Europees risicogebied voor natuurbranden breidt zich uit naar het noorden

Een grote brand in het zuiden van Frankrijk. Evacuaties in Spanje. Duizenden brandweerlieden die in actie komen. In Europese landen is het een zomer vol bos- en natuurbranden. Een droog voorjaar en hittegolven maken de omstandigheden voor branden gunstig. En dat zullen we de komende decennia vaker meemaken. De kans op natuurbranden zoals deze neemt toe door klimaatverandering. Dat komt doordat extremen groter worden door de opwarming van de aarde: natte periodes worden natter en andersom worden droge periodes juist droger. De winter wordt bijvoorbeeld natter en milder, de zomer warmer en droger. "Beide hebben invloed op dit thema", zegt landelijk coördinator natuurbrandbeheersing Jelmer Dam van het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid. "Die nattere, mildere winters betekenen dat planten langer kunnen doorgroeien. Als die dan uitdrogen in de langere, drogere periodes, heb je dus meer brandstof in de natuur. Dat betekent dus ook dat steeds meer potentiële ontstekingen ook tot vuur leiden." Brandgevaar Het risico op natuurbranden in het Middellands Zeegebied wordt door onder andere de Europese klimaatdienst Copernicus gevolgd met een natuurbrandindex (FWI). Dat is een indicator voor het brandgevaar: een getal met een bijbehorende kleurcode die dagelijks wordt vastgesteld aan de hand van een berekening waar allerlei (omgevings)factoren in worden meegewogen. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar welk jaargetijde het is, omdat de vegetatie droger is in de winter doordat er geen blad aan de bomen zit. Maar ook de kans op een ontsteking door menselijk handelen is daarvan afhankelijk: tijdens de zomervakantie worden sommige gebieden meer bezocht, en is de kans op brand door menselijk handelen dus ook groter. Andere factoren die ze meewegen zijn luchtvochtigheid, buitentemperatuur en windkracht. Om te laten zien hoe die natuurbrandindex door de jaren heen mee-verandert in een veranderend klimaat, heeft de NOS alle natuurbrandindexgegevens van juni, juli en augustus gebundeld, in diverse periodes vanaf de jaren 60 tot vorig jaar. Als je vervolgens in het aantal dagen dat de FWI boven de 30 ligt telt, levert dat het volgende beeld op: Kijkend naar de eerste periode waarin gegevens over juli, augustus en september zijn gebundeld, in de periode van 1960 tot 1990, is duidelijk dat het risico op natuurbranden in bijvoorbeeld het zuiden van Spanje ook toen al hoog was. Ook in de hak van Italië is te zien dat de natuurbrandindex vrij hoog is, net als in delen van Griekenland en Turkije. Maar als je naar de volgende periode kijkt, 1990-2020, zie je dat het oranje en rode gebied op de kaartjes groeit en richting het noorden beweegt. Ook het gele gebied groeit, bijvoorbeeld in Frankrijk. De laatste periode, 2020-2024, is flink korter dan de voorgaande periodes, maar laat een vergelijkbare ontwikkeling zien. De rode vlek groeit in omvang, het oranje gebied eveneens en ook het gele gebied kruipt in de richting van landen als België en Nederland. Dat sluit aan bij de waarnemingen in de klimaatwetenschap. Zolang we broeikasgassen blijven uitstoten en de planeet opwarmt, zelfs in milde klimaatscenario's, verplaatst het gebied zich verder noordwaarts. Brand in Ede Ook Nederlandse brandbestrijders zien dat, vertelt Jelmer Dam. En dat maakt dat we ons moeten voorbereiden. Nederland heeft een zogeheten stedelijke brandweer, die vooral goed is in het bestrijden van branden in de bewoonde omgeving. "Die is vooral gefocust op water op een brand gooien, maar water is beperkt in zijn effectiviteit. In de natuur moet je andere instrumenten inzetten. Daarin hebben we veel te leren van Zuid-Europa." "Ik hoor vaak: 'het is toch nog nooit fout gegaan'", gaat Dam verder. "En dat is zo. Maar er gaat hier een hoop veranderen." Daarom is er wat hem betreft een soort Deltaplan nodig voor natuurbranden, of een structureel programma dat vergelijkbaar is met het Nederlandse waterveiligheidsprogramma Ruimte voor de rivier. "Geef ons een half procent daarvan en dan kunnen we ons voorbereiden." "De omstandigheden zijn er al", benadrukt Dam nog maar eens. "Als je de brand in Ede van 3 april 2025 neemt: die is doodgelopen op een militaire basis. Als dat een camping was geweest, hadden we een heel groot probleem gehad. Die brand was met alle middelen waar we nu over beschikken niet te stoppen. Dan zou hij over een camping razen. Binnen een half uur tot een uur hebben we de camping niet leeg."

Reacties

Laatste nieuws

Van vakantie weer het voorrecht maken van de happy few is niet de gewenste uitkomst

De Morgen

Nederlandse automobilist (46) rijdt scooterrijder aan, gaat ervandoor en laat zwaargewond slachtoffer met gebroken nek achter

ongeveer 1 uur geleden

Maarten Martens kiest voor Jeroen Zoet bij AZ: ’Owusu-Oduro zou kunnen keepen, maar hij keept niet’

De Telegraaf

Nieuwe onthullingen over het New Yorks huis van Epstein: dineren met elite, verborgen camera’s en een plank vol glijmiddel

ongeveer 3 uur geleden

De Morgen

Topjaar voor de Belgische wijn in zicht: ‘Kunnen twee weken vroeger oogsten dan normaal’

ongeveer 3 uur geleden

De Morgen

‘Ik heb dertig jaar lang de rol van vrouw gespeeld’: de Nederlandse schrijver Valentijn Hoogenkamp over gender, queerness en identiteit

ongeveer 3 uur geleden

Taxi-app Uber verrast met meer omzet en koopt voor miljarden eigen aandelen in om aandeelhouder te belonen

De Telegraaf

Onder zijn bedrijven bevinden zich nog een aantal misbaksels, maar… bakker Robèrt van Beckhoven (64) heeft één probleem minder

ongeveer 3 uur geleden

John van den Heuvel: roeptoeteren over onveiligheid kroongetuige zal niemand verder helpen

De Telegraaf

Na jaren werken met haar vader haalt Maud (39) externe partij aan boord bij familiebedrijf: ’Ik wilde dit niet alleen doen’

ongeveer 3 uur geleden

Regering-Trump in ’crisisberaad’ over Epsteinzaak: komen omstreden gesprekken met Ghislaine Maxwell vrij?

De Telegraaf

Reacties

Laatste nieuws

Van vakantie weer het voorrecht maken van de happy few is niet de gewenste uitkomst

Doe de bijtrekpas, schud met je hoofd en draai rond: danst u ook net als een kaketoe?

Belgische wijn uitgegroeid tot miljoenenbusiness: ‘Onze sprankelende wijnen zijn echt aan het doorbreken’

Zelfs als het verhaal hapert, zindert het beeld

Live - ‘Trump wil volgende week aan tafel met Poetin en Zelensky’, volgens The New York Times

Ruzie tussen Israëlische generaals over burgerdoden in Gaza: ‘Jullie staan los van de werkelijkheid’

LIVE Champions League: uitgerekend Quinten Timber zet na verliezen aanvoerdersband Feyenoord op voorsprong

Toch fatbikeverbod in Amsterdam? ’Wethouder te afwachtend’

LIVE | Bosbrand Frankrijk inmiddels grootste sinds 1949: zeker 160 vierkante kilometer getroffen

Nog veel brandhaarden rond vakantiehuisje Jan Versteegh

Comeback Lindsay Lohan in de maak? Actrice was drugsverslaafd, werd 20 keer opgepakt en had stormachtige relaties

Robin van Persie mysterieus over passeren Quinten Timber als Feyenoord-aanvoerder: ’Dat ga ik later uitleggen’

LIVE | ’Trump wil volgende week om tafel met Poetin en Zelenski’

Nederlandse automobilist (46) rijdt scooterrijder aan, gaat ervandoor en laat zwaargewond slachtoffer met gebroken nek achter

Maarten Martens kiest voor Jeroen Zoet bij AZ: ’Owusu-Oduro zou kunnen keepen, maar hij keept niet’

Caroline van der Plas: ‘Denk dat islamisering veel mensen bezighoudt’

Vijf soldaten gewond bij schietpartij op Amerikaanse legerbasis, schutter aangehouden

Plaatsing voor competitiefase Conference League van groot belang: ’AZ in leerproces Europees ritme’

‘Terreurgroep IS heeft een hele strategie achter hun sociale media’

Langgekoesterde wens Italië in vervulling: brug van 3,3 kilometer tussen Sicilië en vasteland

Kabinet kan door met Israël-beleid, ondanks kritiek Tweede Kamer

Docent laat zich in lokaal bevredigen door leerlinge (17), waar nog een ander bij is: ‘Vond het spannend’

Soldaat schiet vijf militairen neer op legerbasis in de Verenigde Staten

Trump spreekt van ‘vooruitgang’ na gesprek Oekraïne-gezant met Poetin

Trump noemt gesprek in Moskou 'productief', maar zet sancties tegen Rusland door

Live CL | Feyenoord treft Fenerbahçe in eerste horde richting miljoenenbal

NU+ | Uur U voor Vitesse: fans massaal naar cruciale rechtszaak tegen KNVB

Minderjarige verdachten steekincident van meisje (12) in Capelle zijn weer vrij

Ahmedhodzic dag na komst in Feyenoord-basis voor CL-kwalificatie tegen 'Fener'

Duitse automobilist rijdt 321 kilometer per uur en krijgt boete van 900 euro

Recordbedragen op US Open: winnaars enkelspel krijgen ruim 4 miljoen euro

▶ 13,5 miljard euro en 3.700 meter lang: Italië gaat vasteland aan Sicilië koppelen

Nieuwe onthullingen over het New Yorks huis van Epstein: dineren met elite, verborgen camera’s en een plank vol glijmiddel

Topjaar voor de Belgische wijn in zicht: ‘Kunnen twee weken vroeger oogsten dan normaal’

‘Ik heb dertig jaar lang de rol van vrouw gespeeld’: de Nederlandse schrijver Valentijn Hoogenkamp over gender, queerness en identiteit

Taxi-app Uber verrast met meer omzet en koopt voor miljarden eigen aandelen in om aandeelhouder te belonen

Trump wil heffing India met 25 procent verhogen om Russische olie

Veel klachten over 'dropship'-slippers: 'Ze moeten stoppen met die onzin'

Aanvoerder Jerdy Schouten zet kroon op ’fantastische weken’ met contractverlenging bij PSV

’Seksverslaafde prins Andrew deelde bed met meer dan duizend vrouwen’

Hergebruik van plastic afval leek zo mooi, maar deze bedrijven zien er in Nederland opeens toch geen brood meer in

Rob Hoogland: laat ieders Heren goedheid prijzen!

Groningers opgelet: ene na andere crasht in deze verraderlijke bocht

Onder zijn bedrijven bevinden zich nog een aantal misbaksels, maar… bakker Robèrt van Beckhoven (64) heeft één probleem minder

John van den Heuvel: roeptoeteren over onveiligheid kroongetuige zal niemand verder helpen

Sepanta (23) is adult creator en verdient zijn geld met online erotiek: ’Ik was jong en werd ineens rijk’

Vrouw (41) werd wakker uit coma vlak voordat haar organen werden gedoneerd: ’Kans hier nagenoeg nihil’

Porto-debuut Francesco Farioli en Luuk de Jong uitgesteld na overlijden Jorge Costa, fans massaal naar stadion

Na jaren werken met haar vader haalt Maud (39) externe partij aan boord bij familiebedrijf: ’Ik wilde dit niet alleen doen’

Regering-Trump in ’crisisberaad’ over Epsteinzaak: komen omstreden gesprekken met Ghislaine Maxwell vrij?

Transferzomer 2025: grootste uitgaande transfer ooit in België, Thomas Müller tekent in Vancouver

Vorstelijke verhoging prijzengeld US Open: winnaars ontvangen een derde meer dan vorig jaar

Man gearresteerd omdat hij sigaret aanstak met vlam Frans oorlogsmonument

Westnijlvirus in opkomst door toename muggen: 'Alleen risico voor kwetsbaren'

Vijf Amerikaanse militairen gewond bij schietpartij op legerbasis in VS

Discussie | Twijfels aan impact van droppings boven Gaza: 'Effectiviteit beperkt'

Uur U nadert voor Vitesse: fans massaal naar cruciale rechtszaak tegen KNVB

AC Milan breekt wéér Belgisch transferrecord: 36 miljoen voor Jashari van Brugge

Aanvoerder Schouten verlengt contract bij PSV met twee jaar tot medio 2030

NU+ | Door bosbranden in Frankrijk uren in de file: 'Haar ruikt naar barbecue'