cupure logo
vanvoorhetmetbijeentegenzijnnaarmaar

Hypotheekrenteaftrek afbouwen, hoe pakt dat uit voor je maandbedrag?

Politieke partijen presenteren voor de verkiezingen allerlei plannen om meer huizen te bouwen. Tegelijk gaat er veel aandacht naar het belastingvoordeel voor mensen die al een huis hebben: de hypotheekrenteaftrek. Dat is het in de Nederlandse wet vastgelegde principe dat mensen een deel van de rente op hun hypotheek kunnen aftrekken van hun inkomen, zodat ze minder belasting hoeven te betalen. Verschillende partijen willen dit belastingsvoordeel stap voor stap afschaffen, andere willen de aftrek vooral laten zoals die is. De roep om te stoppen met hypotheekrenteaftrek is niet nieuw. Al jarenlang pleiten deskundigen en instituten daarvoor, omdat de aftrek de woningmarkt zou verstoren. Berekening maandbedrag Daarover later meer. Laten we eerst kijken hoe zo'n afschaffing in de praktijk uitwerkt. Wat gebeurt er dan met iemands maandelijkse hypotheeklasten? GroenLinks-PvdA denkt aan afbouw in acht tot twaalf jaar. Een groep woningmarktexperts stelt vijftien jaar voor en De Nederlandsche Bank suggereert twintig jaar. Op verzoek van de NOS berekende hypotheekadviesketen Van Bruggen wat deze varianten betekenen voor de netto hypotheekbetalingen van iemand die nu een huis koopt. Uitgangspunt is een annuïteitenhypotheek van 495.000 euro (de gemiddelde woningprijs op dit moment) en 4 procent rente (het gemiddelde voor tien jaar vaste hypotheekrente zonder Nationale Hypotheek Garantie). Bij de snelste afbouw van de hypotheekrenteaftrek, in acht jaar, stijgt het extra nettobedrag dat huiseigenaren moeten betalen tot ruim 500 euro per maand rond het achtste jaar. Daarna neemt het verschil tussen de huidige situatie en die na de afbouw van de hypotheekrenteaftrek langzaam af. Dat komt doordat je bij een annuïteitenhypotheek (zoals in het rekenvoorbeeld) na verloop van tijd meer aflost en minder rente betaalt. Ook mét hypotheekrenteaftrek betaal je dan langzaamaan steeds meer. Bij een afbouw van de hypotheekrenteaftrek in twintig jaar betaalt de huiseigenaar maximaal ruim 300 euro per maand meer, pas rond het zeventiende jaar. Of huiseigenaren er echt zo veel op achteruitgaan hangt helemaal af van wat een nieuw kabinet verder doet qua belasting- en inkomensmaatregelen. Dit jaar loopt de overheid zo'n 11,2 miljard euro aan inkomsten mis aan hypotheekrenteaftrek. Dat geld kan dan dus anders ingezet worden. Besteed je dat aan verlaging van inkomstenbelastingen, dan wordt de 'pijn' voor mensen met een hypotheek verzacht. "Ook is het effect voor starters groter dan bij de meeste huiseigenaren die al langer een hypotheek hebben", zegt Oscar Noorlag van Van Bruggen. Want bij een annuïteitenhypotheek betaal je in het begin veel rente en weinig aflossing. Verder 'verlies' je in latere jaren minder hypotheekrenteaftrek, omdat je dan sowieso minder rente betaalt en meer aflossing. "Ook hebben veel mensen hun rente vastgezet op tussen de 1 en 2 procent. Dan is het effect ook veel minder groot dan voor starters die recent een hypotheek afsloten met een rente tussen 3,5 en 4 procent." Inkomensstijgingen Als je de afbouw over jaren uitsmeert, gebeurt er ondertussen ook wat met de inkomens van mensen. Want jaar na jaar stijgen lonen en uitkeringen en daardoor zal een hoger maandbedrag aan hypotheekbetaling beter te behappen zijn. Huiseigenaren zijn gemiddeld sowieso een kleiner deel van hun inkomen kwijt aan woonlasten dan huurders, gemiddeld rond de 17 procent. Bij huurders van een commerciële verhuurder is dat 30 procent en bij corporatiehuurders 25 procent. Dat huiseigenaren gemiddeld beter uit zijn, komt mede doordat mensen in het verleden een hypotheek afsloten die toen relatief hoog was ten opzichte van hun inkomen, maar na jaren loonstijgingen en inflatie nu relatief laag is geworden. Van Bruggen vergelijkt dat met huurders in de vrije sector die jaarlijks een huurverhoging van tussen de 2 en 4 procent krijgen. "Huurders zijn dan in ieder geval op de lange termijn fors duurder uit en in sommige scenario's al na enkele jaren", aldus Noorlag. "En dan hebben we er nog geen rekening mee gehouden dat een huiseigenaar vermogen opbouwt en de huurder niet." Kritiek op aftrek Terug naar de kritiek op de hypotheekrenteaftrek, van deskundigen en organisaties als De Nederlandsche Bank, het Internationaal Monetair Fonds en de OESO. Die kritiek is al vele jaren ongeveer hetzelfde: het is een marktverstorende subsidie voor huizenkopers, waardoor huizenprijzen onnodig hoog zijn en mensen zich extra diep in de schulden steken. En mensen zonder hypotheek worden benadeeld, want zij betalen meer belasting dan nodig door dat belastingvoordeel voor huiseigenaren. Bij afschaffing is de verwachting dat huizenprijzen minder hard stijgen of dalen. Ook daarom zijn critici voor geleidelijke afschaffing, zodat huizenprijzen niet ineens een klap krijgen. Het uiteindelijke voordeel moet dan zijn dat toekomstige huizenkopers minder hoge leningen hoeven aan te gaan en dat de overheid miljarden overhoudt voor andere dingen. Ook NHG wil einde Ook de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) is voorstander van afschaffing. NHG helpt woningeigenaren bij financiële problemen of als ze bij verkoop hun hypotheek niet helemaal kunnen terugbetalen. NHG neemt dan, onder voorwaarden, die restschuld over. Als huizenprijzen dalen kan dit vaker voorkomen. Toch is NHG voor afbouw, in twintig jaar. "Wij maken ons geen zorgen over meer restschulden bij een geleidelijke afbouw", zegt een woordvoerder. "Een zorgvuldig ontworpen afbouw kan juist bijdragen aan een woningmarkt die betaalbaar, toegankelijk en financieel gezond blijft. De besparing die dit oplevert kan op andere manieren worden teruggegeven aan mensen."

Reacties

Laatste nieuws