‘Crunchtime’ voor defensieministers op voorbereidende NAVO-top in Brussel

"Het wordt tijd knopen door te hakken, crunchtime", zeggen diplomaten. Vanmorgen komen de 32 NAVO-defensieministers bijeen in Brussel, onder wie de demissionaire Brekelmans. Het is de laatste vergadering voor de top in Den Haag eind juni. Daar moet geleverd worden. Het eerste bezoek van Trumps minister van Defensie aan Brussel leidde tot een schok, maar inmiddels zijn de Europese bondgenoten doordrongen van de harde voorwaarden die de Amerikanen stellen aan hun "volledige toewijding" aan de alliantie. Met stip op 1 staat Trumps eis dat de bondgenoten zo snel mogelijk minstens 5 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie uitgeven. "Geen goedbedoeld advies, maar een ondergrens voor afschrikking tegen de dreiging in de wereld", zegt de Amerikaanse ambassadeur bij de NAVO, Matthew Whitaker. Hockeystickmentaliteit Verzet is zinloos, lijkt de boodschap, regel dat het geld er komt, en snel graag. De Amerikanen willen herhaling voorkomen van de top in Wales in 2014. Daar werd afgesproken dat de lidstaten binnen tien jaar 2 procent aan defensie zouden uitgaven. Nog altijd voldoen niet alle NAVO-partners daaraan. Dat soort vrijblijvendheid is in Den Haag uit den boze. NAVO-topman Rutte wil in de conclusies vastleggen dat in 2032 alle partners op 5 procent zitten: 3,5 procent aan harde defensie-uitgaven, 1,5 procent aan 'veiligheidsgerelateerde' zaken. Over de vijf procent en het jaartal is vrijwel geen discussie meer. Onderhandelingsruimte zit mogelijk wel in de manier hoe daar te komen. Betrokkenen spreken van "de hockeystick" tegenover de "lineaire" aanpak. In het eerste geval kunnen landen de ergste pijn nog even uitstellen, omdat pas tegen 2032 de uitgaven voor defensie sterk moeten stijgen. In zeven jaar met tussenstapjes geleidelijk van 2 naar 5 procent gaan biedt meer zekerheid. Wat de Amerikanen betreft is de 'hockeystickmentaliteit' van Wales taboe. De vijand wacht niet op landen die talmen met hun investeringen, zegt ambassadeur Whitaker. Rol Zelensky De uitnodigingen voor de top zijn nog niet verstuurd. Achter de schermen zijn hoofdbrekens over 'de choreografie'. Dat gaat vooral over de vraag wat te doen met de Oekraïense president. "We moeten zeker weten dat Zelensky niet de Trumpshow steelt", zegt een betrokkene. "We moeten voorkomen dat Trump afzegt, die duldt geen andere ster naast zich." Een vriendelijke doch dringende boodschap die aan Zelensky overgebracht zal worden. Zelensky staat diplomatieke degradatie te wachten. Anders dan de afgelopen jaren mag hij niet meevergaderen met de staatshoofden en regeringsleiders. Op de top in Washington vorig jaar waren nog drie van dit soort bijeenkomsten, maar omdat Trump niet houdt van lang stilzitten, is nu slechts één vergadering op het niveau van de leiders voorzien. Zelensky kan daar dus niet bij zijn, maar Europese landen eisen wel een 'waardige rol' voor hem. Allerlei ideeën gaan rond. Kan hij het werkdiner van de ministers van Defensie toespreken? Moet er een samenzijn worden opgetuigd met belangrijke Europese leiders? Rutte is er nog niet uit. Wel zal "een stoeltje voor hem klaarstaan" bij het diner dat koning Willem-Alexander aanbiedt, verwachten ingewijden, hoewel de tafelschikking nog in beraad is. Rusland als bedreiging Begin volgende week komt Rutte met zijn eerste voorstel voor de conclusies voor de top, waarop het onderhandelen over de eindtekst volgt. Die zal aanzienlijk korter zijn dan afgelopen jaren. Grote vraag is wat over de belangrijkste NAVO-vijand wordt opgetekend. "Rusland vormt de belangrijkste en meest directe bedreiging" was de standaardtekst. Maar ambassadeur Whitaker houdt zich op de vlakte of die zin opnieuw de conclusies haalt. "Hoe leggen we onze inwoners uit dat we onze defensie-uitgaven zover moeten laten stijgen als Rusland niet genoemd wordt?", vragen diplomaten zich af. Volgens de Amerikanen zou zo'n zin gesprekken tussen Rusland en Oekraïne over een staakt-het-vuren in de weg kunnen staan. Maar het zou ook kunnen gaan om een draai richting Rusland, denken anderen. 'Historische mijlpaal' Sommigen zien er strategie in om Amerikaanse onderhandelingsruimte te houden in de handelsoorlog met de EU. De gesprekken over een handelsakkoord zijn in volle gang, net na de NAVO-top moet er resultaat zijn. "Wij zien defensie en handel als verschillende onderwerpen, maar Trump ziet dezelfde Europese gezichten tegenover zich die hem lastigvallen met vervelende vragen", zegt een EU-diplomaat tegen de Financial Times. "We zijn mogelijk maar één socialmediabericht verwijderd van een ramp, daarom is iedereen zo gespannen." Er wordt alles aan gedaan om dat te voorkomen, maar is ook een lonkend perspectief. Als alles goed gaat, wordt Den Haag volgens diplomaten een historische mijlpaal en zal de top de geschiedenisboeken ingaan als de bijeenkomst waarop de Europeanen eindelijk harde beloftes deden om voor hun eigen veiligheid verantwoordelijk te zijn, in plaats van op de Amerikanen te leunen.

Reacties

Laatste nieuws

Israëlische marine onderschept activistenboot met Greta Thunberg: ‘Contact verbroken’

AD (Algemeen Dagblad)

“Ik had honger”, dus rijdt bestuurder onder invloed naar snackautomaat 200 meter verder: het strafste uit de politierechtbank

ongeveer 1 uur geleden

Het Laatste Nieuws

Dochter gooit as van plots overleden mama als flessenpost in zee: “Zo kan ze toch nog iets van de wereld zien”

ongeveer 1 uur geleden

Het Laatste Nieuws

‘Papa Richard’ (59) komt om het leven bij aanrijding: “Zijn hele leven lang hielp hij mensen, hij verdient een eerbetoon”

ongeveer 1 uur geleden

Auto belandt net niet over reling van metershoge brug in Kortrijk: bestuurster als bij wonder bij bewustzijn

Het Laatste Nieuws

“De gedachte dat mensen hierdoor al hun spaargeld verliezen, vind ik verschrikkelijk.” Waarom Facebook er baat bij heeft fake artikelen te laten staan

ongeveer 3 uur geleden

Spectaculaire achtervolging lijkt rechtstreeks uit actiefilm te komen: ‘Blijven staan’

Het Laatste Nieuws

Quinty (22) ging na de scheiding van haar ouders op onderzoek uit en deed opmerkelijke ontdekking over ’kofferkinderen’ zoals zij

ongeveer 3 uur geleden

Fan overlijdt na val van tribune tijdens finale Nations League

De Telegraaf

Nationale garde voor het eerst daadwerkelijk ingezet in Los Angeles, burgemeester: “Dit is niet wat onze stad nodig heeft”

ongeveer 5 uur geleden

Weekhoroscoop 24 - Je geliefde is van mening dat jij onnodig problemen maakt, Vissen

De Telegraaf

Reacties

Laatste nieuws

Israëlische marine onderschept activistenboot met Greta Thunberg: ‘Contact verbroken’

Trucje helpt rijscholen aan hogere slagingspercentages: 'CBR heeft te weinig mogelijkheden om in te grijpen'

Sleutels tussen de vingers en doen alsof je belt: vrouwen wapenen zichzelf in het openbaar

Auto’s in brand, snelwegen geblokkeerd: demonstranten en politie nog lijnrecht tegenover elkaar in Los Angeles

Hoe kapper Sam huiselijk geweld bij klanten herkent: ‘Ineens gekke opmerking of vriendje dat constant appt’

Populairste TikTokker ter wereld, Khaby, aangehouden in Amerika en vertrokken uit land

Agent Willem werd door een relschopper van zijn fiets getrokken

Dochter gooit as van plots overleden mama als flessenpost in zee: ‘Zo kan ze toch nog iets van de wereld zien’

‘Overschat Trump niet. Hij wil gewoon de rijkste man ter wereld worden’

Van ‘banale’ discussie over zakgeld tot vreemde uitspraken vooraf: hoe kon het zo ver komen in Haasrode?

“Ik had honger”, dus rijdt bestuurder onder invloed naar snackautomaat 200 meter verder: het strafste uit de politierechtbank

Dochter gooit as van plots overleden mama als flessenpost in zee: “Zo kan ze toch nog iets van de wereld zien”

‘Papa Richard’ (59) komt om het leven bij aanrijding: “Zijn hele leven lang hielp hij mensen, hij verdient een eerbetoon”

Auto belandt net niet over reling van metershoge brug in Kortrijk: bestuurster als bij wonder bij bewustzijn

Als Femke de bus van 8.32 uur mist, komt ze niet meer op haar werk: ‘Allemaal wegbezuinigd’

Deel Belgische dierentuin tijdlang afgesloten na paringspoging van mannelijke zeeleeuw: ‘Vrouwtje wilde niet’

Vrouwen krijgen steeds minder vaak alimentatie na scheiding

Populairste TikTokker ter wereld, Khaby, aangehouden in Amerika en vertrokken uit land

‘Verborgen’ flitspaal drijft forens tot wanhoop wanneer hij 100 boetes tegelijk binnenkrijgt

Traangas en rubberkogels: sfeer grimmeriger na inzet Nationale Garde bij rellen in Los Angeles

Supporter overleden na val van tribune tijdens Nations League-finale in München

NU+ | Geroofde kunst Drents Museum nog niet terecht: moet Staat 5,7 miljoen betalen?

Huisvesting en taalbarrière maken zorgsector huiverig voor arbeidsmigranten

Opnieuw naar de stembus: hoe staan de partijen ervoor?

Protesten en geweld in Los Angeles laaien verder op na inzet Nationale Garde

Fan overlijdt na val van tribune tijdens finale Nations League: ‘Tragisch ongeval’

Israëlische marine heeft zeilboot Greta Thunberg geënterd: ‘Niemand gewond’

Groeiende paniek onder westerse bedrijven nu China de export van zeldzame aardmetalen afknijpt

Van “banale” discussie over zakgeld tot vreemde uitspraken vooraf: dit weten we over dubbele moord in Haasrode

“De gedachte dat mensen hierdoor al hun spaargeld verliezen, vind ik verschrikkelijk.” Waarom Facebook er baat bij heeft fake artikelen te laten staan

Spectaculaire achtervolging lijkt rechtstreeks uit actiefilm te komen: ‘Blijven staan’

Zeker 15 doden bij busongeluk Maleisië

Wekdienst 9/6: VN-Oceanentop in Nice • Start tennistoernooi Libéma Open

Jordy (37) overleefde een agressieve vorm van huidkanker: ’Mensen beseffen niet hoe snel het kan gaan’

Quinty (22) ging na de scheiding van haar ouders op onderzoek uit en deed opmerkelijke ontdekking over ’kofferkinderen’ zoals zij

Fan overlijdt na val van tribune tijdens finale Nations League

LIVE | Polen alert na Russische luchtaanvallen op West-Oekraïne

Israëlische marine maakt einde aan actie Greta Thunberg: boot met activisten verandert koers

Nationale Garde voor het eerst ingezet in Los Angeles: ’Geen probleem totdat Trump zich ermee ging bemoeien’

Brand in woningen Utrecht en verstoring treinen na blikseminslag

Rijscholen krikken op ingenieuze wijze hun slagingspercentages op: ‘Niet koosjer’

Israël onderschept activistenschip met Greta Thunberg dat richting Gaza voer

Nog 142 dagen tot de verkiezingen: hoe ziet het politieke speelveld eruit?

Raad jij het woord van de dag?

Ingenieuze undercover-operatie rolt anabolenbende op: FIOD ziet Joey C. (38) als spil in miljoenenhandel

En toen was nrc.nl opeens niet meer bereikbaar. Zaten de Russen achter de DDoS-aanval? Of tóch de Chinezen?

‘Israëlische marine entert activistenboot met Greta Thunberg, contact verbroken’

Nationale garde voor het eerst daadwerkelijk ingezet in Los Angeles, burgemeester: “Dit is niet wat onze stad nodig heeft”

Weekhoroscoop 24 - Je geliefde is van mening dat jij onnodig problemen maakt, Vissen

Israël: activistenschip met Greta Thunberg verandert koers, op weg naar kust Israël

Al Jazeera: ‘Marine Israël aan boord van activistenboot met Greta Thunberg’, verbinding zou verbroken zijn

Absurde staredown aan de grens: boze Nederlanders oog in oog met Duitse agenten

Vrouwen amper naar de politie bij straatintimidatie, ze wapenen zichzelf: ‘Groep jongens liet me niet gaan’

Democratische gouverneurs over inzet nationale garde in Los Angeles: “Alarmerend machtsmisbruik”

Burgemeester Los Angeles over inzet nationale garde: “Dit is niet wat onze stad nodig heeft”

Fan overlijdt na val van tribune tijdens finale Nations League

Supporter overlijdt na val van tribune bij finale Nations League

Nationale Garde ingezet bij nieuwe protesten in Los Angeles

'Israëlische militairen zijn aan boord van activistenschip op weg naar Gaza'

Marine Israël eist dat activistenboot met Greta Thunberg koers wijzigt