Tüketici almayınca rafa ‘indirim’ geldi!

DUYGU ERDOĞAN- Market raflarında indirimli ürün olarak satılan pek çok üründe ‘gerçek indirim’olup olmadığı tartışılıyor. Özellikle son dönemde yüksek fiyat artışları süren meyve ve sebzedeki haftalık hatta günlük değişen fiyatlar,tüketicide soru işaretlerini artırıyor. Tüketici yüksek fiyatlara tepki gösterip en uygun fiyata satan markete gidiyor, gerekirse o ürünü almıyor.Bu nedenle market raflarında ‘indirim’ hareketinin daha sık yapıldığı görülüyor. Ancak indirimin gerçek olması için meyve ve sebze gibi daha kısa ömürlü ürünlerde o günün en düşüğü; uzun ömürlü ürünlerde ise 30 gün içinde en düşük fiyatın uygulanması gerekiyor. Aksi durumda 90 bin lira seviyesinde ceza işlemi uygulanabiliyor. Depremdeki gibi kırılınca devreye giriyor! 'Çimento'dan kemik: 'Türkiye ilk biz yaptık' İlginizi Çekebilir En çok meyve sebze hareketli Tüketici yüksek fiyata karşı ‘satın almama’ seçeneğini kullanırken; bu düşük talep en çok sebze ve meyvede fiyatlarda ‘mecburi’ indirim haline geldi. Üretiminin düşük olduğu bilinen üzümde yüksek fiyata karşı marketler stok tutma eğilimi göstermişti. Ancak son birkaç haftadır üzümün kilosu 130 liradan 70 liraya kadar düştü; tüketicinin fiyatı yüksek bulup almadığı üzüm stokta kalınca raflara ‘indirim’le çıktı. Yine zirai don vuran meyvelerden elmada yazlık çeşit hasadı başlayınca depoda son kalan ürünlerden gelen stoğun tüketilmesi için indirim ürünün fiyatına hızlı yansıtıldı. Bu sezon zeytin bol olmasına rağmen yüksek fiyatla satılan zeytinyağı, yeni hasat yaklaşırken rafta kalınca fiyat hızlı düşürüldü. Önceki aylarda litre fiyatı 600 lirayı aşan zeytinyağında son günlerde 450 lira seviyesi görülüyor. Diğer yandan üretici; yüksek hava sıcaklıklarıyla günlük olarak hızlı yetişen biber, kabak, patlıcanda zor günler yaşarken, ürünü ucuza satmak zorunda kaldı. Üretici kaybederken; marketler ‘indirim’ adı altında üreticiden çok düşük fiyatlarla alınan ürünleri rafa çıkardı. ‘Süt’ten faydalanıyorlar Fiyat değişkenliğinin son günlerde dikkat çektiği bir başka ürün grubu ise süt ürünleri…Süt üreticileri, ağustos ayı itibarıylaçiğ süt litre alım fiyatı 18.35 lira olarak uygulanmasına rağmen fiyatın maliyetler karşısında düşük kaldığını, ayrıca süt sanayisinin daha düşük fiyatlarla da alım yaptığını belirtiyor. Sanayi tarafı ise, daha önce de düşük talep ve artan stok sorununu dile getirmişti. Buna karşılık tüketiciye yüksek fiyat olarak yansıyan başta peynir olmak üzere ürünlerde son dönemde haftalık fiyat hareketliliği var. Farklı marketleri gezerek alım yaptığını ileten bir tüketici Hasan Sarıtaş, “Bir paket kaşar peyniri, 600 gram, önceki hafta 175 liraya aldım, geçen hafta 160 lira oldu, şimdi bakın 170 lira. Yine de indirim yazmışlar. Ayrıca yarın kaç lira olacağı da meçhul” dedi. Alışveriş yapan başka bir tüketici Kadriye Öztürk de, “Süt var diyorlar, tereyağı fiyatı sürekli artıyor. Asgari ücrete bir zam gelmedi, onu bahane ediyorlardı. Bir düşük bir yüksek fiyatları anlayamıyoruz” diye konuştu. Limon var ama… Fiyatı son yıllarda en fazla değişen bahçe ürünü limon…Birkaç yıl önce üretim fazlası olup, dalda bırakılan, çiftçiye zarar ettiren limonda; başta iklim kaynaklı sorunlar ve azalan narenciye üretimine paralel olarak üretim düşüşü var. Zirai don ve yüksek sıcaklık limonda bu sezon yüzde 30’un üzerinde kayba neden olacak. Kilo fiyatının yer yer 200 liranın üzerini gördüğü limonda, yazlık cinslerde hasat başladı; sıcaklıktan dolayı ürün zarar görse de ilerleyen günlerde fiyatın gevşemesi bekleniyor. Tüketici seçici, gücünün farkına vardı Tüketici Konfederasyonu (Tükonfed) Başkanı Aydın Ağaoğlu,tüketicinin artık ‘parasının değerini bildiğini, harcama kalemlerini kontrol ettiğini’ belirtiyor. Ağaoğlu, “İndirim yalansa cezası büyük. Bu nedenle tüketici ‘haksız fiyat’ bildirimi yapmalı. Diğer yandan ürünlerin fiyatı üretim fazlası, talep düşüklüğü veya yeni hasat gibi nedenlerle zaten doğal olarak geriliyor. Ancak bu durum tüketiciye ‘kampanya’ gibi sunuluyor. Aslında indirim değil, piyasanın olağan dengesi. Tüketici yüksek fiyatı ‘almayarak’ artık kendisi de düşürebiliyor. Bu gücünün farkına vardı” dedi. Trafikte ‘erkeklik’ gösterisi Denetimler sıkılaştı Ticaret Bakanlığı tarafından Türkiye genelinde devam eden denetimler kapsamında, özellikle ulusal zincir marketler başta olmak üzere gıda perakende sektöründeki haksız fiyat artışlarına ilişkin olarak son dönemde 24 milyon lira idari para cezası uygulandı.Tarım ve Orman Bakanlığı da temmuzda 207 milyon 373 bin 359 lira para cezası kesti;29 gıda işletmecisi hakkında suç duyurusunda bulunuldu.