cupure logo
vanvoormeteenhetbijnietzijnaandoor

Zeldzaam protest uit diplomatieke kring tegen Nederlands Israël-beleid

Zeldzaam protest uit diplomatieke kring tegen Nederlands Israël-beleid
In het doorgaans gesloten diplomatieke corps is openlijke kritiek op regeringsbeleid zeer ongebruikelijk. Toch uiten Nederlandse diplomaten hun onvrede over het uitblijven van politieke actie tegen de aanhoudende oorlog in Gaza. Een opvallend - en zeldzaam - signaal kwam deze week van Jaco Beerends, tweede man van de Nederlandse vertegenwoordiging in Ramallah. In een emotioneel beladen bijdrage op LinkedIn doorbrak hij de diplomatieke stilte: "We gingen van het ene verwerpelijke dieptepunt naar het volgende. De geschiedenis zal niet mild over ons oordelen. Om wat we deden, en vooral om wat we niet deden". De post kreeg veel bijval, ook van Ferdinand Lahnstein, de Nederlandse ambassadeur in Qatar. "Goede, dappere post, Jaco Beerends", zo reageerde hij onder het bericht. Ook andere diplomaten spraken hun steun uit met instemmende reacties en likes. Een Nederlandse ambtenaar die nauw betrokken is bij het Gazadossier zegt zich volledig te herkennen in de inhoud van Beerends' boodschap. "Ik snap de frustratie helemaal", zegt de gezant, die anoniem wenst te blijven. Extreme omstandigheden Beerends vertrekt deze maand uit Ramallah en zal een nieuwe post in Kenia vervullen. Hij kreeg in 2023 de vraag om aan de slag te gaan op de Westelijke Jordaanoever, in de bezette Palestijnse gebieden. Hij twijfelde. "Weer weg van mijn familie, en vooral vanwege de manier waarop mijn land zich opstelde na 7 oktober 2023" - de dag waarop Hamas een grootschalige terroristische aanval uitvoerde op Israël. De Israëlische reactie - maandenlange bombardementen en een intense militaire operatie in Gaza - duurt tot op de dag van vandaag voort. Volgens Beerends is het internationale humanitaire recht, ooit een leidraad voor Nederlands beleid, steeds meer ondergeschikt geraakt aan geopolitieke belangen. Juist omdat diplomaten zelden publiekelijk kritiek uiten op het regeringsbeleid, maakt zijn bijdrage indruk. Binnen Buitenlandse Zaken geldt je beter het zwijgen toe kunt doen, als je carrière je lief is. Maar tegenover de NOS zegt Beerends dat de "extreme omstandigheden" in Gaza hem geen andere keus lieten dan zich uit te spreken. "Ik sta volledig achter wat ik heb opgeschreven en hoop dat er uiteindelijk iets verandert. Ik ben mij ook bewust dat dit een risico met zich meebrengt, maar de extreme omstandigheden vragen daarom. Hoe we ons verhouden tot ons vak, en hoe we omgaan met verantwoordelijkheden die daarin besloten liggen, raakt onder de huidige omstandigheden elke dag mensenlevens", zegt Beerends. "Uiteindelijk is het voor ieder een persoonlijke afweging hoe je je professioneel en persoonlijk daartoe wil en kan verhouden." Goed over nagedacht Nikolaos van Dam, oud-diplomaat met decennialange ervaring in het Midden-Oosten, zegt dat veel huidige ambtenaren van Buitenlandse Zaken "zwaar kritisch" zijn op het Nederlandse beleid ten opzichte van Israël, "maar velen durven niets te zeggen". "Beerends heeft hier duidelijk goed over nagedacht, want hij drukt zich heel genuanceerd en gematigd uit. Want iedereen met een klein beetje gezond verstand ziet dat het helemaal mis zit in Gaza." "De vraag is of onze huidige regering dit soort geluiden van ambtenaren zal tolereren. Ik hoop het wel, want ik zou willen dat er meer geluisterd gaat worden naar expertise. Zo niet, dan laat dat weer eens zien hoe ver de publieke opinie af staat van deze regering. Als ze verstandig zijn laten ze hem met rust." Een woordvoerder van Buitenlandse Zaken wijst in een schriftelijke reactie op de vrijheid van meningsuiting. "Rijksambtenaren hebben net als alle Nederlanders vrijheid van meningsuiting. Hierbij moet je er wel goed voor zorgen dat het uitoefenen van je functie niet wordt belemmerd. Om houvast en duidelijkheid te bieden geldt de Gedragscode Integriteit Rijk en de Ambtenarenwet." Luid en activistisch Sinds het uitbreken van de oorlog in Gaza is er in Nederland terugkerende discussie over de wapenleveranties aan Israël, de export van onderdelen voor het gevechtsvliegtuig F-35 en de Nederlandse steun aan UNRWA, de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen. Maar concrete maatregelen tegen Israël blijven uit. "Veranderingen moeten komen door steeds meer druk, van buiten en van binnen", stelt Beerends op LinkedIn. "Van formele instellingen en van gewone mensen. We moeten blijven zeggen wat dit is, tot het stopt, luid en activistisch van buitenaf, en misschien minder zichtbaar maar wel scherp van binnenuit de macht". Toch blijft zijn slotboodschap wrang: "Ik ben gestopt met posten over mijn werk. Het voelt belachelijk iets te zeggen over je baan terwijl de gruweldaden doorgaan, en politieke leiders die niet voldoende benoemen".

Reacties

Laatste nieuws