cupure logo
vanvooreenhetmetbijnietdooraannaar

Hamas verzwakt, maar 'onverminderd strijdbaar'

Hamas verzwakt, maar 'onverminderd strijdbaar'
Israël is van plan om het noorden van Gaza volledig te bezetten. Premier Netanyahu zegt het gebied zo te willen 'bevrijden' van Hamas. Maar wat is er nog over van Hamas na 22 maanden oorlog? Honderden oud-leiders van Israëls veiligheidsapparaat riepen kort voor de aankondiging de Amerikaanse president Trump op om Netanyahu onder druk te zetten de oorlog te stoppen. Zij stellen dat Hamas de facto al verslagen is. Hamas heeft zowel een militaire als politieke tak. De organisatie bestaat niet alleen uit strijders, maar regelde voor de oorlog ook allerlei overheidszaken, zoals het ophalen van vuilnis en het onderwijs. Aantal strijders Israël wil de groep helemaal weg hebben uit Gaza, maar vecht met name tegen de militaire tak. Hoeveel strijders de al-Qassam brigades - zo heet de militaire tak van Hamas - nog hebben, is niet bekend. Voor de oorlog had Hamas naar schatting 30.000 militanten, maar dit aantal komt van anonieme bronnen en is nooit onafhankelijk gecontroleerd. Volgens het Israëlische parlement zijn er nu nog zo'n 23.000 strijders over - ook een cijfer dat niet gecontroleerd kan worden doordat er geen onafhankelijke waarnemers in Gaza zijn. "Binnen zo'n guerrillaoorlog is het lastig om te bepalen hoeveel strijders er zijn", zegt Omar Dweik, als onderzoeker verbonden aan Tilburg University. "Als iemand zijn huis uitloopt, een paar kogels afvuurt en vervolgens verdwijnt, ben je dan al een strijder?" Dat Hamas nog steeds duizenden strijders zou hebben, is volgens Dweik niet gek. "Er lijkt een eindeloze pool aan jongeren te zijn die alles hebben verloren in de oorlog. Ze sluiten zich aan met het idee: we gaan toch wel dood." Kleine cellen In mei werd de hoogste Hamas-leider, Mohammad Sinwar, door Israël geliquideerd. De Israëlische krant Haaretz beschreef hem toen als "sleutelfiguur in de planning van complexe operaties". De Zweedse terrorismedeskundige en Hamas-expert Magnus Ranstrop stelt dan ook dat de groepering wel degelijk is verzwakt. "Maar onverminderd strijdbaar." Op de grond ziet het leiderschap er anders uit dan eerst, merkt Ranstorp op. Hij ziet dat de organisatie nu gedecentraliseerd opereert. Het zijn kleine compagnieën die de strijd voeren, soms zelfs in cellen van slechts vijf of tien militanten. "Ze maken veel gebruik van hit-and-run-operaties en van de tunnelsystemen, die nog voor 50 procent intact zouden zijn", zegt Ranstrop. Dweik bevestigt dat: "Israël heeft de structuur van Hamas grotendeels weten te vernietigen, maar toch blijven ze een capabele strijdkracht. Ze leggen vallen en voeren kleinschalige aanvallen uit." Daarnaast is er een nieuw internationaal gezicht: Khalil al-Hayya. Volgens deskundigen is hij de nieuwe politiek en strategisch leider van Hamas. Hij zit ook geregeld aan tafel bij vredesonderhandelingen. Militair zou Izz al-Din al-Haddad aan het hoofd staan van de organisatie. Hij wordt ook wel de "Geest van de al-Qassam brigades" genoemd. Grenzen potdicht Waar Hamas voorheen wapens leek te ontvangen van bondgenoten als Iran en Libië en uit landen als Libanon, Sudan en Bosnië, zitten de grenzen nu al langere tijd potdicht. Ook de smokkelroutes die bestonden zouden niet langer in gebruik zijn. Toch denkt Dweik dat Hamas nog over goede wapens beschikt. Veel explosieven worden gehaald uit niet-geëxplodeerde Israëlische bommen, die ze demonteren en hergebruiken. Bovendien was Hamas goed voorbereid, stelt Dweik. Voor de aanslagen op 7 oktober 2023 zou de groepering al grote hoeveelheden wapens hebben opgeslagen in tunnels. Ook tijdens de aanval op Israël heeft Hamas veel wapens buitgemaakt door militaire bases aan te vallen. Het blijft de vraag of Hamas definitief te vernietigen is. Al sinds het begin van de oorlog zeggen deskundigen dat het volledig elimineren van Hamas als militair doel onhaalbaar is. Volgens Dweik hangt dat af van wat Israël bedoelt met vernietigen. "Als je bedoelt: hen als regerende en militante groep uitschakelen, dan is dat in theorie mogelijk, maar dat blijkt tot nu toe erg lastig. Israël moet keer op keer terug naar gebieden omdat daar dan toch weer cellen zijn opgedoken." Het kernprobleem ligt volgens hem bij de Israëlische bezetting van Gaza. "Zolang dat zo blijft, zullen de wapens niet worden neergelegd. Hamas militair verslaan is ontzettend moeilijk. Er zal altijd een nieuwe versie opstaan." Lees hier meer over de doelen, vrienden en vijanden van Hamas.

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Laatste nieuws