Klimaatuitspraak juichend ontvangen door klimaatbeweging: 'Ferme tik op de vingers'

Een overwinning voor klimaatrechtvaardigheid. Zo zien klimaatjuristen, hulporganisaties en activisten de uitspraak die het Internationaal Gerechtshof in Den Haag deed over de verplichtingen van landen om klimaatverandering tegen te gaan. Met ingehouden adem volgden ze vanmiddag de uitspraak van voorzitter Yuji Iwasawa van het hof, die vaststelde dat landen volgens het internationaal recht actie moeten ondernemen tegen klimaatverandering. Zijn woorden konden rekenen op luid applaus bij het Vredespaleis, waar de zaak op verzoek van Vanuatu werd behandeld. De laaggelegen kleine eilandstaat in de Stille Oceaan werd gesteund door ruim 130 andere landen. Alle wilden duidelijkheid: welke klimaatverplichtingen hebben staten nou juridisch, en welke consequenties hangen er dan aan gebrekkig klimaatbeleid? Met de uitspraak volgde iets van die duidelijkheid die ze verlangden: een "schone, gezonde en duurzame leefomgeving" is een mensenrecht en landen moeten daarom het klimaat beschermen. Doen ze dat niet, begaan ze volgens het hof mogelijk een onrechtmatige daad. Bovendien zet het hof de deur open voor rechtszaken om mogelijke herstelbetalingen af te dwingen voor landen die getroffen zijn door de gevolgen van klimaatverandering. 'Eindelijk helderheid' "Alle belangrijkste argumenten die we hebben aangevoerd, die heeft het hof omarmd", reageert de Nederlandse advocaat Margaretha Wewerinke-Singh, die het juridische team leidt dat de zaak aanhangig maakte. Ze zegt dat de argumenten van grote uitstoters die proberen te duiken voor hun verantwoordelijkheden zorgvuldig zijn overwogen door het hof, en uiteindelijk zijn verworpen. "Dat is heel belangrijk", gaat Wewerinke-Singh verder. "Want nu is er eindelijk helderheid over wat de relevante verplichtingen zijn, wat die verplichtingen betekenen en wat de gevolgen zijn als ze niet worden nageleefd." Ook klimaatminister Ralph Regenvanu van Vanuatu is zeer te spreken over het advies van het hof. "We hadden drie verklaringen opgesteld, voor een slecht resultaat, een medium resultaat en een goed resultaat. Maar deze uitkomst is nog beter dan waar we ons op hadden voorbereid." Hij verwacht dat het niet-bindende advies een grote rol zal spelen bij de klimaattop in Brazilië, eind dit jaar. Regenvanu zegt de uitspraak te gaan bestuderen met de andere leiders van de eilandstaten. "En we gaan ook terug naar de Verenigde Naties om te zorgen dat dit in een resolutie wordt vastgelegd zodat het geïmplementeerd wordt. Maar dat wordt moeilijk", zegt hij, verwijzend naar het steeds verder afbrokkelen van internationale samenwerking. "Toch gaan we proberen om een minimum aan landen zover te krijgen dat ze instemmen." 'Ferme tik op de vingers' "Het besluit van het Internationaal Gerechtshof brengt ons dichter bij een wereld waarin regeringen niet langer kunnen wegkijken van hun juridische verplichtingen", reageert Vishal Prasad, de directeur van actiegroep Pacific Island Students Fighting Climate Change. "Het stelt een simpele waarheid vast die hoort bij klimaatrechtvaardigheid: zij die het minst hebben gedaan om deze crisis te veroorzaken verdienen bescherming, herstel en een toekomst", gaat Prasad verder. Zijn jonge actiegroep heeft jarenlang gelobbyd voor dit soort juridische duidelijkheid. Leidraad voor zaken wereldwijd Ook in Nederland reageren organisaties verheugd op de uitspraak. De Jonge Klimaatbeweging, bijvoorbeeld, die de inspanningen van de jongeren in de Stille Oceaan steunt: "De gevolgen van de klimaatcrisis bedreigen de toekomst van jongeren, en staten moeten nu in actie komen". Ook hulporganisatie Care zegt dat rijke landen hun verantwoordelijkheid niet meer kunnen ontwijken. "Klimaatactie is geen keuze, het is een plicht." Oxfam Novib spreekt van "een ferme juridische tik op de vingers" voor "al die landen die tegenstribbelen". "Elk land, en met name de grote uitstoters zoals Nederland, moeten volgens de uitspraak fossiele brandstoffen per direct uitfaseren, emissies verminderen en hun financiering aan landen in het globale zuiden ophogen om de schade te repareren die zij hebben veroorzaakt", zegt klimaatexpert Hilde Stroot van Oxfam Novib. Ook Milieudefensie en Greenpeace noemen het advies baanbrekend. "Deze uitspraak is baanbrekend en zal een leidraad zijn in klimaatzaken wereldwijd. Een geweldige stap in de strijd voor internationale klimaatrechtvaardigheid. En een hart onder de riem voor de mensen die nu al bedreigd worden door de gevolgen van de klimaatcrisis", reageert Milieudefensie-directeur Donald Pols.

Reacties

Laatste nieuws

De Morgen

Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken neemt ontslag vanwege onenigheid over extra sancties voor Israël, partijgenoten volgen

37 minuten geleden

De Morgen

Oude verzonken stad opgedoken voor de kust van Egypte na tweeduizend jaar op de bodem van de Middellandse Zee

37 minuten geleden

De Morgen

Live - Poetin ziet ‘licht aan het einde van de tunnel’ in betrekkingen met VS • Trump sluit ‘liever niet’ aan bij gesprek tussen Poetin en Zelensky

37 minuten geleden

Live - Netanyahu bestempelt VN-rapport over hongersnood als ‘regelrechte leugen’

De Morgen

Dood van 17-jarig meisje in Amsterdam zet opnieuw schijnwerpers op vrouwenhaat, manosfeer en onveiligheid in de publieke ruimte

ongeveer 2 uur geleden

De Morgen

22-jarige verdachte aangehouden voor dood van Nederlandse Lisa (17): ook gelinkt aan zedenmisdrijf en poging tot verkrachting

ongeveer 2 uur geleden

De Morgen

‘Geen plan, geen ploeg, geen koers’: hoe interne chaos en slechte peilingen het voorzitterschap van Eva De Bleeker nekten

ongeveer 2 uur geleden

De Morgen

‘Ik betwijfel of het een goede zaak is’: kritiek op beslissing KU Leuven om veroordeelde student geen gynaecoloog te laten worden

ongeveer 2 uur geleden

‘Het verbaast mij dat het zo lang heeft geduurd’: professor Ines Keygnaert over verzwegen misbruik door nonnen

De Morgen

Reacties

Laatste nieuws

Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken neemt ontslag vanwege onenigheid over extra sancties voor Israël, partijgenoten volgen

Oude verzonken stad opgedoken voor de kust van Egypte na tweeduizend jaar op de bodem van de Middellandse Zee

Live - Poetin ziet ‘licht aan het einde van de tunnel’ in betrekkingen met VS • Trump sluit ‘liever niet’ aan bij gesprek tussen Poetin en Zelensky

Live - Netanyahu bestempelt VN-rapport over hongersnood als ‘regelrechte leugen’

Eigenaar OnlyFans ontvangt honderden miljoenen aan dividend

Verdachte aangehouden voor dood Lisa (17): ‘Deze man heeft vrij lang een spoor kunnen maken'

Drie gewonden door achtervolging in Roermond

Epstein-medeplichtige Maxwell: nooit ongepast gedrag Trump gezien

Niels Laros imponeert in Brussel met zege op 1500 meter in Diamond League

’Lil Nas X blijft zeker nog hele weekend vastzitten’

Motorrijders (56 en 62) uit Urk verongelukt in Leipzig

NSC’ers volgen Veldkamp en stappen allemaal uit kabinet

Vrouw geniet bij Sail: ‘Ik kijk vooral naar de mannen!’

Jesper de Jong debuteert op US Open, Arianne Hartono en Arantxa Rus redden het niet

Wouter de Winther: NSC stort landsbestuur in grotere chaos

Alle NSC’ers stappen uit kabinet na aftocht Veldkamp om Gaza: ‘We waren er klaar mee’

Veel tranen en knuffels: bewoners zoeken massaal steun bij elkaar na tragische dood Lisa (17)

PostNL staakt tijdelijk pakketverzending naar Verenigde Staten om nieuwe regels

Kermis zucht onder vechtpartijen: 'Fatbikejeugd heeft geen respect voor beveiligers'

Omroep MAX stopt voorlopig met Sterren op het Doek na afscheid Özcan Akyol

Live | Schoof geeft rond 22.00 uur uitleg over opstappen Veldkamp en NSC-ministers

NSC-bewindslieden trekken zich terug uit kabinet na opstappen minister Veldkamp

Ajax-supporters staan stil bij dood Lisa (17) met applaus in zeventiende minuut

Student KU Leuven moet artsenopleiding verlaten na ophef rond verkrachting

Live voetbal | Tussenstanden KKD-duels, West Ham-Chelsea en Bayern-Leipzig

Hartono grijpt naast US Open-debuut, Rus mist eerste Grand Slam sinds 2023

Lees terug hoe de persconferentie over aangehouden verdachte zaak-Lisa verliep

Jesper de Jong debuteert op US Open na winst in kwalificatietoernooi

Dood van 17-jarig meisje in Amsterdam zet opnieuw schijnwerpers op vrouwenhaat, manosfeer en onveiligheid in de publieke ruimte

22-jarige verdachte aangehouden voor dood van Nederlandse Lisa (17): ook gelinkt aan zedenmisdrijf en poging tot verkrachting

‘Geen plan, geen ploeg, geen koers’: hoe interne chaos en slechte peilingen het voorzitterschap van Eva De Bleeker nekten

‘Ik betwijfel of het een goede zaak is’: kritiek op beslissing KU Leuven om veroordeelde student geen gynaecoloog te laten worden

‘Het verbaast mij dat het zo lang heeft geduurd’: professor Ines Keygnaert over verzwegen misbruik door nonnen

Live - Trump sluit ‘liever niet’ aan bij gesprek tussen Poetin en Zelensky: ‘Ze zijn een beetje als olie en azijn’

Gaat Poetin daadwerkelijk Zelenski ontmoeten? Deze harde voorwaarden stellen Moskou en Kiev

Vermoorde Lisa (17) staat symbool voor de angst van veel vrouwen: ’De nacht is ook van ons’

Dick Advocaat roept zeven nieuwe internationals op voor Curaçao

Mo Ihattaren toch niet beschikbaar voor Nederlands elftal: ’Ik speel voor Marokko of ik speel geen interlands’

Halsema over aanhouding verdachte moord Lisa: ‘Ook denken wij aan een derde slachtoffer’

Rob Verlinden (74) laat verjaardag geruisloos aan zich voorbijgaan: ’Ik dacht nooit ouder dan veertig te worden’

Donald Trump maakt bekend: loting WK voetbal in Washington, toch niet in Las Vegas

Minister Veldkamp stapt op na gespannen Gaza-beraad in kabinet

Woede over geweigerde mayonaise leidt tot brandstichting in Spaans café: duizenden euro’s schade

Opvallende smaak pepernoten getest: ‘Zure, ranzige smaak’

Omroep MAX stopt voorlopig met Sterren op het Doek met Özcan Akyol

Lekker bijtanken aan het Noordzeestrand: gerechten Beachclub Fuel missen net wat finesse

Marcel Peereboom Voller: als je zo denkt, gaat het roofdier dat Lisa vermoordde vrijuit

’AZ heeft internationaal rol van Ajax overgenomen’

Arianne Hartono mist hoofdtoernooi US Open, Niki Terpstra keert als ploegleider terug bij Soudal Quick-Step

PostNL staakt tijdelijk pakketverzending naar VS om nieuwe regels

Tegenvaller FC Utrecht: Dani de Wit weken uitgeschakeld

Trump dreigt burgemeester Washington met ontslag, kondigt inzet overheid in twee nieuwe steden aan

Applaus voor vermoorde Lisa (17) bij competitieduel Ajax-Heracles

Presentatrice Margje Fikse zoekt haar adoptielam, vernoemd naar overleden moeder: ’Hoe vind ik Trijntje nu weer terug?’

Minister Veldkamp stapt op vanwege onenigheid over extra sancties tegen Israël

In Tsjechië mag je binnenkort 150 kilometer per uur rijden

Advocaat zwaar beveiligd na aanslag op z’n leven met bom onder auto: ‘Moest ik met wagen en al ontploffen?’

Hackers melden dat gestolen data baarmoeder­hals­kan­ker zijn verwijderd: ‘Willen mensen geruststellen’

Buitenlandminister Veldkamp stapt op na botsing met kabinet over Israël-beleid

Dick Advocaat haalt Bazoer 9 jaar na laatste Oranje-interland bij selectie Curaçao

Hackers melden dat gestolen data baarmoederhalskanker zijn verwijderd: ‘Willen mensen geruststellen’