Ceza değil onarım! Suça sürüklenen çocuklara yeni model arayışı

Ahmet Minguzzi’nin öldürülmesinin ardından gözler bir kez daha “suça sürüklenen çocuklara” çevrildi. Türkiye’de çocukların adalet sistemiyle nasıl karşılaştığı, cezalandırma yerine hangi koruyucu ve iyileştirici mekanizmaların devreye girdiği tartışılıyor. Enstitü Sosyal tarafından hazırlanan “Türkiye’de Adalet Sisteminde Suç ve Çocuk” başlıklı 46 sayfalık rapor, çocuk adalet sistemindeki eksikleri ve çözüm yollarını tüm boyutlarıyla ortaya koyuyor. Kanuni düzenlemeye yönelik çalışma yapan Adalet Bakanlığı’na sunulan 46 sayfalık raporda öneriler şu şekilde sıralanıyor: 1-) Yasal eşgüdüm: Çocuk Koruma Kanunu ile diğer tüm kanunların düzenlemeleri arasında eş güdüm sağlanmalı. Adalet sisteminde bütüncül, tutarlı ve etkin bir çerçeve oluşturulmalı. 2-) Ceza indiriminde kriter:Ceza indirimi herkese aynı şekilde uygulanmamalı, türü, tekerrürü ve mahiyeti dikkate alınmalı. Çocuk mahkemelerindeki hakimlerin uzmanlaşması, takdir yetkisini bilinçli kullanması sağlanmalıdır. 3-) Sosyal İnceleme Raporu (SİR): Soruşturma aşamasında alınmalı, kanuni olarak zorunlu hale getirilmeli. Tutuklama tedbiri uygulanmadan önce yaş, gelişim düzeyi, aile ve çevre koşulları, eğitim durumu gibi faktörleri içeren bir SİR hazırlanmalı, bu rapor alınmadan tutuklama hukuka aykırı sayılmalı. 4-) Kurumlararası Koordinasyon: Adalet, Aile ve Sosyal Hizmetler, Millî Eğitim, Sağlık ve İçişleri bakanlıkları arasında veri akışı ve iş birliği sağlanmalı, gerekirse yeni bir koordinasyon kurumu kurulmalı. 5-) Güçlendirilmiş Bakım Merkezleri: Madde bağımlısı veya psikiyatrik rahatsızlığı bulunan çocuklar için bütüncül bakım merkezleri kurulmalı, psikiyatrik tedavi, bağımlılık rehabilitasyonu, sosyal uyum ve sportif faaliyetlerle desteklenmelidir. 6-) Yargılama süreleri: Çocukların yargılanma süreçleri hızlandırılmalı, dava sürelerine üst sınır getirilmelidir. 7-) Tedbir mahkemeleri kurulmalı: Çocuklara özgü savcılık ve hakimlik ihdas edilmeli. 8-) Uzmanlaşmalılar: Hakim ve savcıların çocuk koruma hukuku, gelişimi ve çocukla iletişim konularında uygulamalı eğitimler alması zorunlu olmalı. 9-) Uzman hukukçular: Çocuk mahkemelerine bilirkişi niteliğinde uzman hukukçular atanmalı. 10-) Kolluğun...:Çocuk ifadelerini alırken savunma hakkını ihlal etmeyecek şekilde hareket etmesi sağlanmalı. 11-) Güvenlik tedbirleri: Çocuk adalet sistemi yalnızca cezalandırmaya değil, onarıcı ve rehabilite edici süreçlere odaklanmalıdır. Eğitim, psikososyal destek ve sosyal uyum programları.... İşletmelere, istihdam etme yükümlülüğü getirilebilir. 12-) Suç tekrarınınönlenmesi: Ceza infaz sürecinde çocuklara uygun eğitim, mesleki beceri ve psikososyal destek programları oluşturulmalıdır. Okullarda akran arabuluculuğu sistematik hale getirilmeli. 13-) Ailelere yaptırım: Çocukları suça iten veya kullanan suç örgütlerine yönelik cezalar artırılmalı, ailelerin ihmali halinde özel yaptırımlar uygulanmalıdır. 14-) Medya ve dijital platformlar: Çocukların kişilik haklarını ihlal eden yayınlar engellenmeli. 15-) ‘Suça Sürüklenen Çocuk’ Kavramı: Bu kavram, soruşturma aşamasında değil, hüküm kesinleştikten sonra kullanılmalıdır. 16-) İnfaz Sistemi: İnfaz sistemi yalnızca hapis ve para cezasına değil, alternatif yaptırımlara da dayandırılmalıdır. Hapis cezası sadece son çare olmalı. 17-) Kademeli Tutuklu: Cezaevinden eğitim evine geçiş süreci yeniden düzenlenmeli. 18-) Koşullu Salıverilme: Koşullu salıverilme otomatik olarak uygulanmamalı. 19-) Rehabilitasyon: Çocuk cezaevlerinde eğitim, meslek edindirme, bağımlılıkla mücadele ve psikolojik destek programları artırılmalıdır. 20-) Adli Sicil Kayıtları: Çocukların ıslahıuzman görüşüyle belirlenirse adli sicil kaydı silinebilir. 21-) Davranışlarını Yönlendirme Yeteneği: Hukuki ve tıbbi çevrelerde farklı yorumlanan bu kavramın anlamı net biçimde tanımlanmalıdır. ‘DOĞUŞTAN SUÇLU DEĞİL’ Türkiye Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Neslihan İnal: “Çocuklar doğuştan suçlu değil. Çoğu sahipsizlik, ilgisizlik ve güvensiz çevre koşulları nedeniyle bu yola itiliyor. Birçok çocuğun ailesi var, ama o aileler çocuklarına sahip çıkmıyor. Çocuk kendi başına hayatta kalmaya çalışıyor, suçtan kazanç sağlıyor, madde kullanıyor ve suç bir yaşam biçimine dönüşüyor. Cezaevleri sorunları derinleştiriyor.” İLKOKUL EN KRİTİK DÖNEM Enstitü Sosyal Genel Koordinatörü Dr. İpek Coşkun Armağan: “Suç işlenmeden önceki süreç, yargılama ve infaz dönemleriyle ele alınmalı. Cezasını çeken çocuk yeniden topluma dönüyor, sonrasına dair planlama yapılmıyor. Birçok çocuğun yüzlerce suç kaydı var. Kurumlararası koordinasyon olmadan bu döngü kırılmaz.İlkokul çağı kritik bir dönem. Okullarda şiddet ve akran zorbalığıyla mücadele bir iklim meselesidir. Risk haritaları çıkarılmalı, riski yüksek okullara özel destek mekanizmaları kurulmalı.” ‘YENİDEN TOPLUMA KAZANDIRILMALI’ Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hasan Sınar: “Cezaevinin temel işlevi, kişiyi topluma yeniden kazandırmak olmalı, Türkiye’de bu yok. Bu kişi bağımlıysa tedavi edilmeli, şiddet eğilimi varsa psikiyatrik rehabilitasyondan geçmeli, iş gücü yoksa içeride meslek edinmeli, dışarıda iş imkânı sağlanmalı. Bir çocuk kriminal bir ailenin içindeyse devlet bu çocuğu o ortamdan almalı, koruyucu aile sistemini işletmeli.” ÇOÇUK İSTATİSTİKLERİ ■ 2023’te 612 bin 651 çocuk güvenlik birimlerine getirildi, 202 bin 785’i “suça sürüklenen çocuk” olarak kayda geçti. ■ Yaralama: % 40.4 ■ Hırsızlık: %16.6 ■ 2024’te 322 bin 149 çocuğa işlem yapıldı. ■ % 26’sına kamu davası açıldı ■ %13’ü mahkûmiyet aldı ■ %7’sine hapis cezası verildi ■ %6’sına para cezası-tedbir uygulandı.

Yorumlar

Son Dakika Haberleri

Haberglobal

Yorumlar

Benzer Haberler

Trafikte 'makas' atan sürücülere ağır ceza

Denetime takıldı: At arabasının sahibine 993 lira ceza kesildi

Makas terörüne ağır cezalar geliyor! Bakan Yerlikaya, görüntüleri paylaşarak uyardı: Görürseniz 112'ye bildirin

BirGün yöneticilerine 'Akın Gürlek' davasında para ve hapis cezaları verildi

CHP Genel Başkanı Özel, Marmara Kapalı Ceza İnfaz Kurumu önünde konuştu

İstinaf Mahkemesi, otomobiliyle bir gencin ölümüne neden olan Zehra Kınık'a verilen hapis cezasını bozdu

Kahveyi dökünce 9 bin lira ceza yedi: Türkiye'deki alışkanlığını sürdürmek pahalıya patladı

Fatma Zehra Kınık'a verilen ceza bozuldu

Ticaret Bakanlığı dış ticaret denetiminde 8,8 milyar lira ceza kesti

Bir kişinin ölümüne sebep olmuştu: İstinaf Fatma Zehra Kınık'ın cezasını bozdu

Grand Kartal Otel davası 27 Ekim’de başlıyor: Mahkeme hak edenlere en yüksek cezayı verecek

İnternet üzerinden tanıştığı çocuğa cinsel istismar! Mahkemeden şok ceza

Diyarbakır'da 8 yaşındaki çocuğu kaçırmaya çalışmıştı! İstenen ceza belli oldu

İpsala Kaymakamlığı'ndan isyan: Anız yakanlara ceza kesmekten yorulduk

Gümrük denetimlerinde 8,8 milyar TL’lik ceza

Bursa'daki huzur uygulamasında yüz binlerce liralık ceza kesildi

Güven Apartmanı davası: 8 sanık için "bilinçli taksir" suçundan ceza istendi, adli kontrole uymazlarsa tutuklanacaklar

İnfaz edilmiş disiplin cezaları gerekçe gösterilerek tahliyesi engellendi

Yeni trafik yasasıyla şaşırtan detay! Direksiyon başında olmasanız da 25 bin TL ceza

Ödüllü keman sanatçısı Laçin'in ölümüne neden olan sürücü için istenen ceza belli oldu

Son Dakika Haberleri

Kedi için 10 bin TL nafaka kararı!

İzmir'de müstakil evde patlama: Yıkılan evde 1 kişi enkaz altında kaldı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İmralı heyetini 28 Ekim'de kabul edecek

Eskişehir'de kontrolden çıkan tır tramvay yoluna girdi; faciadan dönüldü

Otomobil evin bahçesine uçtu, 4 üniversite öğrencisi yaralandı

Sosyal medyada bomba dersi! 2 şüpheli tutuklandı

"Gizemli kutu" satışları mercek altında: Bakanlıktan uyarı geldi

Bayrampaşa'da balkon çöktü: 2 araç kullanılmaz hale geldi

Gizlice iş arkadaşlarının fotoğrafını çekti, başı yandı: Yargıtay, 12 yıl hapis cezasını onadı

Diken üstündeler! Kayıp olarak aranan şahıs, peş peşe eylemleriyle ilçeyi teyakkuza geçirdi

33 yıldır dinmeyen acı, bitmeyen şüphe: "Bebeğin öldü" dediler, cenazesini göstermediler

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Umman Sultanı Heysem bin Tarık ile görüştü

Karadeniz'de hamsi bereketi!

İstanbul'da silahlı saldırı: 3 ölü

Kuvvetli sağanak sele neden oldu; tarım arazileri sular altında kaldı

Türkiye'deki koronavirüs vakaları artıyor: 'Frankenstein' varyantı alarmı

"Edremit canisi"nin ilk firarı değilmiş: 2018'de de firar eden Mustafa Emlik 6 yıl sonra yakalanmış

Eski eşi ve kayınvalidesini öldürüp intihar etti! Dehşet anlarına 9 yaşındaki oğlu tanıklık etmiş

İstanbul barajlarında son durum ne?

Otomobildeki ölümde sır perdesi kalktı; olayın altından "yasak ilişki" çıktı

Bu çiçeği koparmanın cezası 2 milyon 800 bin TL'yi buluyor!

İstanbul Valiliğinden "hanutçuluğa" karşı yeni önlemler

Tüfekle metroya bindi: Silahı yolculara çevirdi, o anları kayda aldı

İstanbul'daki ilkokulda korkunç olay: Öğrenciler yaralandı; birinin durumu ağır

Tam o an! Tunceli'de kaydedildi, 'kaç' uyarısıyla kurtuldu!

Cumhurbaşkanı Erdoğan, DEM Parti heyetini kabul edecek

Araçtaki sır ölümde 'yasak aşk' iddiası!

İstanbul Valiliği'nden hanutçu genelgesi: 3. ihlalde 10 gün men cezası!

AB liderler zirvesi toplanıyor: Ukrayna’nın savaşı, Gazze’nin rantı…

Ebrar Sitesi Güvenç Apartmanı davası: İstinaf, müteahhit Ahmet Kara'ya verilen 17 yıl 6 ay hapis cezasını onadı

Su Kirliliği Kontrolü yönetmeliğiyle denizlerde atık bertarafına yeni izinler verildi

Fenerbahçe – Stuttgart maçında 4 eksik: Muhtemel 11'ler...

Fenerbahçe - Stuttgart maçı şifresiz kanallar: Kadıköy’de Avrupa gecesi

Dünyaca ünlü soprano Pervin Chakar Kars’ta konser verdi

Merkez Bankası faiz kararını açıklayacak: Tahminler ne yönde?

YKS’den sonra KPSS’de de tercihler değiştirilmiş: Savcılık ve ÖSYM adayları suçladı

Lübnan tezkeresi Resmi Gazete’de yayınlandı

Irak ve Suriye tezkereleri Resmi Gazete’de

Ntcham sakat, Zeki belirsiz: İşte Samsunspor’un Dinamo Kiev karşısındaki muhtemel 11’i

İstanbul'da sabah saatlerine trafik yoğunluğu yaşanıyor: Trafik yoğunluğu yüzde 64'e kadar çıktı

Erhürman: Kritik meseleler Ankara ile istişare edilecek

Mersin Büyükşehir Belediyesi Mercan Bilim Merkezi'nde yeni dönem başladı

"Organize suç örgütü" operasyonu: 42 kişi gözaltında

Baraj gölünde kaybolan İrlandalı turist aranıyor

45 milyar dolarlık Warner Bros. Discovery satışta: Hollywood’da yeni bir güç savaşı başlıyor

İstanbul Üsküdar'da yolcu motoru balıkçı teknesine çarptı

“Ayvalık Kentsel Buluşma Toplantıları” başlıyor

İmralı heyeti Selahattin Demirtaş ile görüştü

Yeni vergi paketi Bütçe Komisyonunda kabul edildi: Esnafa harç, kiraya vergi, BES'e teşvik

SON DAKİKA | Başkan Erdoğan 28 Ekim'de DEM heyetini kabul edecek

İstanbul'da sabah trafiği durma noktasına geldi

Eyüpsultan’da okul kapısı öğrencilerin üzerine düştü: 4 çocuk yaralandı

Metropolde 'yeni nesil mafya' tehlikesi: İşte, semt semt mahalle mahalle İstanbul çeteleri

Kansere karşı yeni aşı umudu: Tümör gelişimini durdurdu

Yenidoğan çetesinde savcıyı tehdit davasında ilk duruşma bugün: 13 kişi hakim karşısına çıkacak

Kara paraya karşı yeni dönem: MASAK yetkileri artıyor

Altının gramı 5 bin 573 liradan işlem görüyor