cupure logo
vanmetvoorheteennietbijzijntrumpuit

Japanse jongeren blijven weg van de stembus, zorgen om toekomst democratie

Japanse jongeren blijven weg van de stembus, zorgen om toekomst democratie
Nog nooit leken zo weinig jongeren in Japan bereid te zijn om te stemmen als nu. Morgen zijn verkiezingen voor de senaat, maar de opkomst onder jonge kiezers bij het vervroegd stemmen blijft opvallend laag en de verwachtingen voor de verkiezingsdag zelf zijn al niet veel beter. Naar schatting zal minder dan een derde van de jongeren onder de 29 jaar hun stem uitbrengen. Het is het laagste percentage van alle lidstaten van de OESO, een samenwerkingsverband van welvarende landen. Hoewel Japanners vanaf hun achttiende mogen stemmen bij landelijke verkiezingen, maken jongeren daar amper gebruik van. "Ik denk dat veel mensen het stemsysteem niet goed begrijpen", vertelt Rie, een 21-jarige restaurantmedewerker uit Tokio. "Zelf snap ik de politiek ook niet goed", geeft ze toe. Volgens experts is de lage opkomst het gevolg van een combinatie van factoren: politieke uitsluiting, een gebrek aan maatschappelijk onderwijs en praktische drempels. Waar de interesse van jongeren in de politiek achterblijft, gaan bijna zeven op de tien 70-plussers wel regelmatig naar de stembus. Jongeren, die demografisch al in de minderheid zijn, dreigen zo structureel buitenspel te komen staan. Dat gevoel wordt versterkt door het beeld dat veel jongeren hebben van de politiek. "Politieke kandidaten zijn vooral oude mensen", zegt Aoki, een 20-jarige student uit Yokohama. "Daar wil ik niet op stemmen. " Ook in het huidige parlement zijn maar weinig jongeren te vinden: minder dan 1 procent van de senatoren is onder de 30. Praktische drempels De afstand tot de politiek ontstaat al op school. Maatschappelijk onderwijs krijgt nauwelijks ruimte. Leraren mijden het onderwerp liever, mede vanwege wetgeving die partijpolitieke beïnvloeding in het klaslokaal verbiedt. "Voor mijn gevoel leren we er echt helemaal niks over", zegt de 19-jarige Shintani, ook student in Yokohama. "Er is niks dat me helpt om interesse in politiek te krijgen." Het gevolg is dat jongeren opgroeien zonder basiskennis over hoe verkiezingen werken, hoe beleid tot stand komt of hoe ze hun stem kunnen uitbrengen. "Ik denk dat ik er te weinig van afweet om een geïnformeerde keuze te kunnen maken", zegt Kitsune, eveneens 19 jaar. "Het is onbekend terrein." Ze is niet van plan om te stemmen. Ook praktische drempels spelen een rol. Veel studenten verhuizen voor hun studie naar een andere regio, maar blijven vaak, om financiële redenen, ingeschreven op het adres van hun ouders. In Japan mag je echter alleen stemmen in de gemeente waar je officieel geregistreerd staat. "Ik woon nu op mezelf in Tokio, maar ik mag alleen stemmen in Fukuoka", legt Shintani uit. Zijn geboorteplaats ligt meer dan 1000 kilometer verderop. Voor jongeren zoals hij betekent dat simpelweg: niet stemmen. Deskundigen pleiten al jaren voor hervormingen, zoals een landelijke kiezersdatabase, of stemmen per post of online. Tot die er komen blijft een groot deel van deze generatie buiten beeld, waarschuwen ze. Daar komt bij dat veel jongeren het gevoel hebben dat stemmen toch geen verschil maakt. "Zelfs als ik stem, blijft alles hetzelfde", zegt de 20-jarige Nakamura uit Ibaraki. Politicologen spreken van politieke apathie: een afzijdige houding die wordt gevoed door teleurstelling en wantrouwen in het politieke systeem. Politici richten zich uit zelfbehoud daarom van oudsher vooral op de groepen die wél gaan stemmen, en dat zijn de ouderen. Dat jongeren zich afkeren van de politiek heeft niet alleen democratische, maar ook economische gevolgen. Een schatting van de Universiteit van Tohoku wijst uit dat een daling van 1 procentpunt in de opkomst onder 20- tot 40-jarigen leidt tot een gemiddeld verlies van zo'n 135.000 yen per persoon per jaar, ruim 800 euro. Doordat ze niet stemmen, krijgen jongeren minder invloed op beleid rond onderwijs, woningmarkt en kinderopvang, terwijl voorzieningen voor ouderen grotendeels intact blijven. Inmiddels zien sommige politieke partijen langzaam in dat jongeren belangrijk zijn voor de toekomst van het land. Ze voeren dit jaar steeds actiever campagne op sociale media en universiteiten, en gemeenten richten stembureaus in op campussen om de toegang te vergroten. De regerende Liberaal-Democratische Partij werkt zelfs samen met populaire influencers om jongeren alsnog naar de stembus te krijgen. Of de inspanningen van politieke partijen daadwerkelijk effect zullen hebben, moet de verkiezingsdag uitwijzen. Maar volgens waarnemers staat er morgen meer op het spel dan alleen opkomstcijfers. Een blijvend lage jongerenparticipatie ondermijnt uiteindelijk ook het draagvlak van de Japanse democratie.

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Laatste nieuws