Nederland controleert Russische schaduwvloot niet, maar hoe erg is dat?

Nederland treedt anders dan andere landen nog altijd niet op tegen de Russische schaduwvloot. Ons land blijft passief ondanks een belofte van het kabinet om deze schepen te controleren, die werd gedaan nadat de Tweede Kamer daar in een motie om had gevraagd. De Russische schaduwvloot bestaat uit oude, versleten tankers die Rusland gebruikt om onder valse vlag olie te exporteren naar landen als China en India en daarmee westerse sancties te omzeilen. Uit navraag van de Volkskrant blijkt dat deze schepen ongestoord door het Nederlandse deel van de Noordzee kunnen varen. Hoewel in januari werd besloten controles uit te voeren, blijkt dit nog steeds niet te zijn gebeurd, zegt het ministerie van Infrastructuur en Water tegen de NOS. Andere landen doen dit wel. Zo trof Finland maatregelen nadat een vermoedelijk Russisch schaduwschip onderzeese stroomkabels beschadigde. Het leidde tot aangescherpte sancties en controles. Die schaduwvloot wordt ook door het risico dat ze vormt voor het milieu als onwenselijk gezien. Juridisch Bij controles wordt gevraagd om verzekeringspapieren. Het is juridisch echter niet toegestaan een schip aan te houden of aan boord te gaan zonder expliciete toestemming. Een schip kan dus ook weigeren om mee te werken. "Dat kan zodra je je buiten territoriaal water van een land begeeft, en dat is het grootste gedeelte van de Noordzee", zegt Friso Dubbelboer, specialist maritieme territoriale conflicten, verbonden aan het Leiden-Azië Centrum. "Het is net als op straat", zegt Dubbelboer. "Kom ik je tegen, dan kan ik je niet tegenhouden, maar ik kan je wel wat vragen." Hoewel het een beperkt middel is, kan het volgens hem toch nuttig zijn. "Een schip dat weigert inzage te geven in papieren, maakt zichzelf verdacht en wordt daarna meer in de gaten gehouden." Viceadmiraal buiten dienst Ben Bekkering weet uit ervaring dat controles in de praktijk lastig zijn: "Om op internationale wateren papieren te kunnen inzien moet je én de vlaggenstaat, én de kapitein om toestemming vragen. Want zo'n schaduwvloot gaat echt niet zomaar voor anker liggen of varen in territoriale wateren." Praktische bezwaren Hoewel Nederland nog niet zelf schepen controleert, zegt het ministerie van Infrastructuur en Water dat het samenwerkt met Europese landen die dat wel doen, zoals Duitsland, Denemarken en Finland. "Wij horen van hen precies welke schepen geen goede verzekeringspapieren laten zien", zegt een woordvoerder. "En wij weten wel degelijk waar in ons Europese zeegebied welk schip is." Dat Nederland zelf niet om papier vraagt, komt volgens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vooral door praktische bezwaren: zo varen schepen hier ver van de kust, terwijl in kuststaten als Finland schepen door smallere zeestraten varen, zegt de woordvoerder van het ministerie. Daarnaast is het volgens het ministerie een capaciteitskwestie. "Het zijn keuzes in hoeverre je schepen en helikopters hiervoor wil inzetten." Onvoldoende D66-kamerlid Jan Paternotte, mede-indiener van de motie, wil dat het kabinet meer doet. "Het lijkt alsof het kabinet het niet belangrijk genoeg vindt, en dat is heel vreemd aangezien het kabinet keer op keer zegt hoe gevaarlijk de situatie met de Russische schaduwvloot is." Deskundigen vragen zich echter af hoe erg het is dat Nederland niet zelf controleert. "Er zijn zoveel landen waar de schepen langsvaren die wel controles uitvoeren en intensief samenwerken met Nederland op dit dossier. Normaal gesproken kunnen zij dus als eerste een schip ondervragen. En je wil niet dat je hetzelfde schip 3 of 4 keer inspecteert", zegt Bekkering. Dubbelboer schaart zich hierachter. "Dat is een logische gedachte, al weet ik niet of elk schip eruit wordt gehaald. Als we het zouden willen als land, is mijn inschatting in ieder geval wel dat het zou kunnen. Het is echt een kwestie van politieke wil om de middelen hiervoor vrij te maken, om al dan niet steekproefsgewijs dit soort onderzoeken te doen en schepen te bevragen." Paternotte is niet overtuigd door het excuus dat schepen eerst langs andere controlerende landen varen. "Het Verenigd Koninkrijk ligt ook aan de Noordzee en voert die controles wél uit. Oekraïne steunen en onze wateren veilig houden moeten we niet alleen maar aan andere landen over laten."

Reacties

Defensie-expert Michelle Haas: ‘Als ik in Nederland vertel waartegen de vakbonden hier protesteren, krijg ik verbaasde blikken’

ongeveer 10 uur geleden

Laatste nieuws

‘Alsof ik de pijn van die bomen zelf voelde’: waarom het kappen van platanen in Deurne-Zuid zoveel emoties losmaakt

De Morgen

Is dagelijkse rente uitkeren zoals Revolut een goed idee? ‘Je moet al een echt hoge rente aanbieden om interessant te zijn’

ongeveer 2 uur geleden

De Morgen

Ministerie in Gaza verwerpt eis Israël om ziekenhuizen naar zuiden te evacueren • Plan voor Westelijke Jordaanoever onder vuur

ongeveer 2 uur geleden

Jasmina (39) spaart voor haar derde trip naar Dubai: ’Tien jaar geleden kon je er nog voor een paar euro eten’

De Telegraaf

Hans Kazàn diep geraakt door scheiding zoon en mogelijk overspel: ’Hopelijk blijven Jamie en Steven een beetje aardig voor elkaar’

ongeveer 2 uur geleden

Gasprijs keldert naar dieptepunt en dat is goed nieuws, maar voor je energienota zit er een addertje onder het gras

De Telegraaf

HET DEBAT. Heeft elk dorp nog een bakker, slager en buurtwinkel nodig als je alles ook in de supermarkt kunt krijgen? Dit is jullie mening

ongeveer 2 uur geleden

Trouw

Wordt Scandinavië de nieuwe Costa del Sol?

ongeveer 2 uur geleden

Het Laatste Nieuws

Poetins eisen voor vrede in Oekraïne lekken uit: “Donbas bij Rusland, geen NAVO-lid of westerse troepen in het land”

ongeveer 2 uur geleden

Het Laatste Nieuws

Achter deze Limburgse kloostermuren werden kinderen decennialang geterroriseerd: “Soms vraag ik me af: hoe heb ik dat overleefd?”

ongeveer 2 uur geleden

Trump deelt foto van hem en Poetin en maakt vergelijking met beeld van historisch “keukendebat” tijdens Koude Oorlog

Het Laatste Nieuws

Liverpool-trainer Arne Slot ontwijkt vragen over Alexander Isak en krijgt lachers op zijn hand over nieuwe Italiaanse aanwinst: ’Het is een knappe kerel’

ongeveer 4 uur geleden

De Telegraaf

LIVE | Nu al recordoppervlakte verloren gegaan in EU, bosbranden woeden nog in Spanje en Portugal

ongeveer 4 uur geleden

De Telegraaf

LIVE | Trump hint op hulp aan Oekraïne om Rusland aan te vallen

ongeveer 4 uur geleden

De Telegraaf

Mitchell Dijks laat moeder achter en pinkt in vliegtuig naar Vietnam traantje weg: ’Na ruim 32 jaar eindelijk navelstreng doorgeknipt’

ongeveer 4 uur geleden

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Grote bedrijven dreigen Nederland te verlaten: ‘Aegon zal in VS met open armen worden ontvangen’

Bekende metalgitarist Brent Hinds (51) omgekomen bij motorongeluk, zou in Nederland komen optreden

Waarom Nederland Patriots naar Polen stuurt en het eigen luchtruim kwetsbaar maakt

Vermoorde Lisa (17) sloeg zelf nog alarm bij 112: dit is wat we nu weten over schokkende zaak in Nederland

Israëlische toeristen in Nederland steeds vaker doelwit van acties en die worden volgens het CIDI ‘alsmaar heftiger’

Kan bezorger Picnic blijven werken in Nederland? ’Topman huilt wel een beetje krokodillentranen’

Rechter zet streep door faillissementen grootste melkveehouder van Nederland

Domper voor Nederland, Puck Pieterse laat WK in Rwanda tóch schieten: ’Het werd wat veel’

Kritiek op Israël na aanval op Gaza-Stad, Nederland overweegt maatregelen

Defensie-expert Michelle Haas: ‘Als ik in Nederland vertel waartegen de vakbonden hier protesteren, krijg ik verbaasde blikken’

Zien: verslaggever neemt kijkje in goedkoopste huis van Nederland

Verzekeraar Aegon denkt aan verhuizen hoofdkantoor van Nederland naar VS: ’Kan veel voordelen opleveren’

Toeristen lyrisch over Nederland: 'Hoogste aantal bezoekers sinds corona'

Nederland moet inzetten op innovaties die voor velen als sprookjes klinken

Nederland moet ook een debat voeren over stemrecht voor 16- en 17-jarigen

Fors meer toeristen in Nederland: zeven miljoen overnachtingen in één maand

In Nederland geboren Sara Marita Kramer (23) stopt plots met schansspringen

Topman: geen toekomst voor Picnic in Nederland als supermarkt-cao geldt

Nederland stuurt 300 militairen met Patriot-luchtafweersystemen naar Polen ter verdediging NAVO en Oekraïne

Iedereen wil ze hebben, Nederland heeft ze, maar wat maakt onze Patriots nou zo uniek?

Laatste nieuws

‘Alsof ik de pijn van die bomen zelf voelde’: waarom het kappen van platanen in Deurne-Zuid zoveel emoties losmaakt

Failliete influencer vraagt haar volgers één euro per minuut om live te streamen: ‘Gevaarlijk gedrag’

31.000 leden, duizenden klachten: mannen deelden stiekem intieme foto's van hun vrouwen in Facebookgroep

Honderd jaar en geen medicatie: Gerard Zuallaert leeft op melk en Will Tura

Is dagelijkse rente uitkeren zoals Revolut een goed idee? ‘Je moet al een echt hoge rente aanbieden om interessant te zijn’

Ministerie in Gaza verwerpt eis Israël om ziekenhuizen naar zuiden te evacueren • Plan voor Westelijke Jordaanoever onder vuur

Jasmina (39) spaart voor haar derde trip naar Dubai: ’Tien jaar geleden kon je er nog voor een paar euro eten’

Golfkar scheurt over circuit Zandvoort: ‘Dit is net een achtbaan!’

Serena Williams viel 14 kilo af met afslankmedicijn

Ook onder druk van Trump zal inflatierisico voor Powell de toon bepalen in Jackson Hole

Na moord op Lisa (17): ‘Politie zoekt deze drie getuigen‘

FC Twente enkele maanden zonder Mathias Kjølø

Pro-Palestijns rubberbootje weggejoeld tijdens gezellige pieremachocheltocht van Sail: ’Oprotten’

Rob Kemps stapt komend weekend in het huwelijksbootje met Stephanie in Parijs

LIVE play-offs Europa League: FC Utrecht begonnen aan opdracht om Bosnische nachtmerrie uit te wissen

Livestreams op sociale media ontsporen: martelingen, verkrachtingen en moorden live in beeld

LIVE play-offs Conference League: AZ wil zesde Nederlandse club in Europees hoofdtoernooi worden

LIVE | Netanyahu keurt plan inname Gaza-Stad goed én stuurt aan op einde oorlog

Zware US Open-loting Botic van de Zandschulp, Arianne Hartono stap dichter bij hoofdtoernooi

Hans Kazàn diep geraakt door scheiding zoon en mogelijk overspel: ’Hopelijk blijven Jamie en Steven een beetje aardig voor elkaar’

Gasprijs keldert naar dieptepunt en dat is goed nieuws, maar voor je energienota zit er een addertje onder het gras

Moord op Lisa (17) is nachtmerrie van iedere ouder, maar moet je dan maar alles verbieden? Zo ga je om met angst

Ronald Plasterk: Europa zou als land nog dramatischer mislukken dan België

Jon Bon Jovi opa geworden: zoon (23) adopteert kind met Stranger thing-ster Millie Bobby Brown (21)

Joost van Mierlo: Het Britse asielprobleem is sinds de Brexit alleen maar groter geworden

Erik ten Hag haalt verdediger voor 20 miljoen euro, Vitesse ziet opnieuw eerste elftal-speler vertrekken

LIVE | Ook prinses Beatrix bezoekt Sail op De Groene Draeck

Verwarring in Duitsland: Visma-talent Brennan wint na minutenlang juryoverleg

Rob Kemps en verloofde Stephanie Klaver gaan dit weekend trouwen

Album met niet eerder uitgebrachte demo's The Beatles komt dit najaar uit

NU+ | Meer windenergie van zee? Eerst even onder de Deltawerken door boren

Stranger Things-actrice Millie Bobby Brown en haar man adopteren dochter

Live Europees voetbal | FC Utrecht met verrassende opstelling tegen Zrinjski

NU+ | Lichte opluchting na handelsakkoord EU en VS, maar veel blijft onduidelijk

Van de Zandschulp wacht pikant duel met Rune in eerste ronde US Open

Walibi trekt reclame waarin vrouw wordt vermoord tijdelijk terug na kritiek

Justitie VS wil bestuurder centrale bank onderzoeken na beschuldiging Trump

Steun voor extra sancties Israël na ‘ministapje’ NSC in verhit Gaza-debat

Schoolklas blijkt achter campagne te zitten die voor verwarring zorgt op sociale media: ‘Superleuk om te doen’

Bekende metalgitarist Brent Hinds (51) omgekomen bij motorongeluk, zou in Nederland komen optreden

Meerjarige energiecontracten honderden euro’s duurder: ‘Ik zou het nu niet afsluiten’

Walibi trekt reclame waarin doodsbange vrouw als object wordt verkocht tijdelijk terug

Twee mensen overleden na eten guacamole, Brabantse producent zegt dat avocadopulp niet besmet was

“Er was tijd genoeg om dit te communiceren”: Borgerhouts districtsbestuur over beruchte bomenkap in Deurne

“En aan de buurtbewoners: niet zagen, we gaan zagen”

HET DEBAT. Heeft elk dorp nog een bakker, slager en buurtwinkel nodig als je alles ook in de supermarkt kunt krijgen? Dit is jullie mening

Wordt Scandinavië de nieuwe Costa del Sol?

Poetins eisen voor vrede in Oekraïne lekken uit: “Donbas bij Rusland, geen NAVO-lid of westerse troepen in het land”

Achter deze Limburgse kloostermuren werden kinderen decennialang geterroriseerd: “Soms vraag ik me af: hoe heb ik dat overleefd?”

Trump deelt foto van hem en Poetin en maakt vergelijking met beeld van historisch “keukendebat” tijdens Koude Oorlog

Spaans strand afgesloten voor ‘blauwe draken’: hoe gevaarlijk is dit dier en waar kom je het overal tegen?

Hof van beroep New York schrapt boete van half miljard voor Trump om fraude - “Totale overwinning”, reageert hij

Live - Rusland wil front Cherson en Zaporizja bevriezen in nieuw voorstel, maar houdt vast aan inlijving Donbas

Hongarije biedt Boedapest aan voor top tussen Poetin en Zelensky, maar die stad heeft slechte bijsmaak

Duizenden mannen deelden jarenlang stiekeme expliciete foto’s van hun vrouw op Facebook

Verenigde Staten sturen deelnemer naar Russische versie Eurovisiesongfestival

Liverpool-trainer Arne Slot ontwijkt vragen over Alexander Isak en krijgt lachers op zijn hand over nieuwe Italiaanse aanwinst: ’Het is een knappe kerel’