cupure logo
altınrekorünlüekimtürkiyesanayiyüzdeihracatborsaüretimi

Gayrimenkul çetesinde 'sahte rapor' detayı! Arsa, daire ve otomobillere el konuldu

Gayrimenkul çetesinde 'sahte rapor' detayı! Arsa, daire ve otomobillere el konuldu
Milliyet.com.tr/ÖZEL Geçtiğimiz hafta İstanbul merkezli 19 ilde yabancıların gayrimenkul alarak Türk vatandaşı olabilmeleri için sahte belgelerle satış yaptıkları tespit edilen organize suç örgütüne operasyon düzenlenmişti. Operasyonlar sonucu suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, kurulan örgüte üye olmak, göçmen kaçakçılığı, suçtan elde edilen mal varlığını aklama, nitelikli dolandırıcılık ve özel belgede sahtecilik suçlarından 106 şüpheli yakalanıp gözaltına alındı. 50 BİN DOLARA VATANDAŞLIK! Soruşturma kapsamında, hayali satışlar dolayısıyla 451 yabancı uyruklu kişiye, 50 bin dolar karşılığında, aileleriyle birlikte bin 198 usulsüz Türk vatandaşlığı kazanımının gerçekleştirildiği, usulsüz işlemlerin de 181 milyon 200 bin dolar döviz girişi kaybına neden olduğu belirlendi. Köşeye sıkıştı 1.240 DAİRE, 47 OTOMOBİL, 65 ARSAYA EL KONULDU Çetenin holding şirketler grubuna, beş farklı anonim şirketine, bin 240 apartman dairesine, 47 otomobiline, 65 arsasına ve banka hesaplarından oluşan mal varlığına el konuldu. MUVAZAALI SATIŞ NEDİR? Peki sahte belgelerle gayrimenkul satışı nasıl yapıldı? Usulsüz gayrimenkul satışı nasıl ortaya çıkıyor? Gayrimenkul alarak Türk vatandaşı olabilme şartları neler? Konuyla ilgili tüm merak edilenleri milliyet.com.tr’ye değerlendiren Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Muvazaalı gayrimenkul satışı üçüncü kişileri aldatma amacıyla yapılan satışlar olarak adlandırılıyor. Bu satışlar genelde gerçek durumu gizlemek amacıyla yapılıyor ve aslında tarafların kendi aralarında hukuki olmayan bir anlaşmayla haksız bir edinim elde etme amacını taşıyan satışlar olarak adlandırılabilir. ‘YABANCI MÜLKİYETİ 350 BİNE YAKLAŞTI’ Burada çetenin yaptığı satışları devletin yasal düzenlemelerini aldatma kastı taşıyan satışlar gibi adlandırabiliriz. Sayısal açıdan baktığımızda 2022 yılında 70 binin üzerinde bağımsız bölüm yabancılara satıldı. Yabancıya satış rakamlarına baktığımızda mütekabiliyet yasası ve benzerinde düzenlemeler yaklaşık son 12 yılda gerçekleşti. Türkiye genelinde toplam yabancı mülkiyetinin 350 bin seviyelerine yaklaştığını söyleyebiliriz. Simav sallayınca İstanbul neden hissetti? 'Faylar birbirine izin vermiyor, enerji atılamadı' VATANDAŞLIK İÇİN USULSÜZ SATIŞI NASIL YAPIYORLAR? Yabancılara vatandaşlık için yapılan usulsüz satışlarla ilgili yapılan düzenlemeler öncesinde ciddi miktarda bu tür satışların yapıldığını bizler de duyduk. Bu kapsamda bu tür sahte belgeli gayrimenkul satışlarının sayısı ve tespiti artacaktır. Bu sistemin işleyişinde farklı unsurlar var. Bunlardan bir tanesi gayrimenkulün fiyatını belirleyen değerleme yani ekspertiz firması. Bu işleme aracılık yapanlar ve gayrimenkulü alacak yabancı ülke vatandaşları üçgeninde ilerleyen bir sistem altyapısı var. ‘SAHTE RAPORLA EVİN DEĞERİ YÜKSEK GÖSTERİLDİ’ Gerçekte vatandaşlık için gereken tutar diyelim ki 250 bin dolar ise bir gayrimenkulün değeri 250 bin dolar etmese bile anlaşmalı değerleme şirketleriyle ülkemizde sahte raporlar düzenlendi. Örneğin 100 bin dolarlık bir yere 250 bin dolar rapor yazıldı. Yasal anlamda para transferleri yapılsa da daha sonra bu bedeller satıcıya iade edildi ya da bunu bazen mal sahibinden aldıktan sonra çok kısa sürede çok daha yüksek miktara satış gösteren aracılar da söz konusu oldu. Bunlar şebekenin birer parçasıydı. Bu sayede 250 bin dolarlık yatırım şartını es geçerek 50-100 bin dolara vatandaşlığa konu taşınmazların devirleri gerçekleşti. 2021-2022 gibi yıllar yabancı satışlarında bu tür işlemlerin çok yoğun yapıldığı yıllardı. Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu duyurdu: 18 bin yeni personel alımı yapılacaktır ‘SADECE KONUTTA DEĞİL, ARSA VE ARAZİDE DE YAPILDI’ İstanbul’da Beylikdüzü, Esenyurt gibi ilçelerde bu işlemler ağırlıklı oldu. Sakarya’da Sapanca ve Trabzon gibi bölgelerde de yaşandı. Bu tür yerlerde değerinin çok üzerinde rakamlara gösterilerek yerler satıldı. Bu sadece konutlarda değil arsa ve arazilerde de yapıldı. USULSÜZ SATIŞI ÖNLEMEK İÇİN NE TÜR DÜZENLEMELER YAPILIYOR? Belki de 5-10 bin dolarlık arsa raporlarda 300-400 bin dolar olarak gösterilerek bu tür yerler satıldı. Bu noktada bazı düzenlemeler getirilmeye çalışıldı. Ekspertiz şirketleriyle ilgili düzenlemelerin yapılması, otomatik atama yapılması istendi. Değerleme firmalarının lisansları iptal edildi. Bunu yapan değerleme uzmanları birlikten atıldı. Bir dönem Gayrimenkul Bilgi Merkezi (GABİM) adıyla değerleme raporlarının kurum tarafından incelenmesiyle ilgili düzenlemeler gelmişti. 2023 yılında 16 tüzel, 46 gerçek kişiye cezai yaptırımlar uygulandığı ifade edilmişti. O dönemde GABİM‘usule uygun düzenlenmemiştir’ diyerekbazı değerleme raporlarını iptal etmişti. ‘ARSA VE ARAZİLER SİSTEMİN DIŞINDA BIRAKILDI’ Şimdi ise tekrardan bir inceleme yapılması oldukça önemli. Para yatırırken gerçekten paranın yattığına dair bir döviz alım belgesi prosedürü uygulanıyor. Bununla birlikte değerleme ile alakalı standartlar tekrar düzenlendi. GEDAŞ Gayrimenkul Değerleme A.Ş. firması yetkili kılındı. Sadece bu firma tarafından yapılan değerleme raporları yabancıya vatandaşlık sisteminde kullanılabiliyor. Arsa ve arazi satışları sistemin dışında bırakıldı. 2024’te yapılan düzenleme ile istisnai yoldan Türk vatandaşlığı kazanılmasına yönelik satış ya da satış vadi işlemlerinde istenen değerleme raporlarının düzenlenme yetkisi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın iştiraki olan GEDAŞ Gayrimenkul Değerleme A.Ş.’ye verildi. TÜRKİYE’DE GAYRİMENKUL ALIMIYLA VATANDAŞLIK ALMA ŞARTI NE? Vatandaşlıkla alakalı Türk vatandaşlığı kanununun uygulama yönetmeliği var. Bu kapsamda en az 400 bin dolar ya da karşılığındaki dövizle herhangi bir gayrimenkul alana ve bunun 3 yıl satılamaması taahhüdünün verilmesiyle vatandaşlık kazanımı yapılabiliyor. Ya da satış vaadi sözleşmesi dediğimiz noterden düzenlenen sözleşme çerçevesinde yapılabiliyor. Daha önce bu vatandaşlık için gayrimenkul alımında tutar 250 bin dolardı. 2023 yılı sonunda yapılan düzenleme ile arsa vasıflı taşınmazlarda yapı olma şartı aranmaya başlandı. Şu anki işlem aşamalarında taşınmazın ya da alınacak taşınmazların değerinin en az toplamda 400 bin dolar olması gerekiyor. Birden fazla taşınmaz olabilir. Web Tapu dediğimiz sistem üzerinden bir taşınmaz değerleme raporu düzenleniyor. Bu raporlar düzenlendikten sonra yabancıya satış gerçekleşiyor. Döviz alım belgesi dediğimiz belge ile gerçekten böyle bir bedeli getirdiğini ve bozdurduğunu ispat etmesine yönelik kontroller yapılıyor. Bununla beraber gerçekten bunların tutar tespit belgesi ile kontrol edilip gerekli şartları sağlanmışsa tapu işlemleri yapılıyor. Resmi senetler düzenlendikten sonra tapuda taşınmaz yatırım tespit belgesi düzenlenmek suretiyle genel müdürlük tarafından kontroller yapılıyor. Taşınmaz yatırımı tespit belgesi üzerinden de 3 yıl bekledikten sonra işlem gerçekleşmiş oluyor.”

Yorumlar

Ekonomi Haberleri