İkinci el araç satarken bu oyunlara gelmeyin!

Sıfır araç fiyatlarının yükselmesi, milyonlarca vatandaşı ikinci ele yöneltiyor. Pazar her geçen yıl büyüyor. Son 12 ayda 7 milyonun üzerinde araç el değiştirdi. Yılda her 5 kişiden 1’i araç alıp satıyor. Piyasada milyarlarca lira dönüyor. Bu kadar paranın ve işin döndüğü pazarda maalesef hileler de görülüyor. Aracın kusurunu gizleme ve kilometre oyunlarının yanında aracın parasını ödemeden devralma oyunları son dönemde çokça can yakmaya başladı. Bunun son örneği Malatya’da yaşandı. ÜSTÜNE PARA VERİP GERİ ALDI Malatya’nın Kale ilçesinde yaşayan Necmettin Temur, internet üzerinden satışa çıkardığı aracını dolandırıcılara kaptırdı. İddiaya göre, Necmettin Temur hafif ticari aracını internet üzerinden 1 milyon liraya satışa çıkardı. Kısa süre sonra kendisini Konya’dan arayan ve öğretmen olduğunu belirten kişiyle anlaşan Temur, sahte banka dekontu ile aracı noterde devretti. Satış işlemi sonrası hesabına para geçmeyince dolandırıldığını anlayan Temur, aracı teslim etmeyerek durumu polise bildirdi. HEMEN BAŞKASINA DEVRETMİŞLER Yapılan incelemelerde aracın üçüncü bir kişiye 480 bin liraya satıldığı ortaya çıktı. Savcılık, noter üzerinden yapılan satış nedeniyle aracın yeni sahibinin yasal hak sahibi olduğuna karar verdi. Bunun üzerine Necmettin Temur, aracı geri alabilmek için 480 bin lira ödeme yaptı. Toplamda noter, avukat ve diğer masraflarla birlikte yaklaşık 600 bin lira zarar ettiğini belirten Temur, şüphelilerden şikayetçi oldu. Bu da bir anlık dalgınlığın ve güvenin ikinci el araç piyasasındaki risklerin en somut delili. HAVA YASTIĞIYLA DA OYNUYORLAR Dolandırıcılar, araçlarda yolcular için hayati önem taşıyan airbag’lere kadar uzandı. Kaza sırasında açılan airbag’ler (hava yastığı) genelde tamir edilmeden yeniden monte ediliyor. Yani ‘dirençle’ aracın beyni kandırılıyor ve araç herhangi bir hata kodu vermiyor. ‘GÜVENLİ ÖDEME SİSTEMİ’Nİ KULLANIN Güvenli Ödeme Sistemi’yle, alışverişlerde nakit taşıma riski, sahte para kullanılması, satış bedelinin ödenmemesi gibi riskler ortadan kalktı. Peki işlem nasıl yapılıyor? Sistemde, önce satıcı güvenli ödeme sürecini başlatacak, sonra alıcı notere gitmeden önce referans numarasıyla parayı bankaya yatıracak. Satışın onaylanmasının ardından güvenli hesapta bekleyen para anında satıcının hesabına geçecek. Aracı satarken mutlaka gerçek değerini noterde beyan edin. Eğer araç bedeli noterde düşük gösterilirse ve paranın bir kısmı elden alınırsa sorun yaşanabilir. Yani alıcı paranın bir kısmını bu yöntemle ödeyip diğerini elden vermek isterse, satıcı dolandırıcıların kurbanı olabilir. Alırken ve satarken de tüm araç bedelinin sistemden geçmesini sağlayın, kafanız rahat etsin. KİLOMETREYLE OYNANIYOR İkinci el araç alırken mutlaka güvenilir bir ekspertiz firmasından destek alınmalı. Çünkü çok sayıda mağduriyet oluşuyor. Araç değerini etkilediği için kilometreyle oynama en sık rastlanan hilelerin başında geliyor. Eksperler normal şartlarda, ABS beyni gibi farklı datalarla analiz yapılarak aracın kilometresiyle oynanıp oynanmadığı tespit edilebiliyor. NOTERDEKİ SÜREÇ KONTROLÜNÜZDE OLSUN Ticaret Bakanlığı’nın herkesi kapsayacak şekilde zorunlu hale getirdiği ‘Güvenli Ödeme Sistemi’ geçen yıl eylül ayında devreye girmişti. Artık sahte dekont, ‘alan başka, parayı gönderen başka’ numaraları ve ‘hesabınıza EFT girişi olmuştur’ gibi sahte SMS’lerin etkisi azaldı. Noterler bu sistem kullanılmadığı zaman işlem yapmıyor. Ancak yetki belgesi olanlar ve şirket üzerinden alım-satım yapanlarda bu ödeme sisteminin kullanılması zorunlu değil. ‘SENETLE SATIŞ’ DETAYI Noterler bu noktada işlemi ‘senetle satış’ olarak giriyor. Dolayısıyla alıcı ‘Paramı aldım’ diyerek aracını devredebiliyor. İşte bu noktada aracını satacak kişinin çok dikkatli olması gerekiyor. Yani para hesabınıza geçmeden sakın aracın devrini vermeyin. Bir de aracı kime satıyorsanız paranın o kişiden size gönderilip gönderilmediğini özellikle kontrol edin. Noterdeki satış sözleşmesini, isimleri vs. dikkatlice okuyun. SMS’LE ÖĞRENMEK KOLAY ‘5664’e mesaj atarak aracın hasar geçmişlerini, detay bilgilerini, ruhsat sahipliğini, eksper raporuna göre değişen parçalarını öğrenebilirsiniz. Bunun için plakayı yazıp SMS göndermeniz yeterli. Sorgulama bedeli 180 lira. Ayrıca eksper raporu olan kazalarda değişen parçaları öğrenmek için PARCA yazıp boşluk bırakarak plaka yazıp boşluk bırakarak hasarın oluştuğu tarihi (gg/aa/yyyy) yazıp sorgulayabilirsiniz. PİYASANIN ÇOK ALTINDAYSA 10 KERE DÜŞÜNÜN Ağır kusuru olan araçlar genelde piyasanın oldukça altında fiyatlarla satışa sunuluyor. Bu konuda çok dikkatli olun. Emsallerinin yüzde 20-30 altında fiyatla satılan araçlara şüpheyle yaklaşın hemen kaparo göndermeyin.