cupure logo
vanmetbijvoorheteennaartrumpnietaan

Miljoenen schoolboeken jaarlijks in de kliko, druk op uitgevers neemt toe

De druk op uitgevers van schoolboeken om minder 'wegwerpboeken' te verkopen neemt toe. Jaarlijks belanden miljoenen schoolboeken bij het afval. Scholen zeggen dat ze daardoor veel duurder uit zijn. Demissionair staatssecretaris Paul van Onderwijs noemt het "zonde dat er zoveel boeken worden weggegooid". Haar ministerie doet samen met het ministerie van Economische Zaken onderzoek naar de schoolboekenmarkt. Doel is "om tot een betere balans in prijs, kwaliteit en keuzevrijheid te komen". Ook de Autoriteit Consument en Markt (ACM) zoekt uit hoe deze markt functioneert. De toezichthouder kan hierbij ook financiële gegevens opeisen. Drie grote uitgevers Scholen kopen hun boeken vooral bij Noordhoff, Malmberg en ThiemeMeulenhoff. Deze drie uitgevers hebben het overgrote deel van de markt voor schoolboeken in handen. Sinds 2019 hebben zij hun schoolboeken-pakketten veranderd. In plaats van leerboeken met harde kaft die een aantal jaar meegaan, krijgen middelbare scholieren nu vooral werkboeken waarin ze schrijven. 'Gratis schoolboeken' Tot 2008 betaalden ouders de schoolboeken zelf. Dat was duur en vergrootte de kansenongelijkheid. De Wet Gratis Schoolboeken moest hier verandering in brengen. Sinds het invoeren hiervan krijgen scholen per leerling 340 euro om schoolboeken aan te schaffen. Sinds 2019 gaat dat vooral volgens een systeem waarbij de school een digitale licentie koopt voor een methode die wordt gecombineerd met een papieren leerwerkboek. Dit systeem zou als voordeel hebben dat de school beter maatwerk aan leerlingen kan bieden. Ook kan het online lesmateriaal makkelijk worden geactualiseerd. Gevolg van de invoering van leerwerkboeken is dat bijna driekwart van de boeken aan het eind van het schooljaar in de prullenbak belandt. Dat constateert ook Emily Fernan, die voor voCampus, met dertien middelbare scholen in en bij Nijmegen, verantwoordelijk is voor de inkoop. Weggegooid "Voor onze 15.000 leerlingen hebben we dit jaar zo'n 155.000 boeken ingekocht. Bijna 110.000 zijn werkboeken, waar leerlingen in schrijven en die dus aan het einde van het jaar worden weggegooid." Zonde, vindt Fernan. Niet alleen uit oogpunt van duurzaamheid, ook qua kosten. "Wij zijn nu veel duurder uit dan bij het oude systeem, toen we vooral herbruikbare boeken kregen met een harde kaft, die meerdere jaren meegaan." Het liefste zou Fernan zien dat scholen de keuze hebben om vooral herbruikbare boeken te kopen. ThiemeMeulenhoff beweegt wel wat in die richting. "Ze bieden nu voor het eerst twee werkboeken aan met harde kaft." Dat is lang niet genoeg, waardoor ook aan het eind van komend schooljaar weer het grootste deel van de boeken wordt weggegooid. Sticker geplakt Tot haar verbazing heeft de uitgever de tekst op de werkboeken met harde kaft niet aangepast. "Er staat nog steeds op dat je je naam en klas erop moet schrijven." Om te voorkomen dat leerlingen dat doen, heeft de school er stickers op geplakt. Overstappen naar een andere uitgever heeft niet veel zin. "De drie grootste hebben allemaal hetzelfde systeem." ThiemeMeulenhoff herkent de kritiek. maar zegt ook dat het huidige systeem mede is ingevoerd op verzoek van een grote scholengemeenschap. Het heeft onder meer als voordeel dat scholen altijd met het meest actuele materiaal kunnen werken. "We zijn continu met scholen en andere partijen in gesprek om onze leermiddelen duurzamer te maken. Zo bieden we steeds vaker leermiddelen die je zelf, deels, kunt samenstellen", laat een woordvoerder weten. "Dit is een stap vooruit maar daarmee zijn we er nog niet." Verkeerde voorbeeld Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) zou ook graag zien dat het systeem op de schop gaat. "Als je elk jaar zoveel boeken weggooit geef je het verkeerde voorbeeld", zegt voorzitter Thijmen Widlak. Van de twaalf boeken die hij vorig jaar kreeg worden er twee hergebruikt. De rest gaat de kliko in. Een doos met nieuwe boeken voor komend schooljaar staat alweer klaar. "Ik werk graag met de online licentie. Dat is handig voor mij en voor de docent die inzage heeft in wie zijn huiswerk heeft gedaan." Wat Widlak betreft zou een combinatie van online werkboeken en herbruikbare leerboeken ideaal zijn. Grip Onderwijsorganisaties en vakbonden vroegen vorige jaar in een manifest om 'meer grip op de kwaliteit van leermiddelen'. In een commissiedebat dit voorjaar beloofde demissionair staatssecretaris Paul in kaart te brengen welke maatregelen het kabinet kan nemen. De resultaten van het onderzoek van de overheid naar de schoolboekenmarkt worden volgend voorjaar verwacht.

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Laatste nieuws