Nederland veroordeelt Israël, maar sancties blijven uit: 'Ondraaglijk hypocriet'

Het Nederlandse kabinet wil een onmiddellijk einde aan de oorlog in Gaza, maar laat mogelijkheden om de druk op Israël op te voeren links liggen, zien deskundigen en hulporganisaties. In een recente verklaring zeggen Nederland en tientallen andere landen dat "het lijden van de burgers in Gaza een nieuw dieptepunt heeft bereikt". Er wordt gedreigd met "vervolgstappen" als Israël de oorlog niet beëindigt. Wat die vervolgstappen zouden inhouden, is niet duidelijk. "Alle indieners weten dat meedoen aan zo'n statement geen verschil maakt", zegt Peter Malcontent, onderzoeker internationale betrekkingen aan de Universiteit Utrecht. "Je ziet de onmacht bij de Europese landen die het statement hebben ondertekend. Dit zijn landen die wel iets meer zouden willen doen dan de EU nu doet, maar worden tegengehouden door lidstaten die dat niet willen." De Europese Unie concludeerde vorige maand dat Israël het handelsverdrag met de EU schendt, maar consequenties wilden de lidstaten daar niet aan verbinden. In plaats daarvan kwam er een maatregelenpakket dat de EU volgens buitenlandchef Kallas "achter de hand wil houden". "Ondraaglijk hypocriet", zegt Michiel Servaes, directeur van hulporganisatie Oxfam Novib. "Een week geleden hadden regeringen de kans om concrete stappen tegen Israël te zetten. Toch kozen ze opnieuw voor niets doen, terwijl we elke dag zien hoe de genocide in Gaza doorgaat. Om dan nu met zo'n verklaring te komen is laf." In een eigen verklaring slaan Oxfam Novib en ruim honderd andere hulp- en mensenrechtenorganisaties vandaag alarm over de humanitaire crisis in Gaza. "Staten moeten concrete maatregelen nemen om de belegering te beëindigen, zoals het stoppen van de overdracht van wapens en munitie", schrijven ze. Ook willen ze dat de VN de distributie van goederen in de Gazastrook overneemt van de omstreden organisatie GHF. Sancties opleggen Landen als Nederland zouden ook zonder de EU maatregelen kunnen treffen. Nederland kan bijvoorbeeld de wapenexport naar Israël stilleggen, geen producten meer importeren uit Israëlische illegale nederzettingen of de staat Palestina erkennen. "Het is moeilijk om als individueel land sancties op te leggen, maar niet onmogelijk", zegt Dawid Walentek, sanctie-expert en onderzoeker aan de Universiteit Gent. "De Nederlandse overheid besloot in 2023 bepaalde producten van chipmachinefabrikant ASML niet langer naar China te exporteren. Zoiets kan bij Israël ook." "Het antwoord van de Nederlandse regering op dit soort maatregelen is vaak: 'dat werkt niet'", zegt Malcontent. "En dat is deels waar: individuele landen maken minder impact dan een verband als de EU, maar je kunt als land wel besluiten te handelen in lijn met internationale regels." Impact van bedrijfsleven Ook het bedrijfsleven kan impact hebben op de bloedige oorlog in Gaza. Pensioenfonds PFZW besloot vorig jaar bijvoorbeeld zijn beleggingen in Israëlische beursgenoteerde bedrijven te beëindigen. Uit een analyse van Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) blijkt dat Nederland de grootste buitenlandse investeerder in Israël is. Ongeveer twee derde van de Europese investeringen in Israël wordt gedaan door Nederlandse bedrijven. Het stoppen van dit soort geldstromen zou dus effect kunnen hebben op Israël. "Bedrijven kunnen zelf besluiten de samenwerking met Israël te stoppen, maar er zit wel een risico aan", zegt Walentek. "De vraag is hoe de VS reageert. Als Trump hoort dat een bedrijf weigert te leveren aan Israël, kan hij besluiten dat bedrijf toegang tot de Amerikaanse markt te ontnemen." Consumentenboycot Daarnaast kunnen individuele consumenten besluiten producten en bedrijven te boycotten. Pro-Palestijnse activisten roepen al langer op om multinationals als Starbucks, McDonald's en Coca Cola te vermijden vanwege hun steun aan Israël. "Dit soort boycots leveren financieel vaak weinig op", zegt Walentek. "Soms werken ze zelfs als reclame voor die bedrijven. Mensen horen de naam van het merk in het nieuws, maar vergeten vervolgens waar het over ging en blijven het product kopen." Er zijn voorbeelden waar een consumentenboycot wél werkte, bijvoorbeeld de internationale boycot die een einde hielp maken aan de apartheid in Zuid-Afrika. "Het is een moeilijke vraag waarom het toen werkte", zegt Walentek. "Misschien was de situatie in het land té onhoudbaar, of het kwam door de culturele boycot, zoals het uitsluiten van Zuid-Afrikaanse sporters bij de Olympische Spelen, of door de druk vanuit de VS." Grens oprekken Economisch gezien heeft een consumentenboycot weinig impact. Toch betekent dat volgens Walentek niet dat het geen zin heeft. "Naming-and-shaming, bedrijven erop aanspreken, en de ideologische redenen achter de boycot hebben een bepaalde waarde." Malcontent sluit zich daarbij aan. "Het is niet effectief, dat is zo, maar op een gegeven moment komt er een rode lijn waarbij je je als mens, als land, als samenleving moet afvragen waar je voor staat en of je bereid bent die grens steeds verder op te rekken, of dat je uiteindelijk durft te zeggen: ik wil hier geen deel meer van uitmaken."

Reacties

Te extreem voor het leger en een zelfverklaarde ‘fascistische homofoob’. Wie zijn de Israëlische ministers die niet meer welkom zijn in Nederland?

2 dagen geleden

Laatste nieuws

Nieuwe aanbouw van 200 miljoen dollar voor Witte Huis: Trump wil ‘lelijke tenten’ vervangen door ‘gouden’ balzaal

De Morgen

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

In Frans kustplaatsje mag je niet in zwemkleding door de stad, wat zijn de regels in Nederland?

‘Sjoemeldiesels’ van meerdere merken verkocht in Nederland, oordeelt rechter: ‘Dit is een doorbraak’

Jonge Nederlandse ondernemer koopt hypercar van €1,4 miljoen, nu twee in Nederland

Tata Steel Nederland boekt meer winst ondanks zware Amerikaanse staalheffingen

“Kind gebeten en bos ingesleurd”: mogelijk nieuw incident met wolf in Nederland

’Iedereen vindt staat van openbaar vervoer in Nederland zorgelijk’

Bijna twintig landen willen EU-lening voor defensie, Nederland niet aangemeld

De historische spiegel die ‘Andere Tijden’ over rellen in Nederland voorhoudt, werkt relativerend

Vrij uitzonderlijk: zware aardbeving bij Rusland is zelfs in Nederland gemeten

Draait Nederland straks op voor klimaatschade in het eilandstaatje Vanuatu?

VVD wil Nederland redden met Musks kettingzaag

Prijzenoorlog in snelladers op komst na miljoeninvestering voor uitrol Frans Electra in Nederland: ’Tarieven gaan dalen’

De zomerselectie: Waarom blijft de dakloosheid in Nederland stijgen?

Diplomatieke schermutselingen tussen Nederland en Israël: ‘Men neemt het daar heel ernstig op’

Alsnog Gaza-debat in Tweede Kamer; Israël boos op Nederland

Veldkamp: ‘Nederland behoort tot de landen die als eerste druk uitoefenen op Israël’

In menig Europees land zijn diverse vaccinaties verplicht. In Nederland nul. Hoe kan dat anders?

Israëlische ministers geweerd uit Nederland: deze omstreden uitspraken deden ze

Diplomatieke rel groot nieuws in Israël: stap van Nederland 'laat escalatie spanningen zien'

Te extreem voor het leger en een zelfverklaarde ‘fascistische homofoob’. Wie zijn de Israëlische ministers die niet meer welkom zijn in Nederland?

Laatste nieuws

Nieuwe aanbouw van 200 miljoen dollar voor Witte Huis: Trump wil ‘lelijke tenten’ vervangen door ‘gouden’ balzaal

Man die Sabrina (22) vermoordde nu werkzaam in psychiatrische zorg: ‘Hoe kan dit?’

Transferzomer 2025: Anis Hadj Moussa langer bij Feyenoord, Galatasaray betaalt 75 miljoen voor Victor Osimhen

Coëfficiëntenstrijd begint goed voor Nederland: Zweedse clubs zitten België dwars

Vitesse-clubicoon Theo Janssen: ’Niet verwacht dat het bij mij zo hard binnen zou komen’

Flink meer winst Amazon dankzij groei clouddiensten, maar investeringen in AI vallen tegen

LIVE | Nederland en andere landen roepen Iraanse geheime dienst tot de orde

Omzet Apple hoger dan verwacht door sterke verkoop iPhones

Burgemeester Ahmed Marcouch noemt verlies licentie Vitesse onvoorstelbaar, supportersvereniging sprakeloos

Ali B complimenteert Samuel Welten met succes

Justin Timberlake ontdekte tijdens wereldtournee dat hij ziekte van Lyme heeft

FC Utrecht bereikt derde voorronde Europa League na ruime zege en wereldgoal

Baby geboren uit embryo dat 30 jaar ingevroren was: 'Oudste baby ter wereld'

Reacties op overlijden Derk Sauer: 'Eindeloos nieuwsgierig, verliefd op Rusland'

Lichaam gevonden in kofferbak van uitgebrande auto vlak bij Landgraaf

Nieuwe soort wandelende tak is mogelijk het zwaarste insect dat ooit in Australië werd ontdekt

Ouders vermoord voor ogen van dochtertjes tijdens gezinsuitje in Amerikaans natuurpark

Popster Justin Timberlake openhartig over lyme-diagnose

Baby geboren uit meer dan 30 jaar geleden ingevroren embryo

Meer dan 70 verwaarloosde honden weggehaald uit boerderij in Oosterwolde

In een week tijd twee exotische slangen opgedoken rond Assen

Montere roman over een man die verknocht is aan zijn dorp

Latza Nadeau schreef een keiharde aanklacht tegen de cynische business van de mensenhandelaar

Afval is een veelkoppig monster waar we nooit helemaal vanaf komen

Een nieuwe biografie van Thomas Mann laat zijn geheime, homoseksuele kant zien

De landkaart als geheim wapen in oorlogstijd

In de verbeelding ontstaat de energie die de wereld vormt

Samanta Schweblin over haar laatste verhalenbundel: ‘Ik schrijf in het hoofd van de lezer’

Op zoek naar de moeder achter de dagboeken

Veertien westerse landen, waaronder Nederland, veroordelen activiteiten inlichtingendiensten Iran

Ook beroepscommissie KNVB besluit: Vitesse verliest proflicentie. Stap naar de rechter laatste strohalm

Hayley Williams wil met album ‘Ego’ niet langer de stem van een generatie met pandaogen zijn ★★★☆☆

Wie is Johann Wadephul, de Duitse buitenland­minister die Israël fanatiek verdedigt?

Kind neemt mogelijke resten van granaat uit Eerste Wereldoorlog mee naar huis na Chirokamp

‘Sauer is iemand die er altijd in is blijven geloven, ondanks de teleurstelling in het Rusland van Poetin’

Ajax-aanwinst Oscar Gloukh in Amsterdam voor keuring

FC Utrecht klopt Sheriff Tiraspol opnieuw en stuit nu op Servette FC in derde voorronde Europa League

Tientallen verwaarloosde honden gevonden bij inspectie in Friese woonboerderij

Beroep Vitesse tegen intrekking licentie afgewezen; club rest alleen nog gang naar de rechter

Arnhemse burgemeester Ahmed Marcouch noemt verlies licentie Vitesse onvoorstelbaar

Beslissing over vervolging Marius Borg Høiby medio augustus verwacht

Kermisattractie breekt: 23 mensen gewond geraakt

Ontwerpersplatform Figma met 230 procent stijging bij debuut grootste beurssucces dit jaar

De neergang van Vitesse: hoe club in dik drie jaar volledig ineenstortte

AZ gaat volgende klapper maken: David Møller Wolfe naar Wolverhampton Wanderers

B&B vol liefde: is Barbie-Britt een onweerstaanbaar hapje voor Jean-Paul?

LIVE | Trump eist lagere prijzen medicijnen en trekt Merck en United Health onderuit op beurs, Amazon schiet omhoog

Herbeleef hoe FC Utrecht en AZ zich plaatsten voor de volgende voorronde in Europees verband

Man die Sabrina (22) vermoorde nu werkzaam in psychiatrische zorg: ‘Hoe kan dit?’

Live Europees voetbal | Reacties na overtuigende zeges FC Utrecht en AZ

EU en VS sluiten 'absurde' energiedeal: 'Dit gaat nooit gebeuren'

Vitesse verslagen na verlies licentie, burgemeester vindt het 'onvoorstelbaar'

Justin Timberlake ontdekte tijdens wereldtour dat hij ziekte van Lyme heeft

FC Utrecht bereikt derde voorronde Europa League na ruime zege en prachtgoal

In beeld | Zo moet Trumps balzaal in het Witte Huis eruit gaan zien

Keuken Kampioen Divisie gaat met 19 teams verder als Vitesse definitief verdwijnt

Vitesse verliest zaak bij KNVB om proflicentie, alleen rechter kan club nog redden

Wie is Johann Wadephul, de Duitse buitenlandminister die Israël fanatiek verdedigt?