cupure logo
vanvoorhetmeteenaanbijdoornietdat

'Nederland moet meer doen om genocide en mensenrechtenschendingen te voorkomen'

Een belangrijke adviescommissie van de regering onderstreept dat Nederland juridisch verplicht is om een genocide in een ander land proberen te voorkomen. Die verplichting geldt altijd, maar "zeker ook" voor de situatie in Gaza, zegt commissielid Elies van Sliedregt, hoogleraar strafprocesrecht aan Tilburg University. De commissie van advies inzake volkenrechtelijke vraagstukken (CAVV) adviseert de regering en Eerste en Tweede Kamer. In een nieuwe publicatie zet de CAVV uiteen wat de verplichtingen zijn die volgen uit het Genocideverdrag, dat ook door Nederland is ondertekend. Een van de plichten is dat landen zoveel mogelijk moeten doen om genocide in een ander land te voorkomen. Doen zij dat niet, dan kunnen zij aansprakelijk worden gesteld voor het verzaken van deze preventieplicht. Bijna tegelijkertijd komt het College van de Rechten van de Mens met een dringende oproep aan de Nederlandse regering om zwaardere maatregelen te treffen tegenover Israël. Op die manier zou de druk op Israël moeten worden opgevoerd, zodat het stopt met mensenrechtenschendingen in Gaza. "De nood in Gaza is dusdanig hoog dat zwaardere pressiemiddelen niet langer uitgesteld mogen worden", stelt het College. Op eigen initiatief In januari 2024 legde het Internationaal Gerechtshof maatregelen aan Israël op vanwege aanwijzingen dat sprake is van schending van het genocideverdrag. Daaruit volgt dat Nederland maatregelen moet treffen, stelt Van Sliedregt van de CAVV. De commissie schreef het advies op eigen init iatief. De directie Juridische Zaken raadde minister Veldkamp aan om de CAVV om advies te vragen, maar de commissie kreeg hierover geen verzoek. De CAVV ging vervolgens zelf aan de slag "omdat er veel discussie is - juridisch en maatschappelijk - over deze vraag", zegt Van Sliedregt. Naming and shaming Er zijn verschillende dingen die een land kan doen als er aanwijzingen zijn voor genocide, stelt de commissie. Een diplomatieke maatregel is naming and shaming, wat neerkomt op kritiek uitoefenen in het openbaar. Een andere optie is diplomatiek protest, door bijvoorbeeld de ambassadeur van een land op het matje te roepen. Zwaardere maatregelen zijn bijvoorbeeld weigeren om wapens te leveren, investeringen in een het betreffende land ontmoedigen, of een verdrag opschorten. Nog zwaarder zijn onrechtmatige maatregelen, zoals het niet naleven van verdragsverplichtingen of de bevriezing van activa. De acties van Nederland met als doel om de situatie in Gaza te verbeteren, hadden nog nauwelijks effect. In zo'n geval moeten er zwaardere middelen worden ingezet, schrijft de commissie. "Je moet zo veel mogelijk doen", zegt Van Sliedregt. "Een plicht om genocide te voorkomen is een ernstige plicht omdat het gaat over een heel ernstig strafbaar feit." Het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt kennis te hebben genomen van het advies van de CAVV. "Het kabinet bestudeert het advies, werkt aan een inhoudelijke reactie en zal deze aan de Tweede Kamer versturen." 'Ook mensenrechten voorkomen' De Nederlandse regering moet zich volgens het internationale recht ook inspannen om mensenrechtenschendingen te voorkomen. Op dit moment maakt Israël zich hier in Gaza op verschillende manieren schuldig aan, oordeelt het College van de Rechten van de Mens. Het noemt daarbij "aanvallen op burgers en burgerdoelen waaronder ziekenhuizen en medisch personeel, scholen en gebedshuizen, het vermoorden van journalisten het verwoesten van het merendeel van Gaza, tot het actief creëren van een hongersnood van het hoogste niveau". Nederland moet volgens het College meer doen om dit te stoppen. "Door onder andere: het stopzetten van bilaterale militaire samenwerkingsverbanden en het verbieden van de import en export van wapens, munitie, en dual-use-goederen en technologie, alsook hun doorvoer via Nederland." Ook moet Nederland in EU-verband pleiten voor onmiddellijke opschorting van de associatieovereenkomst tussen de EU en Israël en zwaardere economische sancties, stelt het College. Ten slotte vindt het College dat Nederland moet samenwerken met het Internationaal Strafhof bij het onderzoek naar de internationale misdrijven in Gaza.

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Laatste nieuws