cupure logo
vanmetvoorheteennietbijzijntrumpuit

Japanse regeringspartij lijdt fors verlies, kiezer kiest nóg rechtser

Japanse regeringspartij lijdt fors verlies, kiezer kiest nóg rechtser
Voor het eerst sinds zijn oprichting in 1955 heeft de Japanse Liberaal-Democratische Partij (LDP) geen meerderheid meer in beide kamers van het parlement. De nederlaag bij de verkiezingen van gisteren is historisch omdat de LDP zelden verliest, maar ook omdat het laat zien dat de Japanse politiek aan het verschuiven is: kiezers worden steeds onzekerder over de economie en bewegen razendsnel naar rechts. Vanochtend werd bevestigd dat de rechts-conservatieve regeringscoalitie van LDP en Komeito uiteindelijk maar 47 van de 50 zetels behaalde die nodig waren voor een meerderheid in het Hogerhuis, de Japanse senaat. Daarmee is de partij van premier Ishiba afhankelijk van wisselende steun van de oppositie en staat zijn positie als partijleider onder druk. Complottheorieën Op de plekken waar de regerende LDP verloor, boekten andere rechtse partijen juist forse winst. De opvallendste daarvan is het radicaal rechtse Sanseito, een partij die tijdens de coronapandemie ontstond als internetbeweging en bekendheid verwierf met complottheorieën over onder meer vaccinaties. Bij de vorige verkiezingen behaalde Sanseito slechts één zetel. Dit jaar werden het er veertien. Partijleider en voormalig supermarktmanager Sohei Kamiya is een fan van het Duitse Alternative für Deutschland (AfD) en trok met zijn Trump-geïnspireerde slogan "Japanners Eerst" en waarschuwingen voor een "stille invasie" van migranten een groeiende groep ontevreden kiezers aan. De partij vindt vooral steun bij jonge mannen die actief zijn op sociale media. Het YouTube-kanaal van Sanseito telt inmiddels meer dan 450.000 volgers, drie keer zoveel als dat van de regerende LDP. Weinig naturalisaties Onder het bewind van de LDP steeg het aantal buitenlandse inwoners in Japan van ongeveer 2,89 miljoen in 2020 tot 3,77 miljoen eind 2024. Een toename van meer dan 10 procent. Veel van deze migranten verblijven echter tijdelijk in Japan, vaak met kortdurende werkvisa en onder strenge arbeidsvoorwaarden. Staatsburgerschap verkrijgen is in Japan namelijk bijzonder lastig. In 2023 werden er ongeveer 8800 buitenlanders genaturaliseerd op een bevolking van 125 miljoen. Ter vergelijking: in Nederland waren dat in hetzelfde jaar bijna 48.000 op 17 miljoen inwoners. Toch eist Sanseito actie. De partij pleit voor nóg strengere toelatingseisen en minder arbeidsmigratie. Deze harde lijn lijkt zijn vruchten af te werpen. Uit angst om stemmen te verliezen, kondigde premier Ishiba vlak voor de verkiezingen de oprichting aan van een speciaal overheidsorgaan dat "zorgen over buitenlanders" moet aanpakken. Sanseito schuwt economisch populisme ook niet. Een van de opvallendste speerpunten van het partijprogramma is het volledig schrappen van de consumptiebelasting. Dat is momenteel 10 procent op reguliere aankopen en 8 procent op voedsel. Experts waarschuwen dat zo'n maatregel rampzalig zou zijn voor de staatskas, die al zwaar onder druk staat. Prijs van rijst Toch sluit het voorstel goed aan bij de zorgen van veel kiezers. Uit een peiling van de publieke omroep NHK blijkt dat 29 procent van de ondervraagden zich het meeste zorgen maakt over sociale zekerheid en de lage geboortecijfers, gevolgd door 28 procent die stijgende voedselprijzen noemt. Zo was een van de sleutelthema's tijdens de verkiezingscampagne de stijgende rijstprijzen. In sommige regio's zijn deze in minder dan een jaar tijd verdubbeld. Kiezers uitten hun frustratie over het uitblijven van effectief beleid, wat uiteindelijk heeft bijgedragen aan het verlies van de LDP. Daarbij speelt ook de onzekerheid rond de importheffingen van de Verenigde Staten mee. Na acht onderhandelingsrondes is het Japan nog niet gelukt om een deal te sluiten met zijn belangrijkste militaire bondgenoot en grootste buitenlandse afzetmarkt. Premier Ishiba hoopt dat op korte termijn alsnog te doen, maar met het verlies van de meerderheid in de senaat zal hij het nog lastiger krijgen om steun te vinden. Ishiba wil niet weg Ishiba toonde zich bewust van zijn dalende populariteit en de gevolgen daarvan bij deze verkiezingen, maar weigert af te treden. Hij erkent dat de verkiezingsuitslag "een uiterst strenge beoordeling" is, maar is ook van mening dat "het land geen baat heeft bij politieke stilstand". Toch is de steun binnen zijn eigen partij aan het afbrokkelen. Voormalig vicepremier en LDP-partijgenoot Taro Aso zei dat hij het onbegrijpelijk vindt dat de premier aanblijft. Ishiba zelf stelt voorlopig per dossier meerderheden te willen zoeken en sluit een uitbreiding van de coalitie uit. Hoelang hij daarmee de val van zijn kabinet kan uitstellen, is onduidelijk.

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Laatste nieuws