Trafikte ‘erkeklik’ gösterisi

Trafikte yol verme kavgasını bıçak, kılıç, pala ve silahla çözenler, düğünlerde, eğlencelerde havaya ateş açarak insan öldürenler. Magandalık artık sadece bireysel öfke patlaması değil, toplumu tehdit eden bir güvenlik sorunu. Öfke ve “erkeklik” gösterisi birleşince şiddet gündelik hayatın bir parçasına dönüşüyor. Şehir magandalarının eli kılıçlı eşkıyalara dönüştüğü, Ankara’da yaşanan olayla bir kez daha ortaya çıktı. Trafikte yaşanan tartışmanın ardından otomobilin önünü kesen 4 kişi, bıçak ve kılıçlarla sürücüye saldırdı. Yapılan soruşturma ardından şüpheliler yakalandı. Geçen mayıs ayında da Ataşehir’de bir maganda, tartıştığı karayolları çalışanına bıçakla saldırmaya kalkmış, yangın tüpü sıkılarak uzaklaştırılmıştı. Milliyet uzmanlara da sordu... Ankara’da yaşlı adama kılıçlarıyla saldıranlar tutuklandı. ‘Güç kültürü besliyor’ Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Bölüm Başkanı Barış Erdoğanşunları dedi: “Trafik magandalığı, yalnızca direksiyon başındaki saldırgan ve kaba davranışların değil, aslında toplumsal yaşamın birçok alanına yayılan hoyrat bir tavrın adıdır. Makas atan sürücüyle market kasasında sırayı hiçe sayan, düğünde havaya ateş açan ya da toplu taşımada kaba davranışlar sergileyen zihniyet, aynı kültürel ve sosyal zeminden beslenmektedir. Bu olguyu basit bir öfke patlaması ya da bireysel ruhsal sorunlarla açıklamak yetersizdir. Daha derinlerde, magandalığı besleyen kültürel, sosyal ve ekonomik koşullar bulunmaktadır. Özellikle erkek sürücüler için otomobil, bir ulaşım aracından öte statü ve güç göstergesidir. Yol vermek zayıflık, kurala uymak eziklik, hız yapmak ve makas atmak ise cesaretin kanıtı olarak görülmektedir. Kaba kuvvetin ve meydan okumanın prestij sağladığı bir kültürel ortamda direksiyon başındaki saldırganlığın olağanlaşması şaşırtıcı değildir. Özellikle kadın sürücülere... Bu ‘Ben güçlüyüm, benden korkacaksın’ anlayışı, toplumdaki sorunlu erkeklik kurgusunun trafikteki yansımasıdır. Özellikle kadın sürücüler gibi daha güçsüz görülen gruplara karşı bu hoyratlık daha da yoğunlaşmaktadır. Magandalığı besleyen bir diğer önemli unsur cezasızlık kültürüdür. Çoğu zaman bu davranışları sergileyenler ciddi bir yaptırımla karşılaşmamaktadır. Bu durum, aynı kişilerin aynı davranışları tekrar etmesine zemin hazırladığı gibi, zamanla kurallara uyan bireylerin de davranış biçimlerini bozmakta, toplumsal düzende çözülmelere yol açmaktadır.” İstanbul Ataşehir’de geçen mayıs ayında da bir maganda, tartıştığı karayolları çalışanına bıçakla saldırmaya kalkmış, yangın tüpü sıkılarak uzaklaştırılmıştı. ‘Fark edilme yolu’ Klinik Psikolog Ayşenur Yüksel “Şehirlerde artan öfke patlamaları, trafikte kavga edenler, kılıç çekenler, düğünlerde silah sıkanlar artık gündelik hayatın olağanı haline geldi. Özellikle direksiyon başında olmak bazı erkekler için erkekliğin gösterildiği bir performans alanı olabilmekte ve bu performans alanında erkekliklerin ispatı için çok ileriye gidebilmekteler. Bu davranışların cezasız kalması ve hatta kimi zaman onaylanması da magandalığı bir rol model haline getiriyor. Ne yazık ki bazıları için görünür olmanın, fark edilmenin tek yolu bu oluyor. Sonuç olarak, trafikteki şiddet ve failleri aslında toplumun aynası. Bastırılmış öfke, erkeklik krizi, kuralsızlık ve yetersiz yaptırımlar. Hepsi yolun ortasında açığa çıkıyor” diye konuştu. İlginizi Çekebilir Cezalar yeterli ama.. Şehir eşkıyalarına dönüşen magandalığın artarak devam ediyor olmasında, cezaların yetersizliği etkili mi? Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Prof. Dr. Devrim Gündüz şunları aktardı: “Bu tür olayları sadece cezaların azlığına bağlamak doğru değil. Aslında cezalar yetersiz değil. Mevcut hukuk sisteminde tüm bu saldırgan davranışların karşılığı var. Öldürme fiilinde müebbet hapis cezası veriliyor. Yaralama fiillerinde ise kullanılan araç ve yaralamanın ağırlığına göre değişen ciddi yaptırımlar söz konusu. Basit yaralamalar dışında, kemik kırığına, organ kaybına ya da hayati tehlikeye yol açan yaralamalarda 5 ila 8 yıl arasında değişen ağır cezalar uygulanabiliyor. Yani ‘cezasızlık’ söz konusu değil, sorun daha çok cezaların ne kadar uygulandığıyla ilgili. Trafikte hakaret, tehdit ya da mala zarar verme gibi davranışların her biri ayrı ayrı suçtur ve fail birden fazla suçtan yargılanabilir. Ama bu suçları olduğundan daha ağır değerlendirmek mümkün değil. Hakaret yine hakaret olarak, tehdit olarak cezalandırılmalı. Aksi halde daha ağır suçlar için ne ceza vereceksiniz? Örneğin, birinin aracının üstüne çıkıp tepinen kişi hem mala zarar vermekten hem tehdit ve hakaretten hem de verdiği zararı tazmin etmekten sorumlu tutulur. Araçlarda bulunan sopa, bıçak, pala ve kılıç gibi aletlerin polis tarafından yakalanamıyor. Araçlarda arama yapılması için sulh ceza hakimliği kararı olması gerekiyor, polis rutin denetimlerinde araç içini arayamaz.” Yumruk, tekme, şiddet... İstanbul’un kalabalık yollarında sıradan bir gün yaşamak neredeyse zorlaştı. İster araç içinde olun ister yaya...Ya yol verme tartışmasında ya da taciz ve benzeri şiddet saldırılarıyla sıradan diye başladığınız gününüz kâbusa dönebiliyor. Magandalar her yerde... İşte yine bir kadın sürücünün hayatı magandalar yüzünden kâbusa döndü. Yolunu kesen bir maganda, onu kilometrelerce takip edip aracının camını yumrukları, kırdı. Saldırıyı gerçekleştiren S.Y. gözaltına alındı. Dehşet içinde kalan kadın yaşadığı şiddet dolu anları şöyle aktarda: “Bütün camı kırdı, arabamı mahvetti, önüme kırıp beni yol boyu takip etti” diyerek yaşadığı korkuyu dile getirdi. Röportaj sırasında havaya ateş açtı Magandalar sadece trafikte değil, hayatın birçok alanında güvenliği tehdit ediyor. Düğünlerde, asker uğurlamalarında veya kutlamalarda rastgele havaya açılan ateşler de can kayıplarına ve yaralanmalara yol açıyor. Bunun en son örneği Trabzon’da bir düğünde yaşandı, düğüne katılan bir polisin havaya rastgele ateş açması sonucu iki kişi yaralandı bir kişi hayatını kaybetti. Önceki gün de Tekirdağ’da sokak röportajı sırasında bir kişi pompalı tüfekle havaya rastgele ateş açarak, ‘Hepinizin canını alacağım’ dedi. KILIÇLARIYLA İNDİLER Ankara, Altındağ’da Karapürçek Mahallesi’nde trafikte ilerlerken henüz sebebi bilinmeyen bir tartışma büyüdü. Beyaz renkli aracın önünü kesen yeşil araçtan 4 kişi indi. Birinin elinde bıçak, diğer ikisinin elinde ise kılıç vardı. Diğer araçta bulunan yaşlı adamın önüne kesip, vahşice saldırıp ağır yaraladılar. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya dün yaptığı açıklamada, “Ankara’nın Altındağ ilçesinde bir iş yeri önünde yaşanan trafik tartışmasına dair görüntüler yer almıştır. Ankara İl Emniyet Müdürlüğü’müzce yapılan çalışmalar sonucunda şüphelilerin, İ.K., B.D., A.T., M.A.B. olduğu tespit edilmiştir. Şüphelilerin tamamı yakalanarak gözaltına alınmıştır. Olayda yaralanan vatandaşımızın hastanede tedavisi devam etmektedir. Kamu düzenini bozarak vatandaşlarımızın huzurunu tehdit eden bu asfalt zorbalarına asla müsaade etmeyeceğiz” dedi.