Moord op IKON-journalisten eindelijk bestraft: 'Lichte straf, maar voelt goed'

"Als dit 30 jaar geleden was gebeurd, was het een lichte straf geweest, maar nu voelt het goed", zegt Gert Kuiper, broer van Jan Kuiper, één van de vier Nederlandse tv-journalisten die op 17 maart 1982 in El Salvador in een hinderlaag van het leger werden gelokt en werden doodgeschoten. Na 43 jaar kwam de rechter in El Salvador vannacht toch nog onverwacht snel tot een uitspraak: 15 jaar cel voor de drie mannen die terechtstonden. "Ik werd ermee wakker, hoorde het via de radio. Ik ben echt overvallen, het ging opeens snel", zegt Kuiper. "Ik ben tevreden met de uitspraak. Het zijn oude mannen, ze gaan die straf niet overleven waarschijnlijk, maar het is gerechtigheid die uitgesproken is. Uitstekend dat ze naar de gevangenis gaan." De veroordeelden zijn de 91-jarige oud-minister van Defensie Guillermo Garcia, de voormalige politiechef Francisco Antonio Morán van 93 jaar en de directe opdrachtgever, de 85-jarige ex-kolonel Mario Reyes Mena. Garcia en Morán zitten al vast in El Salvador. Reyes Mena woont in de Verenigde Staten, voor hem is een uitleveringsverzoek gedaan. Voor Kuiper en de zussen Sonja en Saskia ter Laag van de vermoorde geluidsman Hans ter Laag voelt de uitspraak als een afsluiting. "Niet emotioneel natuurlijk, dat blijft heftig", zegt Kuiper. "Het heeft toch veel energie gekost, we gingen jarenlang van hoop naar wanhoop", zegt Sonja ter Laag. "Ik ben verrast, maar vooral heel erg blij dat we dit hoofdstuk nu kunnen sluiten." Excuses aanbieden De rechter oordeelde ook dat de staat El Salvador de nabestaanden publiekelijk excuses moet maken, omdat de rechtszaak zo lang heeft geduurd. Volgens Kuiper is dat heel terecht: "Eerst zat de amnestiewet in El Salvador ertussen, konden we niks beginnen en toen die in 2016 werd opgeheven, is het nog eindeloos gerekt. Toen de twee mannen in 2022 werden opgepakt, heeft het nog 2,5 jaar geduurd. Het voelt heel goed dat dit onderdeel is van de uitspraak." Een waarheidscommissie van de VN concludeerde al in 1993 dat kolonel Reyes Mena verantwoordelijk was voor het plannen van de hinderlaag. Het bleek dat de filmploeg bij een ontmoeting met guerrillastrijders van de linkse verzetsbeweging FMLN bij de stad Chalatenango in de val was gelokt. Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen, Hans ter Laag en nog vier andere mannen werden opgewacht door militairen van het Salvadoraanse regeringsleger en doodgeschoten. "De namen van de verantwoordelijken werden in 1993 bekend, maar het rapport lag in een bunker in New York en alles ging moeizaam", herinnert Sonja ter Laag zich. "Ze zaten toen op een kantelpunt in de burgeroorlog en getuigen wilden niet praten." Toen in 2016 de amnestiewet voor alle misdaden tijdens de burgeroorlog in El Salvador verviel, ging ook het Nederlandse OM zich inzetten, vertelt Sonja. Ze is lovend over de steun uit Nederland: "Twee dames waren onvermoeibaar op zoek naar bewijzen en getuigen die wel wilden praten." Ook Kuiper voelde zich, vooral de laatste jaren, enorm gesteund, onder meer door Buitenlandse Zaken en de ambassadeur in Midden-Amerika. Ook kregen de drie nabestaanden geld van twee stichtingen om naar El Salvador te gaan. "Ik heb met een heel toegewijde rechter en officier van justitie gesproken over mijn broertje", vertelt Sonja ter Laag. "Ik heb ze foto's laten zien van ons gezin en ook de foto van het mortuarium waarop zijn beschadigde lichaam te zien is. Ze zeiden later dat mijn verhaal en de foto's het persoonlijk hebben gemaakt." Belangrijk voor El Salvador Volgens Kuiper is de uitspraak ook erg belangrijk voor El Salvador zelf, omdat het de eerste keer is dat er een veroordeling is in een VN-zaak over de burgeroorlog. "Het is een open wond, veel mensen hebben iemand verloren, maar er is nooit iemand veroordeeld. Er kan nu een einde komen aan een tijdperk van straffeloosheid. Er liggen zeker tweehonderd zaken op de plank." Het hele rechtsproces in El Salvador is vertraagd, omdat er vanuit het leger steeds tegenwerking was en mensen lang bang zijn geweest, zegt Kuiper: "Op het platteland is erg geleden onder de strijd tussen de linkse rebellen en het regeringsleger. Er is een tweedeling: in de steden was het establishment op de hand van rechtse factoren zoals het leger. Die zijn nog steeds sterk." Dat speelde ook in de rechtszaak over de IKON-journalisten, vertelt Kuiper. Toen hij in april met de zussen Ter Laag voor de uitspraak naar El Salvador was gereisd, werd de zaak op het laatste moment uitgesteld, omdat een advocaat van de tegenpartij er niet bij kon zijn. "Het gebeurt nogal eens dat zittingen worden verdaagd. Daarom waren we er nu ook niet bij." Toch wil Sonja ter Laag nog graag een keer de lange reis naar het Midden-Amerikaanse land ondernemen, nu om de excuses in ontvangst te nemen: "Daar wil ik nog wel een reisje aan wagen. Symbolisch is dat veel beter dan een materiële vergoeding."

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Man die op groep mensen inrijdt in Passau, aangeklaagd voor poging tot moord

ongeveer 4 uur geleden

Man die op groep mensen inrijdt in Passau aangeklaagd voor poging moord

ongeveer 5 uur geleden

Enkele dagen vóór de brand deed P. (16) al vreemde uitspraken over dood van zijn moeder en zusje: was dubbele moord dan al gepleegd?

ongeveer 8 uur geleden

Zoon (16) die dubbele moord op moeder (46) en zusje (6) bekende moet naar gesloten instelling: “Wat er in zijn hoofd is omgegaan, moet nog uitgeklaard worden”

ongeveer 9 uur geleden

Nieuwe beelden van Travis Decker (32) die verdacht wordt van moord op dochters (5, 8 en 9): ’Houd huizen en schuurtjes op slot’

2 dagen geleden

Bewoners gewaarschuwd in klopjacht op vader (32) verdacht van moord op dochters (9, 8 en 5): ’Houd huizen en schuurtjes op slot’

2 dagen geleden

Laatste nieuws

Deal van 185 miljoen op losse schroeven: faillissement dreigt voor koper vakantieparken Peter Gillis

AD (Algemeen Dagblad)

‘Kolonialisme zit in alles. Niet één bloem die uit Nederland wordt geëxporteerd is inheems.’ De levenslessen van schrijver Jamaica Kincaid

ongeveer 2 uur geleden

NRC Handelsblad

Vietnam schaft het tweekindbeleid af, maar het is de vraag of het geboortecijfer daardoor gaat stijgen

ongeveer 2 uur geleden

NRC Handelsblad

Trump lijkt met sturen van Nationale Garde naar Californië de confrontatie te zoeken met de machtige en progressieve staat

ongeveer 2 uur geleden

De mens heeft veel aan de oceaan te danken, maar wat kan de mens voor de oceaan doen?

NRC Handelsblad

Grote zorgen om weduwe Marie-José (82) die voor internetliefde (28) naar Ivoorkust vertrok: ’Geld verdween als sneeuw voor de zon’

ongeveer 2 uur geleden

Gezondheid dwingt koning Charles tot aanpassing: niet meer zelf te paard bij ceremonies

De Telegraaf

Inhoud van proces-verbaal in zaak Fabian (11) gelekt, parket Brussel reageert ontstemd: “Het geheim van het onderzoek is cruciaal”

ongeveer 4 uur geleden

Boze Nederlanders houden zelf "grenscontroles", defensieminister roept op om te stoppen: "Ik begrijp frustratie"

Het Laatste Nieuws

Bondscoach Luciano Spalletti onthult eigen ontslag bij Italië op persconferentie na afgang in Noorwegen tijdens WK-kwalificatie

ongeveer 4 uur geleden

Daevin (6) waant zich een echte strijder in het Muiderslot: ’Ik ben fan van ridders!’

De Telegraaf

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Man die op groep mensen inrijdt in Passau, aangeklaagd voor poging tot moord

Man die op groep mensen inrijdt in Passau aangeklaagd voor poging moord

Enkele dagen vóór de brand deed P. (16) al vreemde uitspraken over dood van zijn moeder en zusje: was dubbele moord dan al gepleegd?

Zoon (16) die dubbele moord op moeder (46) en zusje (6) bekende moet naar gesloten instelling: “Wat er in zijn hoofd is omgegaan, moet nog uitgeklaard worden”

Zoon (16) die dubbele moord op moeder (46) en zusje (6) bekende moet naar gesloten instelling

Zoon (16) bekent dubbele moord op moeder en halfzusje in België

Zus van dader (16) dubbele moord in België spreekt: ‘Hij belde me nadat het gebeurd was’

Zoon (16) legt bekentenissen af in onderzoek naar dubbele moord op moeder (46) en zus (6) na aangestoken brand

Zus van dader (16) dubbele moord in Haasrode spreekt: “Hij belde me nadat het gebeurd was”

Zoon (16) die dubbele moord op moeder (46) en zusje (6) bekende moet naar gesloten gemeenschapsinstelling

Moord op vrouw en dochter in België bekend door zoon (16)

Zoon (16) legt bekentenissen af na dubbele moord in Haasrode waarbij moeder (46) en dochter (6) stierven

Woningbrand blijkt dubbele moord: tiener in België bekent neersteken moeder en zusje en brandstichting

Nieuwe beelden van Travis Decker (32) die verdacht wordt van moord op dochters (5, 8 en 9): ’Houd huizen en schuurtjes op slot’

Bewoners gewaarschuwd in klopjacht op vader (32) verdacht van moord op dochters (9, 8 en 5): ’Houd huizen en schuurtjes op slot’

Aanhoudingen in Myanmar voor moord op oud-generaal, onder wie 6-jarig meisje

Verdwijning van Australisch meisje (17) krijgt dramatische wending: huisgenoten gearresteerd voor moord

Na moeder (46) ook dochter (6) overleden bij woningbrand in Haasrode: parket opent onderzoek naar dubbele moord

Luigi Mangione zou moord op verzekeringstopman maandenlang hebben voorbereid: ’Zijn verdiende loon’

Helen’s dagboek: ’Het blijft door mijn hoofd spoken dat het misschien moord is geweest’

Laatste nieuws

Deal van 185 miljoen op losse schroeven: faillissement dreigt voor koper vakantieparken Peter Gillis

Onderwijsprotest uitgesteld door NS-protest: actievoerders kunnen niet reizen: ‘Staken doet pijn, nu bij ons’

Grote reddingsoperatie opgezet voor beknelde grotonderzoeker in Frankrijk

Alcaraz prolongeert Roland Garros-titel na ongekend spektakelstuk tegen Sinner

Live Nations League | Titelverdediger Spanje speelt finale tegen Portugal

Landelijk onderwijsprotest uitgesteld door staking NS-personeel

Live - Israëlisch leger zegt dat het lichaam Hamasleider Mohammed Sinwar gevonden heeft in tunnel onder ziekenhuis

VS verwachten op korte termijn Russische vergeldingsactie voor Oekraïense droneaanval

Na een weergaloze finale: Carlos Alcaraz verlengt zijn titel op Roland Garros na historische comeback tegen Sinner

We wisten al lang dat een bal koppen schadelijk is, maar deden niets

De Britse regering wil buitenlands personeel weren uit de zorg, maar kan dat wel?

Meerdere boten in Friesland omgeslagen door slecht weer

Landelijk onderwijsprotest gaat dinsdag niet door vanwege treinstaking

Inzet Nationale Garde door Trump uitzonderlijk, gouverneur vindt het 'opruiend'

‘Kolonialisme zit in alles. Niet één bloem die uit Nederland wordt geëxporteerd is inheems.’ De levenslessen van schrijver Jamaica Kincaid

Vietnam schaft het tweekindbeleid af, maar het is de vraag of het geboortecijfer daardoor gaat stijgen

Trump lijkt met sturen van Nationale Garde naar Californië de confrontatie te zoeken met de machtige en progressieve staat

De mens heeft veel aan de oceaan te danken, maar wat kan de mens voor de oceaan doen?

Transferzomer 2025: Edvardsen besluit bij Go Ahead Eagles te blijven

Jolanda Bremer (43) noemt zichzelf graag Vrouwtje van Stavoren maar moet villa verkopen

Elles’ dochter dronk zichzelf in coma: ’We hadden geen idee dat Julia al alcohol dronk’

Grote zorgen om weduwe Marie-José (82) die voor internetliefde (28) naar Ivoorkust vertrok: ’Geld verdween als sneeuw voor de zon’

Gezondheid dwingt koning Charles tot aanpassing: niet meer zelf te paard bij ceremonies

Oranje op rapport: ’Denzel Dumfries hoort in rijtje met Virgil van Dijk en Frenkie de Jong’

Israëlisch leger meldt vondst en identificatie lichaam Hamas-leider Mohammed Sinwar

Lichamen van vrouw en baby gevonden in park in Rome, zoektocht naar man met een soort doek

KIJK | Jury ketchuptest snoeihard: 'Gadver, dit hoef ik niet'

Gillis-deal lijkt verder weg dan ooit: faillissement dreigt voor bedrijf van Friese ‘wanbetaler’

Ouders van zieke Hunter (1,5) ‘wonen’ in ziekenhuis, hun nieuw geopende tattoostudio is al maanden dicht

170.000 reizigers de toegang ontzegd tot VS: alles over het inreisverbod voor negentien landen

Live Roland Garros | Sinner dicht bij eerste titel op Roland Garros

Jeffrey Herlings heeft smaak weer te pakken en wint ook MXGP in Letland

Juichende Vollering krijgt boete en wordt 52 plaatsen teruggezet: 'Oeps...'

Franse regering wil met Renault optrekken bij productie van drones voor Oekraïne

Overzicht | Israël wil activistenschip stoppen, doden gemeld bij hulppunt GHF

Ongevraagd sturen van tweeduizend nationale gardisten door Trump leidt tot woede in Los Angeles

Inhoud van proces-verbaal in zaak Fabian (11) gelekt, parket Brussel reageert ontstemd: “Het geheim van het onderzoek is cruciaal”

Boze Nederlanders houden zelf "grenscontroles", defensieminister roept op om te stoppen: "Ik begrijp frustratie"

Man die op groep mensen inrijdt in Passau, aangeklaagd voor poging tot moord

Krijgen we ongeziene comeback van Alcaraz? Sinner verliest in zinderende finale zijn eerste set van het toernooi

XR-campagne tegen de NOS is géén aanval op de persvrijheid, zegt woordvoerder Laura Kits

Groep burgers houdt op eigen houtje 'grenscontroles' bij Ter Apel

Eeuwenoud Schoonhovens carillon weer te horen na aanpassing geluidsregels

Rusland claimt nieuw offensief in Oekraïne, gevangenenruil 'komende week'

Peter Zoontjes (1939-2025): zonder ’Jomanda’, de held van het legioen, zal Telstar nooit meer hetzelfde zijn

Bondscoach Luciano Spalletti onthult eigen ontslag bij Italië op persconferentie na afgang in Noorwegen tijdens WK-kwalificatie

Daevin (6) waant zich een echte strijder in het Muiderslot: ’Ik ben fan van ridders!’

Ronald Koeman traint na terugkeer uit Finland met klein groepje Oranje-reserves

Márquez pakt vierde MotoGP-zege van dit jaar, Herlings opnieuw beste in GP Letland

’Mijn zus is zó vreselijk zweverig: als ik boos ben, moet ik van haar kalm gaan zitten ademen op een kussen!’

Paul McCartney verrast Bruce Springsteen-fans in Liverpool

Onvoldoende grip op verwarde personen: ’Passende hulp blijft vaak uit’

Tropische hitte op komst met mogelijk ruim 30 graden, daarna slaat het wéér om

Snackbar groeit in drie generaties uit tot buurthuis: ‘Een praatje, een glimlach, mensen waarderen dat’

Dinsdag weer geen NS-treinen in heel Nederland door uitbreiding staking personeel, vakbond verbaasd

Ouders van Hunter (1,5) non-stop in ziekenhuis door zeldzame botkanker: ‘Je wereld stort in’

Minister Van Weel doet oproep aan ‘burgergrenswacht’ bij Ter Apel: ‘Houd je aan de wet en stop ermee’