbijeennietnaarzijnwil

Commissie ziet misverstand over levenslanggestraften: 'Niet onbehandeld vrij'

Commissie ziet misverstand over levenslanggestraften: 'Niet onbehandeld vrij'
De vrees dat iemand die tot levenslang is veroordeeld toch eerder onbehandeld vrijkomt, is onterecht. Dat zegt het Adviescollege Levenslanggestraften. Deze commissie kijkt of een levenslanggestrafte die al meer dan 25 jaar vastzit, mag re-integreren om uiteindelijk kans te maken op vrijlating. Uit een aantal recente strafzaken blijkt dat officieren van justitie en rechters huiverig zijn om levenslang op te leggen, omdat ze het een risico vinden dat iemand na verloop van tijd toch vrijkomt zonder behandeling. Zij leggen daarom liever een lange celstraf op met daarna een gedwongen tbs-behandeling. Tbs kan in theorie oneindig worden verlengd. Dit speelde de afgelopen tijd bij de zaak rond de dood van het Limburgse jongetje Gino, de moorden op een zorgboerderij in Alblasserdam en de schietpartij in onder meer het Erasmus MC in Rotterdam. In twee van de drie zaken gingen rechters mee in de strafeis van het OM: cel en tbs in plaats van levenslang. Misverstand Maar volgens het Adviescollege lijkt er sprake van een misverstand. Voordat een levenslanggestrafte in aanmerking komt voor resocialisatie en eventuele vrijlating wordt namelijk altijd beoordeeld of iemand nog een gevaar vormt voor de samenleving. Dit benadrukt het college in een vandaag gepubliceerd verslag. Bij zo'n beoordeling is psychiatrisch onderzoek in het Pieter Baan Centrum verplicht. Bij een stoornis wordt gekeken of behandeling mogelijk is. Een tot levenslang veroordeelde kan dan alsnog in een tbs-kliniek worden geplaatst. De kans dat iemand die tot levenslang is veroordeeld daadwerkelijk eerder vrijkomt, is in de praktijk minimaal, zo blijkt uit gegevens van de commissie. Sinds 2017 zijn er over zeven gedetineerden adviezen uitgebracht over re-integratie: drie keer negatief en vier keer positief. De vier die mochten re-integreren, deden dat vanuit de gevangenis of vanuit een forensisch psychiatrische kliniek. Aan één levenslanggestrafte werd in 2023 uiteindelijk gratie verleend. Los van deze nieuwe regeling kregen twee andere gedetineerden in 2021 ook gratie na lange juridische procedures. Nu is het nog de minister van Justitie en Veiligheid die over de gratie beslist. Er is een wetsvoorstel in de maak om die beslissing bij de rechter onder te brengen. Nieuw systeem In het verleden betekende levenslang dat iemand ook echt zijn hele leven in de cel zat. Maar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens tikte Nederland op de vingers: een gedetineerde moet altijd het perspectief hebben om ooit weer vrij te kunnen komen. In 2017 kwam er daarom een nieuw systeem: een toetsing na 25 jaar of iemand in aanmerking komt voor resocialisatie en uiteindelijk vrijlating. Alleen de toetsing van het Adviescollege Levenslanggestraften duurt al drie jaar. De commissie bekijkt dossiers, bevraagt nabestaanden en laat de veroordeelde psychisch doorlichten. Als iemand daadwerkelijk mag resocialiseren, varieert dat van trainingen over de huidige digitale maatschappij tot proefverlof. Ook dit traject kan jaren duren. Garantie dat een gedetineerde ook echt wordt vrijgelaten, is er nooit.

Reacties

Laatste nieuws