cupure logo
vanvoorhetmetbijeenbruynehoolenaarniet

Hersenschudding of niet? Een moeilijke inschatting in het heetst van de strijd

"Welke koers rijden we vandaag?" Dat is een van de eerste vragen die een koersdokter zou moeten stellen aan een wielrenner die op zijn hoofd is gevallen, om te checken of hij of zij een hersenschudding heeft. Dat zegt sportarts Edwin Goedhart, die zich heeft gespecialiseerd in hersenschuddingen bij sporters, na de commotie rondom Jonas Vingegaard. "En je kijkt naar klachten zoals hoofdpijn of misselijkheid." Dat gebeurde opvallend genoeg niet bij Vingegaard tijdens Parijs-Nice, vertelde de Deense wielrenner gisteren tijdens een persmoment. Hij liep in maart een hersenschudding op bij een val en had daar lang last van. "Ik vind het raar hoe dat ging", zei hij. Het protocol van de internationale wielerunie UCI werd niet toegepast bij de kopman van Visma-Lease a Bike. Goedhart, bondsarts van voetbalbond KNVB, vertelt hoe het is om als sportarts snel een inschatting te moeten maken. Het is niet zo makkelijk om in volle koers te checken op een hersenschudding, zegt Goedhart. "Dat maakt het voor een arts in de wielrennerij altijd lastiger dan bijvoorbeeld in het American football of het rugby, waar tijd is om door te wisselen. Of het voetbal, waar je drie minuten de tijd hebt om een inschatting te maken, zonder dat de wedstrijd doorgaat." Red flags Artsen moeten volgens een protocol letten op tekenen van een hersenschudding, de zogenaamde red flags: nekpijn, dubbel zien, hoofdpijn, tintelingen, overgeven, verminderde alertheid. Ook schrijft het protocol voor om de renner goed te observeren. Heeft hij problemen met balans, motoriek, een holle blik, desoriëntatie of een gezichtswond? Allemaal redenen om een renner uit de wedstrijd te nemen. Dat gebeurde niet bij Vingegaard. De Deen brak zijn bril bij de val en had zichtbaar bloed op zijn bovenlip en wenkbrauw. "Het hielp denk ik niet dat de dokter niet direct bij me was na mijn valpartij, maar later ben ik er al fietsend op eigen initiatief naartoe gegaan. Toen zijn er geen tests uitgevoerd voor een hersenschudding." De praktijk van een sportwedstrijd is iets weerbarstiger dan de protocollen, zegt Goedhart. "Op papier zijn ze volledig en kan er niks misgaan. In de praktijk zijn ze soms lastig toe te passen in het heetst van de strijd. Toch zijn protocollen heel fijn om te hebben. Het is goed om op terug te kunnen vallen. Het houdt je scherp." Als een arts het vermoeden heeft van een hersenschudding kan hij een aantal snelle tests uitvoeren en vragen stellen. "Maar sporters kunnen vaak wel goed antwoord geven. Dan gaat het ook over de manier waarop hij antwoord geeft. Is dat zoals hij normaal reageert of is er toch iets anders aan de hand? Dat is lastiger als je iemand tegenover je hebt die je niet zo goed kent." Daarom is er volgens Goedhart ook een grote rol weggelegd voor teamgenoten. "Die kennen de sporter ook. Als zij denken: hé, hij zegt wel heel andere dingen, dan is dat een signaal en zouden ze de teamleiding moeten informeren." Nog een complicerende factor: soms ontwikkelen de klachten zich pas later. Goedhart: "Als iemand op dat moment geen klachten heeft, wil niet zeggen dat het geen hersenschudding kan zijn. Dat maakt het ook zo moeilijk. In de minuten of zelfs uren daarna kunnen nog klachten optreden. In die zin kun je eigenlijk niemand iets verwijten." Ook de wielrenner zelf niet. "Sporters die eenmaal in zo'n wedstrijd zitten, die gaan door. Die kunnen het niet opbrengen om te zeggen: ik heb klachten, ik moet stoppen." Nooit aan de sporter Volgens Goedhart is het daarom nooit aan de sporter zelf om te bepalen of hij doorsport. "Het kan onderdeel zijn van de hersenschudding dat je je eigen situatie niet goed kan inschatten. Dat is ook een van de regels: dat je als arts die keuze maakt voor de sporter. Dat zal je niet altijd in dank worden afgenomen, zeker niet in het begin, maar achteraf vaak wel." Een wedstrijd uitspelen of etappe voltooien, heeft namelijk een negatief effect op de herstelduur. "Dat zien we in alle sporten. Als je doorsport met een hersenschudding gaat het herstel langer duren."

Reacties

Sportnieuws