Doorbraak in hartonderzoek: vrouwenhart verandert anders door topsport dan mannenhart

Het vrouwelijk topsporthart verandert door intensief sporten niet op dezelfde manier als dat van een man, blijkt uit grootschalig onderzoek van Amsterdam UMC in samenwerking met sportkoepel NOC*NSF. Dankzij die kennis kunnen verkeerde diagnoses bij vrouwen worden voorkomen. Bij mannelijke topsporters zijn een dikkere hartspier en wijdere hartkamers normale veranderingen en geen kenmerken van een hartziekte zoals bij een 'gewoon hart', constateerden de onderzoekers eerder in 2023. Daardoor werden destijds zeker tien carrières gered en kon een sportcarrière onder strikte begeleiding worden vervolgd. Nu, na vijf jaar onderzoek, blijkt dat een vrouwelijke topsporter wel wijdere hartkamers krijgt, maar in tegenstelling tot een man geen dikkere hartspier. Het geslacht heeft dus invloed op hoe het hart zich aanpast aan sport. 'Geen kleine man' "Een vrouw is geen kleine man. Je moet een consult doen op basis van vrouwendata, niet op mannendata. Dat resulteert in misdiagnoses: dat we een gezond hart aanzien voor een ziek hart, of andersom", zegt Harald Jørstad, sportcardioloog van Amsterdam UMC. Hij geeft aan dat de overgrote meerderheid van al het hartonderzoek bij sporters is gericht op de anatomie van de man. Jørstad bestudeerde sinds 2019 op initiatief van sportkoepel NOC*NSF samen met diverse ziekenhuizen de harten van meer dan zeshonderd topsporters (man, vrouw, olympisch, paralympisch). Dit is het eerste onderzoek ter wereld dat zo gedetailleerd het topsporthart in kaart heeft gebracht. Meer dan 170 vrouwelijke topsporters lieten hiervoor vrijwillig hun hart onderzoeken via hartfilmpjes, mri-scans en echo's. Ook werd bloed opgeslagen voor cardiogenetische analyse. Vrouwelijke duursporters grootste hart Niet alleen tussen mannen en vrouwen zijn er verschillen in hoe het hart zich aanpast, ook tussen allerlei typen sporters is er onderscheid, zagen de onderzoekers. "Vrouwelijke duursporters, zoals wielrensters, hadden de grootste hartkamers en de meeste hartspiermassa. Meer dan krachtsporters zoals turnsters", aldus Maarten van Diepen, arts-onderzoeker sportcardiologie bij Amsterdam UMC. "Dit laat zien dat de manier waarop het hart van topsporters zich aanpast, mede afhankelijk is van het type belasting." Een verwijde hartkamer is bij sporters (man en vrouw) een normale aanpassing van het hart. "Een groter volume zorgt ervoor dat ze meer bloed kunnen rondpompen, waardoor ze langer kunnen doorgaan op hoge snelheid en kracht", aldus de arts-onderzoeker. Inhaalslag vrouwen De genderspecifieke kennis is belangrijk, helemaal gezien de vooruitgang van vrouwelijke topsporters, zegt Van Diepen. "Op de Olympische Spelen van Parijs was de man-vrouwverhouding voor het eerst in de geschiedenis nagenoeg gelijk. Vrouwen worden ook sneller beter in sport ten opzichte van mannen. Dat zie je bijvoorbeeld aan de marathontijden bij de vrouwen: wereldrecords worden constant verbeterd." Wat betekent dat voor het hart? "Er wordt meer gevraagd van het vrouwelijk sporthart dan ooit. Meer dan we wisten dan dat het aankon. Nu hebben we voor het eerst een moderne standaard voor vrouwen, net als eerder bij de mannen." Iemand die daar blij mee is, is waterpoloster Vivian Sevenich, die meedeed aan het onderzoek. "Ik vond het verrassend dat er nog weinig kennis was over het vrouwensporthart, en een tikje teleurstellend anno nu." Bij Sevenich, die vorig jaar met het Nederlandse team brons won op de Spelen van Parijs, werd aanvankelijk iets afwijkends gezien, maar uit vervolgonderzoek bleek dat alles toch goed was. Een geruststelling, zegt ze. "Ik vroeg me toch af: ben ik in staat om zo hard te sporten? Fijn dat mijn hart nu langs de juiste meetlat is gelegd." Hormonen, trainingsschema? De onderzoekers zijn nog lang niet klaar. Sportcardioloog Jørstad wil begrijpen waarom het vrouwenhart zich op deze manier aanpast. "Trainen vrouwen anders dan mannen? Spelen hormonen een rol? Wat gebeurt er met harten in de jaren na hun carrière? Daar hebben we nu ook alleen mannelijke data van. Je wil weten of je later in je leven geen prijs betaalt voor de topsport." Ook zullen ze de resultaten gebruiken voor vrouwen die geen topsporters zijn, maar wel fanatiek sporten. "Er zijn genoeg mensen die op hoog niveau sporten die een toegenomen volume en grootte hebben van hun hart. Dankzij dit onderzoek kunnen we vrouwelijke sporters beter begeleiden en beschermen tegen hartproblemen."

Reacties

Sportnieuws

Frenkie de Jong wil contract verlengen bij Barcelona: 'En de club wil het ook'

Nu.nl

“Ik vertaalde alles voor hem”: Cristiano Ronaldo komt met opvallende anekdote over Lionel Messi en onthult hoe de band tussen hen écht is

ongeveer 3 uur geleden

Hato gaat richting EK eerder naar Jong Oranje en mist kwalificatieduel met Malta

Nu.nl

Opnieuw prijs! Filou Oostende verovert veertiende landstitel op rij in het basketbal, waarna coach Gjergja vertrek aankondigt

ongeveer 4 uur geleden

Oranje na sterke start en vroege goal Depay probleemloos langs Finland

NOS Nieuws

“Ik vond het laatste halfuur maar niks”: Engels bondscoach Tuchel scherp nadat z’n team aan blamage ontsnapt bij voetbaldwerg Andorra

ongeveer 4 uur geleden

Esmee Brugts verovert na landstitel ook Spaanse beker met FC Barcelona

Nu.nl

“Ik vond het laatste halfuur maar niks”: Engels bondscoach Tuchel scherp voor z’n mannen na zuinige zege bij voetbaldwerg Andorra

ongeveer 6 uur geleden

Kunnen de boeken al dicht? Dumfries bezorgt Oranje van dichtbij dubbele bonus in Finland

Het Laatste Nieuws

Reacties

Sportnieuws

Frenkie de Jong wil contract verlengen bij Barcelona: 'En de club wil het ook'

'Zeker weten dat Oranje-spelers dít denken!'

’Daniel Peretz krijgt toestemming om naar PSV te reizen voor afronding transfer’

Musk verwijdert ’Grote bom’-bericht waarin hij Trump linkte aan Epstein-dossiers

PSV gaat voor doelman van Bayern München, Chelsea wil Dortmund-talent, Perisic op weg naar Barcelona?

Koeman verwacht meer van Oranje na zege in Finland: 'We gingen minder lopen'

Oranje voldoet nog niet aan de hoge lat van Koeman: 'Balbezit werd slordiger'

Openingsrit iets voor punchers à la Van der Poel, of mengen Evenepoel, Vingegaard en Pogacar zich meteen?

Is hij aanvoerder tegen Wales? Youri Tielemans flankeert bondscoach Garcia straks op persconferentie

“Ik vertaalde alles voor hem”: Cristiano Ronaldo komt met opvallende anekdote over Lionel Messi en onthult hoe de band tussen hen écht is

Hato gaat richting EK eerder naar Jong Oranje en mist kwalificatieduel met Malta

Ronald Koeman overtroeft aanvoerder Virgil van Dijk: ’Zo kan ik nog wel even doorgaan’

Plan voor 380 studentenwoningen van tafel na Israël-boycot Erasmus Universiteit

Zoektocht naar barende vrouw (23) in bos bij Rockanje gestaakt: ’Alle scenario’s liggen nog open’

Volgende interland Nederlands elftal op speciale locatie voor Virgil van Dijk: ’Dat betekent heel voor mij’

Meghan Markle deelt intieme beelden van familietripje

’Ronald Koeman pikte die verslapping van Jan Paul van Hecke niet’

Oranje kent droomstart van WK-kwalificatie en stuurt Finland een van zijn vele bossen in

LIVE: Nederlands elftal rekent af met Finland en kan blik richten op Malta

Nederland start WK-kwalificatiecampagne foutloos met zege (0-2) op Finland

Feyenoord Onder 21 kan comeback niet voltooien: Jong Sparta handhaaft zich op het nippertje

Oranje op rapport | Allemaal voldoendes, op één dissonant na

Van Dijk ‘heel tevreden’ met optreden Oranje en kijkt uit naar terugkeer in Groningen: ‘Kan niet wachten’

Oranje is begonnen aan kwalificatie voor WK 2026, dit is het programma voor de komende week

Transferupdates | PSV zou dicht bij komst Israëlische doelman zijn

Oranje begint WK-kwalificatiereeks met eenvoudige overwinning in Finland

Live WK-kwalificatie | Lees hier alles terug over de zege van Oranje in Finland

Van Dijk 'heel tevreden' na zege Oranje in Finland: 'Lastig na een lang seizoen'

Bekijk hier de stand in de WK-kwalificatiegroep van Oranje

Opnieuw prijs! Filou Oostende verovert veertiende landstitel op rij in het basketbal, waarna coach Gjergja vertrek aankondigt

Oranje na sterke start en vroege goal Depay probleemloos langs Finland

Van Dijk na eenvoudige zege op Finland: 'Uur lang heel goed en klus geklaard'

Beloften Feyenoord niet naar tweede divisie; jacht op grote doel kan opnieuw beginnen

Para-atlete Jong verbetert opnieuw eigen wereldrecord: na 100 meter ook verspringen

Oranje maakt geen fouten in Finland: Memphis en Dumfries zorgen voor zorgeloze start WK-kwalificaties

“Kijk naar de datum”: hoe een droom van Coco Gauff uit 2021 voor de ogen van Justine Henin werkelijkheid werd

“Ik vond het laatste halfuur maar niks”: Engels bondscoach Tuchel scherp nadat z’n team aan blamage ontsnapt bij voetbaldwerg Andorra

Esmee Brugts verovert na landstitel ook Spaanse beker met FC Barcelona

Live WK-kwalificatie | Oranje zonder groots te spelen op voorsprong in Finland

Vrouw steekt meerdere mensen in München, politie schiet dader neer

Jong Feyenoord grijpt naast promotie, waardoor Keuken Kampioen Divisie ver uit zicht blijft

LIVE: Nederlands elftal jaagt op nog meer doelpunten tijdens start van WK-kwalificatie in Finland

Nieuwe wending in strijd om verdeling PVV-posten: NSC schaart zich achter BBB in gevecht om asielportefeuille

Slotronde KLM Open vervroegd vanwege voorspelde stormachtige wind, Daan Huizing in de top10

Esmee Brugts wint na titel ook beker met FC Barcelona

Voetbal­lers op vakantie | Feyenoorder Smal ontspant aan zwembad, Rashford laadt batterij op in Frankrijk

Feyenoord Onder 21 kan comeback niet voltooien: Jong Sparta handhaaft zich op het nippertje

Memphis Depay kruipt met goal tegen Finland weer wat dichter naar Oranje-topscorer Robin van Persie toe

Oranje controleert na goals van Memphis en Dumfries, volgen er na de rust nog goals in Finland?

Live WK-kwalificatie | Bekijk de tussenstanden bij de andere wedstrijden

Live WK-kwalificatie | Oranje op rozen in Finland na goals Memphis en Dumfries

Jong Feyenoord grijpt ondanks zege in derby naast promotie naar Tweede Divisie

Barcelona wint na verloren Champions League-finale wel Spaanse beker en pakt dubbel

Winderige en spannende slotdag KLM Open wacht, Huizing op achtste plek

“Ik vond het laatste halfuur maar niks”: Engels bondscoach Tuchel scherp voor z’n mannen na zuinige zege bij voetbaldwerg Andorra

Kunnen de boeken al dicht? Dumfries bezorgt Oranje van dichtbij dubbele bonus in Finland

Hoe een handgeschreven briefje en notitie van vier jaar geleden ’Gen-Z’er’ Coco Gauff aan Roland Garros-titel hielpen

Rod Stewart (80) zegt opnieuw concerten af wegens gezondheidsproblemen: ’Het spijt me enorm vrienden’

LIVE: Nederlands elftal jaagt in Finland op goed begin in WK-kwalificatie

Engeland ontsnapt aan blamage bij voetbaldwerg Andorra

Voetballers op vakantie | Feyenoorder Smal ontspant aan zwembad, Rashford laadt batterij op in Frankrijk