Moord op IKON-journalisten eindelijk bestraft: 'Lichte straf, maar voelt goed'

"Als dit 30 jaar geleden was gebeurd, was het een lichte straf geweest, maar nu voelt het goed", zegt Gert Kuiper, broer van Jan Kuiper, één van de vier Nederlandse tv-journalisten die op 17 maart 1982 in El Salvador in een hinderlaag van het leger werden gelokt en werden doodgeschoten. Na 43 jaar kwam de rechter in El Salvador vannacht toch nog onverwacht snel tot een uitspraak: 15 jaar cel voor de drie mannen die terechtstonden. "Ik werd ermee wakker, hoorde het via de radio. Ik ben echt overvallen, het ging opeens snel", zegt Kuiper. "Ik ben tevreden met de uitspraak. Het zijn oude mannen, ze gaan die straf niet overleven waarschijnlijk, maar het is gerechtigheid die uitgesproken is. Uitstekend dat ze naar de gevangenis gaan." De veroordeelden zijn de 91-jarige oud-minister van Defensie Guillermo Garcia, de voormalige politiechef Francisco Antonio Morán van 93 jaar en de directe opdrachtgever, de 85-jarige ex-kolonel Mario Reyes Mena. Garcia en Morán zitten al vast in El Salvador. Reyes Mena woont in de Verenigde Staten, voor hem is een uitleveringsverzoek gedaan. Voor Kuiper en de zussen Sonja en Saskia ter Laag van de vermoorde geluidsman Hans ter Laag voelt de uitspraak als een afsluiting. "Niet emotioneel natuurlijk, dat blijft heftig", zegt Kuiper. "Het heeft toch veel energie gekost, we gingen jarenlang van hoop naar wanhoop", zegt Sonja ter Laag. "Ik ben verrast, maar vooral heel erg blij dat we dit hoofdstuk nu kunnen sluiten." Excuses aanbieden De rechter oordeelde ook dat de staat El Salvador de nabestaanden publiekelijk excuses moet maken, omdat de rechtszaak zo lang heeft geduurd. Volgens Kuiper is dat heel terecht: "Eerst zat de amnestiewet in El Salvador ertussen, konden we niks beginnen en toen die in 2016 werd opgeheven, is het nog eindeloos gerekt. Toen de twee mannen in 2022 werden opgepakt, heeft het nog 2,5 jaar geduurd. Het voelt heel goed dat dit onderdeel is van de uitspraak." Een waarheidscommissie van de VN concludeerde al in 1993 dat kolonel Reyes Mena verantwoordelijk was voor het plannen van de hinderlaag. Het bleek dat de filmploeg bij een ontmoeting met guerrillastrijders van de linkse verzetsbeweging FMLN bij de stad Chalatenango in de val was gelokt. Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen, Hans ter Laag en nog vier andere mannen werden opgewacht door militairen van het Salvadoraanse regeringsleger en doodgeschoten. "De namen van de verantwoordelijken werden in 1993 bekend, maar het rapport lag in een bunker in New York en alles ging moeizaam", herinnert Sonja ter Laag zich. "Ze zaten toen op een kantelpunt in de burgeroorlog en getuigen wilden niet praten." Toen in 2016 de amnestiewet voor alle misdaden tijdens de burgeroorlog in El Salvador verviel, ging ook het Nederlandse OM zich inzetten, vertelt Sonja. Ze is lovend over de steun uit Nederland: "Twee dames waren onvermoeibaar op zoek naar bewijzen en getuigen die wel wilden praten." Ook Kuiper voelde zich, vooral de laatste jaren, enorm gesteund, onder meer door Buitenlandse Zaken en de ambassadeur in Midden-Amerika. Ook kregen de drie nabestaanden geld van twee stichtingen om naar El Salvador te gaan. "Ik heb met een heel toegewijde rechter en officier van justitie gesproken over mijn broertje", vertelt Sonja ter Laag. "Ik heb ze foto's laten zien van ons gezin en ook de foto van het mortuarium waarop zijn beschadigde lichaam te zien is. Ze zeiden later dat mijn verhaal en de foto's het persoonlijk hebben gemaakt." Belangrijk voor El Salvador Volgens Kuiper is de uitspraak ook erg belangrijk voor El Salvador zelf, omdat het de eerste keer is dat er een veroordeling is in een VN-zaak over de burgeroorlog. "Het is een open wond, veel mensen hebben iemand verloren, maar er is nooit iemand veroordeeld. Er kan nu een einde komen aan een tijdperk van straffeloosheid. Er liggen zeker tweehonderd zaken op de plank." Het hele rechtsproces in El Salvador is vertraagd, omdat er vanuit het leger steeds tegenwerking was en mensen lang bang zijn geweest, zegt Kuiper: "Op het platteland is erg geleden onder de strijd tussen de linkse rebellen en het regeringsleger. Er is een tweedeling: in de steden was het establishment op de hand van rechtse factoren zoals het leger. Die zijn nog steeds sterk." Dat speelde ook in de rechtszaak over de IKON-journalisten, vertelt Kuiper. Toen hij in april met de zussen Ter Laag voor de uitspraak naar El Salvador was gereisd, werd de zaak op het laatste moment uitgesteld, omdat een advocaat van de tegenpartij er niet bij kon zijn. "Het gebeurt nogal eens dat zittingen worden verdaagd. Daarom waren we er nu ook niet bij." Toch wil Sonja ter Laag nog graag een keer de lange reis naar het Midden-Amerikaanse land ondernemen, nu om de excuses in ontvangst te nemen: "Daar wil ik nog wel een reisje aan wagen. Symbolisch is dat veel beter dan een materiële vergoeding."

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Nieuwe beelden van Travis Decker (32) die verdacht wordt van moord op dochters (5, 8 en 9): ’Houd huizen en schuurtjes op slot’

2 dagen geleden

Bewoners gewaarschuwd in klopjacht op vader (32) verdacht van moord op dochters (9, 8 en 5): ’Houd huizen en schuurtjes op slot’

2 dagen geleden

Aanklagers geven delen van dagboek Luigi Mangione, verdachte van moord op verzekeringstopman, vrij: “Het is zijn verdiende loon”

3 dagen geleden

Laatste nieuws

Lichamen van vrouw en baby gevonden in park in Rome, zoektocht naar man met een soort doek

AD (Algemeen Dagblad)

Inhoud van proces-verbaal in zaak Fabian (11) gelekt, parket Brussel reageert ontstemd: “Het geheim van het onderzoek is cruciaal”

ongeveer 2 uur geleden

Boze Nederlanders houden zelf "grenscontroles", defensieminister roept op om te stoppen: "Ik begrijp frustratie"

Het Laatste Nieuws

Bondscoach Luciano Spalletti onthult eigen ontslag bij Italië op persconferentie na afgang in Noorwegen tijdens WK-kwalificatie

ongeveer 2 uur geleden

Daevin (6) waant zich een echte strijder in het Muiderslot: ’Ik ben fan van ridders!’

De Telegraaf

‘Vroedvrouwen komen me soms achteraf melden dat het een van de mooiste bevallingen was die ze al hadden meegemaakt’: Ella-June Henrard, actrice én doula

ongeveer 3 uur geleden

De Morgen

Mission impossible: vier redenen waarom Schoof faalde als partijloze premier

ongeveer 3 uur geleden

Het Laatste Nieuws

Wat nu met Oekraïense jongen (16) die mama en zusje doodde? “Hij kan levenslang opgesloten worden, maar ook snel vrijkomen”

ongeveer 3 uur geleden

Grote drukte op Nederlandse wegen verwacht door treinstaking dinsdag

Het Laatste Nieuws

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Nieuwe beelden van Travis Decker (32) die verdacht wordt van moord op dochters (5, 8 en 9): ’Houd huizen en schuurtjes op slot’

Bewoners gewaarschuwd in klopjacht op vader (32) verdacht van moord op dochters (9, 8 en 5): ’Houd huizen en schuurtjes op slot’

Aanhoudingen in Myanmar voor moord op oud-generaal, onder wie 6-jarig meisje

Na moeder (46) ook dochter (6) overleden bij woningbrand in Haasrode: parket opent onderzoek naar dubbele moord

Verdwijning van Australisch meisje (17) krijgt dramatische wending: huisgenoten gearresteerd voor moord

Luigi Mangione zou moord op verzekeringstopman maandenlang hebben voorbereid: ’Zijn verdiende loon’

Helen’s dagboek: ’Het blijft door mijn hoofd spoken dat het misschien moord is geweest’

Aanklagers geven delen van dagboek Luigi Mangione, verdachte van moord op verzekeringstopman, vrij: “Het is zijn verdiende loon”

Verdachte explosie Zoetermeer langer vast voor poging tot moord

Ruben B. (70) 33 jaar na moord op Haagse garagehouder Louis van Dam voor de rechter

Twaalf jaar na moord op vriendin: deelname ’Blade Runner’ Oscar Pistorius aan Zuid-Afrikaanse triatlon roept vragen op

Frankrijk onderzoekt mogelijk terroristische moord door aanhanger van radicaal-rechts

Drie keer 15 jaar cel voor moord op Nederlandse IKON-journalisten in El Salvador

Oud-militairen El Salvador schuldig aan moord IKON-journalisten

Verdachten van moord op Nederlandse IKON-journalisten schuldig bevonden

Oud-militairen El Salvador schuldig aan moord Nederlandse IKON-journalisten

15 jaar voor daders moord op vier Nederlandse journalisten in El Salvador

Verdachten moord IKON-journalisten El Salvador na ruim 40 jaar alle drie schuldig bevonden

Voortvluchtige Belg die in 2002 levenslang kreeg voor moord op vrouw opgepakt in Spanje

Agent die Nahel (17) tijdens verkeerscontrole doodschoot moet terechtstaan voor moord

Laatste nieuws

Lichamen van vrouw en baby gevonden in park in Rome, zoektocht naar man met een soort doek

KIJK | Jury ketchuptest snoeihard: 'Gadver, dit hoef ik niet'

Gillis-deal lijkt verder weg dan ooit: faillissement dreigt voor bedrijf van Friese ‘wanbetaler’

Ouders van zieke Hunter (1,5) ‘wonen’ in ziekenhuis, hun nieuw geopende tattoostudio is al maanden dicht

170.000 reizigers de toegang ontzegd tot VS: alles over het inreisverbod voor negentien landen

Live Roland Garros | Sinner dicht bij eerste titel op Roland Garros

Jeffrey Herlings heeft smaak weer te pakken en wint ook MXGP in Letland

Juichende Vollering krijgt boete en wordt 52 plaatsen teruggezet: 'Oeps...'

Franse regering wil met Renault optrekken bij productie van drones voor Oekraïne

Overzicht | Israël wil activistenschip stoppen, doden gemeld bij hulppunt GHF

Ongevraagd sturen van tweeduizend nationale gardisten door Trump leidt tot woede in Los Angeles

Inhoud van proces-verbaal in zaak Fabian (11) gelekt, parket Brussel reageert ontstemd: “Het geheim van het onderzoek is cruciaal”

Boze Nederlanders houden zelf "grenscontroles", defensieminister roept op om te stoppen: "Ik begrijp frustratie"

Man die op groep mensen inrijdt in Passau, aangeklaagd voor poging tot moord

Krijgen we ongeziene comeback van Alcaraz? Sinner verliest in zinderende finale zijn eerste set van het toernooi

XR-campagne tegen de NOS is géén aanval op de persvrijheid, zegt woordvoerder Laura Kits

Groep burgers houdt op eigen houtje 'grenscontroles' bij Ter Apel

Eeuwenoud Schoonhovens carillon weer te horen na aanpassing geluidsregels

Rusland claimt nieuw offensief in Oekraïne, gevangenenruil 'komende week'

Peter Zoontjes (1939-2025): zonder ’Jomanda’, de held van het legioen, zal Telstar nooit meer hetzelfde zijn

Bondscoach Luciano Spalletti onthult eigen ontslag bij Italië op persconferentie na afgang in Noorwegen tijdens WK-kwalificatie

Daevin (6) waant zich een echte strijder in het Muiderslot: ’Ik ben fan van ridders!’

Ronald Koeman traint na terugkeer uit Finland met klein groepje Oranje-reserves

Márquez pakt vierde MotoGP-zege van dit jaar, Herlings opnieuw beste in GP Letland

’Mijn zus is zó vreselijk zweverig: als ik boos ben, moet ik van haar kalm gaan zitten ademen op een kussen!’

Paul McCartney verrast Bruce Springsteen-fans in Liverpool

Onvoldoende grip op verwarde personen: ’Passende hulp blijft vaak uit’

Tropische hitte op komst met mogelijk ruim 30 graden, daarna slaat het wéér om

Snackbar groeit in drie generaties uit tot buurthuis: ‘Een praatje, een glimlach, mensen waarderen dat’

Dinsdag weer geen NS-treinen in heel Nederland door uitbreiding staking personeel, vakbond verbaasd

Ouders van Hunter (1,5) non-stop in ziekenhuis door zeldzame botkanker: ‘Je wereld stort in’

Minister Van Weel doet oproep aan ‘burgergrenswacht’ bij Ter Apel: ‘Houd je aan de wet en stop ermee’

Poetin kan zich geen ruzie met Xi veroorloven, maar in geheime documenten heet China wel 'vijand'

Leger in Los Angeles aangekomen om immigratieprotesten te stoppen

Live Roland Garros | Titelhouder Alcaraz herpakt zich in droomfinale tegen Sinner

Frankrijk pakt brons in Nations League na jubileumgoal Mbappé tegen Duitsland

Blije gezichten na wielershowtje 'Grote Vier' in Dauphiné: 'Maar het deed wel pijn'

NU+ | Steeds meer psychisch verzuim op werkvloer: helpt dagje thuisblijven?

NU+ | Defensie-expert Ko Colijn over Trump die Poetin spaart en Europa dwarszit

‘Vroedvrouwen komen me soms achteraf melden dat het een van de mooiste bevallingen was die ze al hadden meegemaakt’: Ella-June Henrard, actrice én doula

Mission impossible: vier redenen waarom Schoof faalde als partijloze premier

Wat nu met Oekraïense jongen (16) die mama en zusje doodde? “Hij kan levenslang opgesloten worden, maar ook snel vrijkomen”

Grote drukte op Nederlandse wegen verwacht door treinstaking dinsdag

Amateurbeelden tonen het moment waarop Colombiaanse presidentskandidaat wordt neergeschoten: “Toestand kritiek”

Eerste militairen arriveren in Los Angeles om aanhoudende protesten te stoppen: “Radicale linkse oproerkraaiers”

Vrouw die mensen neerstak in München zat kort voor aanval al even vast

Indrukwekkende Sinner loopt na meer dan 2 uur uit naar 2-0 in sets, Alcaraz met rug tegen de muur

Massale vechtpartij op bal in Forrières: vijftig mensen met elkaar op de vuist

Man die op groep mensen inrijdt in Passau aangeklaagd voor poging moord

Let op mijn woorden: Barry Madlener wordt luchtvaartlobbyist

Katz: Israëlische leger zal activistenschip op weg naar Gaza stoppen

Nationale Garde in LA aangekomen na protesten tegen arrestaties van migranten

Spektakel: Pogacar klopt Van der Poel en Vingegaard na schitterende finale in Dauphiné

Lost Nederlander mysterie Zodiac Killer op? ’Dit klinkt logisch’

Hese motorstem en volop medische ellende: Miley Cyrus (32) betaalde hoofdprijs voor succes

Denzel Dumfries schrikt af en toe wakker: ’Dan denk ik: wat is er gebeurd?’

Kylian Mbappé bezorgt Frankrijk winst tegen Duitsland in kleine finale van Nations League