Zorgcirkel rukt op: 'Niet iedereen heeft familie, wel buren'

"Mensen zeggen altijd: vraag het als je iets nodig hebt, wij helpen jou", zegt Ans van Gestel (86). "Maar juist hulp vragen, vind ik moeilijk." Toch durft de Hilvarenbeekse dat vaker, sinds ze deel uitmaakt van een zorgcirkel. "Het haalt een drempel weg", zegt ze. "Natuurlijk, een buurman brengt mij ook graag naar het ziekenhuis, maar je wilt niet altijd dezelfde persoon vragen. Ik betaal graag een kilometervergoeding aan wie mij helpt." Van Gestel heeft het over één van de 23 mensen in haar zorgcirkel: een netwerk opgericht 'uit voorzorg', voorbereidend voor later, als kwetsbaarheid onvermijdelijk is. Henk Geene, oud-directeur van zorginstanties, bedacht de cirkels waarvan er in Nederland nu tientallen zijn. Elke groep bestaat uit buurtgenoten en een 'verbinder', die groepsleden koppelt op basis van vraag en aanbod. Niet iedereen is immers handig met klusjes of kan koken. Hulp op loopafstand Een zorgcirkel valt of staat bij de nabijheid van mensen, zegt Geene. "Je moet het op loop- of fietsafstand doen, laten we zeggen: maximaal 10 minuten. Dan kan je 's morgens langs bij Pietje om zijn hond uit te laten en 's avonds weer. Je moet denken aan praktische zaken: de groencontainer buitenzetten, iemand naar een verjaardag brengen. Groeit het vertrouwen, dan kan je ook met andere problemen bij elkaar aankloppen." Idealiter is zo'n groep een mix van leeftijden. In de groep van Ans van Gestel is zij de oudste. Laatst nog hield Van Gestels vriezer hield er mee op. "Het was weekend en daar zat ik. Omdat ik geen familie in de buurt heb, belde ik de verbinder van mijn groep. Zij stuurde een appje in de groep met de vraag wie mij kon helpen en binnen een halfuur was het probleem opgelost, geweldig!" Ook Annemie Donkers uit Eindhoven heeft een buurtgroep opgezet die elkaar helpt: Bedenker Geene zag de noodzaak voor de cirkels jaren geleden, met een vergrijzingspiek in aantocht, toenemende eenzaamheid en steeds minder zorgpersoneel om de ouder wordende bevolking te verzorgen. Ook Actiz, de brancheverenging van zo'n 400 zorginstellingen, ziet dat zorgcirkels een rol kunnen spelen. "Want niet iedereen heeft familie, maar iedereen heeft wel buren", zegt woordvoerder Olfert Koning. "Het wordt steeds belangrijker om daarvan gebruik te maken." Hoewel informeel en lokaal van aard, zijn er landelijk ook zorginstellingen betrokken bij de cirkels. En ook grote zorgverzekeraars investeren erin. Zo stopt VGZ naar eigen zeggen 'tonnen' in het aanjagen ervan en wil het de komende jaren minimaal 300 ervan helpen opzetten. Dat moet de druk op de zorg verlichten. "Want niet de apotheker bezorgt dan de medicijnen maar een wijkgenoot en niet een wijkverpleegkundige, maar een buurman helpt dan weleens met de steunkousen", zegt een woordvoerder. Do's en don'ts Toch is het verlichten van de druk op de zorg niet het doel van de cirkels, benadrukt Willemijn Krol, projectleider bij Nederland zorgt voor Elkaar, een instantie die de zorgcirkels helpt op te zetten. "Het is echt om elkaar te helpen en naar elkaar om te zien. Bijkomend voordeel is dat het deels de personeelskrapte kan verhelpen." Ook Geene benadrukt dit. "Het gaat ons erom dat mensen die dicht bij elkaar wonen tegen elkaar zeggen: 'vanaf nu zijn wij er voor elkaar in goede en slechte tijden'." Iedereen kan bovendien een zorgcirkel beginnen. "En dat is juist de charme", zegt zorgeconoom Marcel Canoy. "Zet mensen bij elkaar, vorm een appgroep, noem het een cirkel en klaar ben je", zegt hij. Soms heet het anders, dan noemt iemand het een buurtcirkel of gewoon: de buurt-app. "Er zijn wel do's en don'ts", zegt Canoy. "Vrijwilligersorganisaties kunnen daarbij helpen, zoals met voorlichtingsbijeenkomsten, maar de kracht is juist dat dit kan bestaan zonder instanties of geld." Samenredzaamheid Volgens hem is de trend van de zorgcirkel onomkeerbaar. Hij is van mening dat de hulp die mensen elkaar bieden uiteindelijk ook de druk op de zorg verlicht. "Het lijkt klein, maar dit is een belangrijke opstap naar meer", zegt hij. "In andere landen is de samenredzaamheid groter, dat moeten we hier ook meer zijn en dit is daar een vorm van." Of dat al gebeurt, is te vroeg om te zeggen. Wachtlijsten voor verpleeghuizen lijken minder hard te groeien, ziet de branche van zorginstellingen. "Mogelijk door zorgcirkels, maar ook omdat mensen in het algemeen bewuster nadenken over oud worden. Er wordt veel meer op voorbereid, over gepraat met vrienden en kinderen: wat als het minder gaat, hoe ziet jouw netwerk eruit?" En dan is er nog iets dat de zorgcirkel mogelijk verhelpt: eenzaamheid. Want behalve praktische hulp leveren de groepen ook nieuwe connecties op, ook voor de Brabantse Ans van Gestel. Zij leerde zo een andere vrouw kennen die ook haar man is verloren. "We zijn al een paar keer bij elkaar op bezoek gegaan, dus ook voor sociaal contact is het heel prettig." En een sterk netwerk, verlicht ook de druk op mantelzorgers. "Mijn kinderen wonen in Amsterdam, Maastricht en Culemborg", zegt Van Gestel. "Om dan doordeweeks een beroep op hen te doen, dat valt niet mee. Ik wil ze niet te veel belasten en probeer zelf mijn kring sterk te houden. Voor hen is dat ook plezierig, het scheelt ze, denk ik, zorgen."

Reacties

Laatste nieuws

‘In heel wat huizen in de jaren 90 ging het er, denk ik, ijzingwekkend aan toe’: Lize Spit bij Dirk De Wachter

De Morgen

Adam Sandler zet Netflixrecord neer: zóveel miljoen kijkers stemden af op langverwacht vervolg, maar hoe goed is hij nou eigenlijk?

ongeveer 1 uur geleden

Nieuwe astronautenploeg na reis van 15 uur aangekomen in ISS

De Telegraaf

Laurien ruilde carrière op de Zuidas in voor sloppenwijk in India: ’We werken met vrouwen die hun leven lang zijn onderdrukt’

ongeveer 1 uur geleden

LIVE | Files nemen toe: tot 5 uur vertraging voor automobilisten richting Spanje op zwarte zaterdag

De Telegraaf

Wielercommentator José De Cauwer (75) over verlies van oudste dochter Debbie (51): “Ik wil helemaal niet zielig zijn, godverdomme”

ongeveer 3 uur geleden

Reacties

Laatste nieuws

‘In heel wat huizen in de jaren 90 ging het er, denk ik, ijzingwekkend aan toe’: Lize Spit bij Dirk De Wachter

Trump herpositioneert kernonderzeeërs na ‘dwaze uitspraken’ van Russische oud-president Medvedev

Lethal Weapon-acteur Gary Busey bekent aanranding vrouw, nadat hij eerder ontkende

Officieel: David Møller Wolfe verruilt AZ voor Wolverhampton Wanderers: contract voor vijf jaar

Adam Sandler zet Netflixrecord neer: zóveel miljoen kijkers stemden af op langverwacht vervolg, maar hoe goed is hij nou eigenlijk?

Nieuwe astronautenploeg na reis van 15 uur aangekomen in ISS

Robbie Williams viert vakantie met prinses Eugenie in Portugal

Donald Trump over kernonderzeeërs bij Rusland: ‘We moesten wel’

IKEA in Delft dicht door stroomstoring

Laurien ruilde carrière op de Zuidas in voor sloppenwijk in India: ’We werken met vrouwen die hun leven lang zijn onderdrukt’

LIVE | Files nemen toe: tot 5 uur vertraging voor automobilisten richting Spanje op zwarte zaterdag

Cora (80) raast met 45 km/u naar het WK paardrijden: ’Mijn kleindochter vindt het spannender dan ik’

Duitse consumenten klagen budgetmaatschappijen aan om kosten handbagage

Veelgeprezen HappyFlops zijn volgens consumenten een dropship-flop

NU+ | Erkenning Palestina vooral politieke druk, Palestijnse staat nog ver weg

Tesla moet honderden miljoenen betalen na fataal ongeluk zelfrijdende auto in VS

Duitse consumentenbond naar rechter om kosten handbagage budgetmaatschappijen

ChatGPT gaat geen chats meer delen met Google

Schermtijd | Waardeloze wifi in het vliegtuig geeft de reiziger lucht

AZ incasseert met verkoop Møller Wolfe aan Wolves opnieuw forse transfersom

Oude Range Rover van overleden Britse koningin Elizabeth te koop

Advocaat hekelt aanpak femicide: ‘Vrouwen worden met gewelddadige ex naar mediator gestuurd’

Overstappen bij aanvullend pensioen kan je honderden euro’s opleveren

‘Dit was een grote fout’: Belgische politicus door het stof om foto in onderbroek met nazivlag

Persoon komt om het leven bij zeer ernstig ongeval in Delden

Vijf Roemenen doen zich voor als succesvolle zakenmensen in dure auto’s, maar aangeboden goud blijkt nep

Brit en Stef vechten voor beter leven voor hun baby Sam: ‘Als het niet anders kan, vertrekken we naar Duitsland’

De vraag waar niemand het antwoord op wil weten: moeten ook wij straks feestdagen inleveren?

Geloof mij, sire, het zijn angstaanjagende tijden voor ons. De beelden op televisie zijn niet te harden

‘Soms ben ik bang dat hij te hard leeft. Hij doet zoveel, hè’: Carine Van Osselaer en Jelle Mels, moeder en zoon

Als je pretendeert een sportzender te zijn, dan ben je nu in Singapore

‘Episch’ is nog mild uitgedrukt: Jason Momoa in ‘Chief of War’

’Zet al die lege kantoren in tegen de woningnood’

Explosie in Delfts hotel waar asielzoekers wonen

LIVE | Doden en gewonden in Rusland door Oekraïense droneaanvallen

Transferzomer 2025: Son Heung-min wil na tien jaar weg bij Spurs, doelman Khadim Ngom (19) naar Jong PSV

’Adequate maatregelen nodig tegen wolvenpopulaties’

Praat mee: Homo-acceptatie daalt, valt het tij nog te keren?

Tv-serie in de maak van kerstklassieker The holiday

Schokkende beelden: Hamas deelt video van graatmagere Israëlische gijzelaar

Prof. dr. Albert Feilzer: ’Waar blijft de beloofde toegankelijke mondzorg?

‘Uitslaande Epstein-brand waait nog niet over voor Trump’

Samantha Steenwijk grapt over Jan Kooijman als zaaddonor: ‘Zal ik hem bellen?’

Financiële data VS ’onbetrouwbaar’ na ontslag chef statistiekbureau

NU+ | Erkenning Palestina vooral politieke pressie, Palestijnse staat nog ver weg

Celstraf geëist tegen Real-speler Raúl Asencio om delen sekstape minderjarige

Son kondigt in tranen vertrek bij Spurs aan: 'Moeilijkste keuze van m'n leven'

Zwarte zaterdag begint vroeg op Europese wegen, hoogtepunt rond 12.30 uur

Trump ontslaat hoofd statistiekbureau en zegt dat cijfers 'gemanipuleerd' zijn

Anne worstelt met ‘anders zijn’ en vraagt zich af: ‘Waarom heeft God me zo geschapen?’

Eén van de rijkste personen van de VS shopt in Nederland en neemt bouwer van luxejachten over

Uittocht vakantiegangers op de weg al vroeg op gang, vrees voor topdrukte op ‘zwarte zaterdag’

Belgische politicus biedt excuses aan nadat foto met nazivlag opduikt: ‘Dit was een grote fout’

Trump geeft opdracht tot ontslag hoofd statistiekbureau vanwege ‘manipulatie van cijfers’

Verkopers van tweedehands auto vragen vaak eerst waar je vandaan komt en dat doen ze niet zomaar

Rechtbank houdt verbod op willekeurige arrestaties in Los Angeles overeind

Vlak nadat ABP Fossielvrij de Duurzame 100 won, stapte ABP daadwerkelijk uit fossiel

“Financiële nepadvertenties op Facebook bereiken honderdduizenden Belgen”

Zwart weekend voor vakantiereizigers: al meer dan anderhalf uur file op Route du Soleil

Wielercommentator José De Cauwer (75) over verlies van oudste dochter Debbie (51): “Ik wil helemaal niet zielig zijn, godverdomme”