cupure logo
vanvoormetheteennietnaarbijdataan

Nederlandse VR-documentaire over Joodse vrouw in WO II in wereldpremière in Cannes

Op het filmfestival van Cannes gaat vandaag Lacuna in wereldpremière. De Nederlandse virtualrealitydocumentaire reconstrueert de herinneringen van een nu 86-jarige Joodse vrouw die tijdens de Tweede Wereldoorlog haar ouders verloor. Sonja de Lange werd in 1939 geboren in Amsterdam, waar ze opgroeide in de buurt achter het Concertgebouw. Later verhuisde het gezin naar Apeldoorn, waar haar vader een baan kreeg als bouwkundige van de joods-psychiatrische inrichting Het Apeldoornsche Bosch. Toen de inrichting in 1943 werd ontruimd en alle personeelsleden en patiënten op transport werden gesteld, gaven haar Joodse ouders haar en haar zus af aan vreemden, zodat zij de oorlog konden overleven. De Lange was toen drie jaar oud. Haar ouders werden gedeporteerd naar het concentratiekamp Auschwitz, waar ze werden vermoord. De twee zussen doken onder op verschillende adressen in Nederland en overleefden. Na de oorlog werden ze per boot naar Suriname gebracht, waar hun oom en tante woonden. De eerste jeugdherinneringen van De Lange zijn dan ook die van een onbezorgde jeugd in Suriname. "Toen was ze zes jaar oud. Wat daarvoor gebeurde, herinnert ze zich nauwelijks, behalve vage beelden en flarden", zegt de 42-jarige Maartje Wegdam, een van de makers. De VR-documentaire begint met De Lange die zegt: "Ik heb eigenlijk niets te vertellen." Wegdam en haar coregisseur Nienke Huitenga Broeren waren ervan overtuigd dat dat juist wel het geval was. "Haar verhaal is niet lineair, maar bestaat uit flarden en leegtes, lacunes. We wilden laten zien dat dit samen toch een verhaal vormt", zegt Wegdam. Als bezoeker stap je een ruimte van 5 bij 4 meter binnen. Eenmaal daar zet je een virtualrealitybril op, waarna de audio begint. Je hoort gesprekken tussen De Lange en Wegdam. De hele ervaring duurt iets langer dan een halfuur. "Je wordt als bezoeker onderdeel van het gesprek", zegt Wegdam. "Afhankelijk van je bewegingen en waar je je blik op richt, zie je andere dingen. Zo heeft iedereen uiteindelijk weer iets anders gezien." Zo zijn er meerdere versies van het ouderlijk huis van De Lange in Amsterdam. Eén daarvan is een blauwdruk, een andere is veel gedetailleerder, op basis van brieven die De Lange en ouders hebben geschreven. Bezoekers worden meegenomen in momenten die De Lange zich nog in detail herinnert, zoals waar ze in Paramaribo is opgegroeid. Maar er zijn ook scènes met leegte, of waarin je De Lange hoort twijfelen over haar herinneringen of verhalen, zoals die met haar echte ouders. "Sommige herinneringen blijven beter bewaard dan andere, en daar zit ook iets moois en menselijks aan", zegt Broeren. "Soms komt dat omdat het te lang geleden is, of omdat het door allerlei omstandigheden, zoals de oorlog, van je is ontnomen." De documentaire is digitaal gemaakt en ging vorig jaar in première tijdens het International Film Festival Rotterdam. Rietsnijder De film is een van de negen geselecteerde projecten voor de Immersive Competition van het filmfestival, waarin films worden getoond die gebruikmaken van een bijzonder soort storytelling en technologie. Ook de Nederlandse virtualrealityopera From Dust, gemaakt met behulp van kunstmatige intelligentie, is geselecteerd. Naast From Dust en Lacuna maakt de Nederlandse film Rietland zijn wereldpremière op het filmfestival van Cannes. Het is een van de zeven uitgekozen films voor La Semaine de la Critique, een onafhankelijk bijprogramma dat door Franse critici is opgezet om veelbelovende filmmakers te ondersteunen. De 33-jarige regisseur Sven Bresser is de maker. De film gaat over Johan, een rietsnijder die op een dag het levenloze lichaam van een vermoord meisje op zijn rietveld vindt en wordt getroffen door een ongedefinieerd schuldgevoel. Het is voor het eerst in 27 jaar dat een Nederlandse film in deze sectie is genomineerd.

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Laatste nieuws