Oscarwinnende documentairemaker Marcel Ophüls (97) overleden

De Franse-Amerikaanse documentairemaker Marcel Ophüls is op 97-jarige leeftijd overleden. Hij won een Oscar met Hôtel Terminus (1988), over de Duitse Gestapo-chef en oorlogsmisdadiger Klaus Barbie. Ophüls was toen al bekend door Le Chagrin et la Pitié ('Het verdriet en het medelijden'), een documentaire die in 1969 insloeg als een bom. Door middel van interviews en archiefmateriaal bracht de documentaire aan het licht hoe de Franse Vichy-regering tijdens de Tweede Wereldoorlog met steun van een groot deel van de bevolking collaboreerde met nazi-Duitsland. De documentaire speelt zich af in Clermont-Ferrand, een stad dicht bij Vichy in Zuid-Frankijk van waaruit het regime het grootste deel van de zuidelijke helft van Frankrijk bestuurde. De rest van Frankrijk werd door Duitsland bezet, en halverwege de oorlog werd ook Vichy-Frankrijk bezet. Toen Le Chagrin et la Pitié voor het eerst in Parijse bioscopen werd vertoond, leidde de film tot een schok en heftige verontwaardiging. De documentaire rekende af met de mythe die generaal Charles de Gaulle in stand hield na zijn terugkeer met de geallieerden: dat het overgrote deel van de Fransen openlijk of heimelijk zijn verzetsbeweging had gesteund. In werkelijkheid schaarden miljoenen Fransen zich tijdens de Tweede Wereldoorlog achter het collaborerende Vichy-regime. De Franse televisie weigerde jarenlang Le Chagrin et la Pitié uit te zenden vanwege de gevoelige en controversiële inhoud. Een omroepbaas verklaarde later tegenover een overheidscommissie dat de film "mythes vernietigde die de Franse bevolking nog steeds nodig had". Marcel Ophüls werd geboren op 1 november 1927 in Frankfurt, als zoon van de beroemde Joodse filmmaker Max Ophüls en actrice Hilde Wall. In 1933 vluchtte het gezin voor het naziregime naar Frankrijk. In de oorlog vluchtte het over de Pyreneeën naar Spanje, vanwaar het in de VS terechtkwam. Na de oorlog begon Marcel Ophüls met het maken van speelfilms, onder meer als assistent van de Franse filmmaker François Truffaut. In de jaren zestig verlegde hij zijn aandacht naar documentaires. Ophüls ontwikkelde een geheel eigen documentaire-stijl, met films die soms langer dan vier uur duurden. Zijn eerste doorbraak kwam in 1967 met een documentaire over het akkoord van München van 1938. Daarin gaven Frankrijk, het VK en Italië nazi-Duitsland toestemming om de Tsjechische regio Sudetenland te annexeren. In de film, gemaakt voor de Franse televisie, stelde Ophüls onder meer de vraag of onderhandelen met dictators acceptabel is. Documentaire over Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden Tussen 1968 en 1971 werkte hij voor de Duitse televisie. Hij maakte daarvoor een film over het regime van Pétain, de Franse held uit de Eerste Wereldoorlog die als staatshoofd van Vichy-Frankrijk met Duitsland collaboreerde. In 1989 won Ophüls een Oscar voor beste documentaire met Hôtel Terminus - Klaus Barbie, sa vie et son temps ('zijn leven en zijn tijd'), over het leven van de beruchte nazi-oorlogsmisdadiger en chef van de Gestapo in Frankrijk Klaus Barbie. In zijn documentaires stelde hij onrecht, onmenselijkheid en historische leugens aan de kaak. Hij maakte ook documentaires over het Neurenbergproces en de parallellen van de nazi-misdaden met latere oorlogsmisdaden en over de val van de Berlijnse Muur en het einde van de DDR. Ophüls bracht zijn laatste jaren door in het zuiden van Frankrijk en werkte tot aan zijn dood aan een documentaire over de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden. Hij overleed zaterdag. De doodsoorzaak is niet bekendgemaakt.

Reacties

Laatste nieuws

Volkswagen restaureert eenzaam busje dat bosbranden Californië overleefde

AD (Algemeen Dagblad)

Tussen Rusland en Duitsland, als een noot tussen twee pletstenen: waarom Polen militair herbewapent en Brussel de rug toekeert

ongeveer 2 uur geleden

De Morgen

Zoon (16) legt bekentenissen af in onderzoek naar dubbele moord op moeder (46) en zus (6) na aangestoken brand

ongeveer 2 uur geleden

De Morgen

Als je ouders je emotioneel verstikken: ‘Wekenlang vertelde hij in detail hoe moeilijk de seks met mama was. Ik kon dat niet aan’

ongeveer 2 uur geleden

Trump stuurt 2.000 militairen naar Los Angeles vanwege aanhoudende protesten: “Radicale linkse oproerkraaiers”

Het Laatste Nieuws

“Hij heeft een fout gemaakt. Hij is moe en gestresseerd”: vader van Elon Musk reageert voor het eerst op ruzie van zijn zoon met Trump

ongeveer 2 uur geleden

KIJK. Van opstijgen tot ontploffing: Oekraïne deelt straffe dronebeelden van 'Operatie Spinnenweb'

Het Laatste Nieuws

Tussen Rusland en Duitsland, als een noot tussen twee pletstenen: waarom Polen militair herbewapent en Brussel de rug toekeert

ongeveer 3 uur geleden

Het Laatste Nieuws

De opmars van killerrobots, autonome drones en artificiële intelligentie: “Zullen oorlog even revolutionair veranderen als atoombom”

ongeveer 3 uur geleden

Kim Van Oncen: “Bij dat ene toevallige doktersbezoek ontdekte de gynaecoloog mijn baarmoederhalskanker”

Het Laatste Nieuws

Reacties

Laatste nieuws

Volkswagen restaureert eenzaam busje dat bosbranden Californië overleefde

BBB-lei­der Van der Plas kijkt naar Schoof bij ruzie ministersposten: ‘Ik kom niet met de buurvrouw aan’

Zus van dader (16) dubbele moord in België spreekt: ‘Hij belde me nadat het gebeurd was’

Bondscoach Engeland kritisch over houding tegen Andorra: 'Speelden met vuur'

De broeikas | 'Groenrechtse' VVD lijkt klimaat als politiek onderwerp te vergeten

Trump stuurt Nationale Garde naar LA nadat protest tegen uitzetting uit hand loopt

Colombiaanse presidentskandidaat ernstig gewond na aanslag tijdens campagne

NU+ | Eindelijk Vingegaard vs. Pogacar: 'Beste in voorjaar niet altijd beste in Tour'

Politie vermoedt valse melding over bevallende vrouw in Zuid-Hollandse duinen

Live Dauphiné | Bekijk hier de actuele koerssituatie in de openingsrit

Goed nieuws deze week: Nederland gebruikt steeds meer duurzame energie

Tussen Rusland en Duitsland, als een noot tussen twee pletstenen: waarom Polen militair herbewapent en Brussel de rug toekeert

Zoon (16) legt bekentenissen af in onderzoek naar dubbele moord op moeder (46) en zus (6) na aangestoken brand

Als je ouders je emotioneel verstikken: ‘Wekenlang vertelde hij in detail hoe moeilijk de seks met mama was. Ik kon dat niet aan’

Trump stuurt 2.000 militairen naar Los Angeles vanwege aanhoudende protesten: “Radicale linkse oproerkraaiers”

Zus van dader (16) dubbele moord in Haasrode spreekt: “Hij belde me nadat het gebeurd was”

KIJK. Herkent u deze man? Camera filmt handtasdief net wanneer hij toeslaat

“Hij heeft een fout gemaakt. Hij is moe en gestresseerd”: vader van Elon Musk reageert voor het eerst op ruzie van zijn zoon met Trump

KIJK. Van opstijgen tot ontploffing: Oekraïne deelt straffe dronebeelden van 'Operatie Spinnenweb'

Waarom heb ik honger na het zwemmen? HLN-wetenschapsexpert Martijn Peters verwondert opnieuw met tweede boek

Tiener (16) geeft zich aan na dood 17-jarige tijdens PSG-viering in Zuid-Frankrijk

Minstens negen vrouwen beschuldigen zanger en acteur Jared Leto van seksueel wangedrag

Zoon (16) die dubbele moord op moeder (46) en zusje (6) bekende moet naar gesloten gemeenschapsinstelling

Kim Van Oncen: “Toen ik in het ziekenhuis voor een deur met het woord ‘oncoloog’ stond, ben ik ingestort”

Opnieuw minstens vier doden door Israëlisch vuur nabij hulppunt

‘Het is leerzaam jezelf buiten je veilige situatie te plaatsen’

Acteur Jared Leto beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag

Alles wat modernistische gebouwen bijzonder maakt, wordt er bij renovaties hardhandig uitgeslagen

Samuel Bjørk: van altijd-blut-kunstenaar naar zeer vermogend thrillerauteur

Finse media geschokt door overmacht Nederlands elftal: ’Bruut en beschamend’

Elleke (57) emigreerde naar Zuid-Frankrijk: ’Ik zie ons nooit meer terugverhuizen’

COLUMN Jim Tehupuring: ’Trump Always Chickens Out’

Meeste koppels geven tot €20.000 uit voor bruiloft

Harrie Smolders wint op spectaculaire wijze Grand Prix van Cannes

‘Je ziet nu al dat er problemen zijn met de conservatieve Islam’

Melding over barende vrouw in Rockanje mogelijk vals, politie stopt zoektocht

Eén derde van de haaien sterft uit en dat is maar één gevaar: Macron eist in Nice afspraken om oceanen te redden

‘Ik denk niet dat ik het haal, pap’, appte Bennie: 3839 dagen na zijn dood hopen ouders op gerechtigheid

‘Geen enkele indicatie’ dat schapen bij shoarmazaak Veldhoven geofferd zouden worden, volgens NVWA

Illegale ‘zeepkistenrace’ op MeiMarkt Tilburg, politie moet parkeergarage leegvegen

Volkswagen restaureert eenzaam busje dat bosbranden Californië overleefde

CL-finale dreunt bij Oranje nog na bij Dumfries: 'Schiet af en toe wakker'

De broeikas | Helaas, klimaat is alweer uit de top tien van de VVD gevallen

Nationale Garde ingezet bij protest in LA tegen uitzetting immigranten

NU+ | Na 322 dagen weer duel Vingegaard-Pogacar: 'Tadej maakt me beter'

Jongeren willen bijdragen, maar raken het spoor kwijt in een doolhof van keuzes, prestatiedruk en verwachtingen

Live - ‘Oekraïense droneaanvallen op Moskou leggen twee vliegvelden stil’, meldt Rusland

Tussen Rusland en Duitsland, als een noot tussen twee pletstenen: waarom Polen militair herbewapent en Brussel de rug toekeert

De opmars van killerrobots, autonome drones en artificiële intelligentie: “Zullen oorlog even revolutionair veranderen als atoombom”

Kim Van Oncen: “Bij dat ene toevallige doktersbezoek ontdekte de gynaecoloog mijn baarmoederhalskanker”

Meer dan 80 procent van 55-plussers dreigt toch werkloosheidsuitkering te verliezen

KIJK. Camera filmt handtasdief net wanneer hij toeslaat

Het CDA kan opnieuw een comeback maken

Alain Verheij over zijn geloofstrauma: ‘Zodra het over de Heilige Geest gaat, begin ik te zweten’

Moord op vrouw en dochter in België bekend door zoon (16)

Geboorte- en herdenkingsbossen steeds populairder

Frenkie de Jong zwijgt over zaakwaarnemer en nadert nieuw contract bij FC Barcelona: ’Dan kan ik Phillip inhalen’

China meldt vooruitgang in beraad met EU over elektrische auto's

Memphis Depay grapt over ’strijd’ met Robin van Persie: ’Hij heeft mijn nummer niet’

Zoveel geven we uit aan onze bruiloft

BBB-leider Van der Plas kijkt naar Schoof bij ruzie ministersposten: ‘Ik kom niet met de buurvrouw aan’