Fiberde ve 5G'de yatırımları hızlandıracak öneriler

DİJİTALLEŞMEDE KRİTİK Yine fiber altyapı yatırımları için kilit role sahip ve Ocak 2026’da sona erecek olan ‘altyapı imtiyaz hakkı’ konusu da bir o kadar önemli. Sektör oyuncuları bu iki konuda yoğun mesai harcıyor. Bu noktada alınacak kararlar Türkiye’nin gelecek 15-20 yıldaki dijital yol haritasını da tayin edecek. İşte uzun zamandır üzerinde konuşulan bu konular 2-3 ay içerisinde netleşmiş olacak. GÜNEY KORE ÖRNEĞİ Önemli kararların alınacağı takvim yaklaşırken önceki gün Vodafone Türkiye CEO’su Engin Aksoy ve Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel bir basın toplantısı düzenledi. Fiber altyapının önemine dikkat çekerek söze başlayan Engin Aksoy, “Bugün Türkiye’de 605 bin kilometre (km) fiber var. Hep Güney Kore örneği veriliyor. İyi bir örnek olduğu için. Aynı seviyeye gelebilmemiz için, 2 milyon km fibere ihtiyacımız var. Yani mevcut fiber ağını 3 katına çıkarmamız gerekiyor” dedi. 3 FARKLI YAKLAŞIM VAR Yatırımların hızlanması için altyapı işletmecisinin ayrı ve herkese eşit mesafede bir şirket olmasını talep ettiklerini belirten Aksoy, 3 farklı çözüm önerisini yineledi: “Dedik ki, bu tamamen devlet şirketi olabilir. İkincisi devlet, yabancı veya yerli fonları getirebilir. Bu altyapıya yatırım yapan çok fazla fon var dünyada. Üçüncüsü operatörler ortak olabilir. İsteyen kendi elindeki varlıkları oraya devreder. İsteyen sermaye koyar. Biz her modele açığız. Yeter ki ayrı bir şirket olsun. Böylelikle perakende de bir rekabet fırsatı olsun. Tüketici yararlansın.” TÜRKSAT’IN SATIŞI KONUSU Türk Telekom, Turkcell ve Türksat, Türkiye Varlık Fonu bünyesindeki 3 şirket. Türksat’ın internet, fiber ve kablo TV konusunda hizmet verdiğine ve yaklaşık 5 milyon abonesi bulunduğuna dikkat çeken Engin Aksoy “Son dönende Türksat’ın yine Varlık Fonu şirketlerinden birine satılacağına yönelik haberler basında yer aldı. Altyapıyı eğer iki veya üç şirkette toplarsanız ve bunların hepsi de aynı gruba ait yani Varlık Fonu’na ait şirket olursa geri kalan operatörler ve küçük işletmelerin rekabet etme şansı olmaz” diye konuştu. ‘BİZ DE TALİP OLABİLİRİZ’ Türksat’ın satışı olacaksa bu sürecin şeffaf olması gerektiğini belirten Aksoy, “İçinde ne olduğu ne kadar değerlemesi olduğu, değerlemesinin nasıl yapıldığının bilinmesi gerekir. Böyle bir ortamda herkes Türksat’ı almaya aday olabilir. Biz de aday olabiliriz. Cumhuriyet tarihinin en fazla yatırım yapan şirketlerinden biriyiz. Bugüne kadar yaklaşık 300 milyar liralık yatırım yaptık. Biz yatırımı arttırmak istiyoruz. Çoğu sektör teşvik istiyor, bedava istiyor, indirim istiyor. Ama biz sadece adil rekabet ortamı istiyoruz” dedi. Hasan Süel de şöyle devam etti: “2-3 sene önce bir fotoğraf çekmiştik. O fotoğrafta Türkiye’deki sabit geniş banttaki rekabet durumunu ve bunun sürdürülebilir olmadığını bunun bir yol haritasıyla beraber yapısal reformlar alınması gerektiğini söylemiştik. Şimdi o fotoğraf olduğu gibi duruyor.” FREKANS BEDELLERİ BELİRLEYİCİ Gündemin diğer önemli konusu 5G ihalesinin ağustos veya eylül gibi yapılması öngörülüyor. Bu konudaki düşüncelerini paylaşan Aksoy, lisans bedelinin düşük tutulmasının yatırımlar için önemine işaret etti. Bu konuda Finlandiya modelini hatırlatan Aksoy, “Bugün şehirler arası yolda giderken Finlandiya’da çok rahatlıkla istediğiniz videoyu download edebiliyorsunuz. Çünkü operatörler gelirlerinin yüzde 1-1.5’i kadar ihale bedeli verdi ve yatırıma kaynak ayırdı. Çin hiç bedel almadı” derken, Hasan Süel de şunları söyledi: “Türkiye’de 2G, 3G, 4G için operatörlerin bugüne kadar ödediği lisans bedelleri toplam gelirlerinin yüzde 16’sı seviyesinde. Avrupa ortalamasına baktığımız zaman yüzde 5-6 seviyesinde. İtalya çok yüksek bedelle 5G lisansı verdi. Ama İtalya’ya gittiğinizde 5G hızını göremiyorsunuz.”