Overleden pianolegende Alfred Brendel was de intellectueel onder de pianisten

Meesterpianist Alfred Brendel, die vandaag op 94-jarige leeftijd is overleden in zijn woonplaats Londen, kreeg grote bekendheid met zijn poëtische interpretaties van het werk van onder anderen Mozart, Beethoven en Schubert. Hij bracht in de jaren 60 als eerste pianist het complete werk van Beethoven uit en was een van de weinigen die alle sonates van Beethoven in een cyclus uitvoerden. "Als ik bij een traditie hoor, dan is dat de traditie waarin het meesterwerk de musicus vertelt wat hij moet doen en niet de musicus die het meesterwerk vertelt hoe het zou moeten zijn", typeerde Brendel zichzelf op zijn eigen website. Operetteplaten Dat hij musicus zou worden was zeker geen vanzelfsprekendheid voor de in 1931 in Tsjecho-Slowakije geboren Brendel. Zijn ouders waren niet muzikaal en hij groeide op in een omgeving zonder muziek. Als jonge jongen reisde Brendel veel in Joegoslavië en Oostenrijk, waar zijn vader steeds ander werk had. Zijn eerste kennismaking met muziek was in een hotel op het Kroatische eiland Krk, waar zijn vader werkte. Daar draaide hij operetteplaten voor de gasten. "En ik zong zelf mee en vond dat heel gemakkelijk." Pianist Toen Alfred Brendel 6 jaar oud was verhuisde het gezin naar Zagreb, waar hij voor het eerst pianoles kreeg. Na de Tweede Wereldoorlog volgde een nieuwe verhuizing naar de Oostenrijkse stad Graz. Daar studeerde hij aan het conservatorium en gaf hij in 1948 zijn eerste recital, met werk van Bach, Brahms en Liszt. Een jaar later werd hij vierde in de prestigieuze Busoni Competitie in het Italiaanse Bolzano. Dat was genoeg om een carrière te starten als pianist. Brendel toerde door Europa en Latijns-Amerika en bouwde stap voor stap zijn carrière verder uit. Op een dag vond hij zichzelf terug achter de piano in de Queen Elizabeth Hall in Londen, waar hij Beethoven uitvoerde. "Het was geen bijzonder programma en ik vond er zelf eigenlijk niet zo veel aan, maar de volgende dag lagen er drie aanbiedingen van grote platenmaatschappijen", zei hij daar later over. Zijn eerste opnamen bracht hij uit in de jaren 50 en daarmee werd zijn status als pianist bevestigd. Hij speelde in concertzalen over de hele wereld, maar had altijd een bijzondere band met de Wiener Philharmoniker, waarvan hij in 1998 erelid werd. 'De intellectueel' In de jaren 60 bracht hij als eerste pianist het complete werk van Beethoven uit. Dat zou hij jaren later nogmaals doen met het werk van Mozart. Ook heeft hij als een van de weinigen verschillende malen een cyclus van alle 32 sonates van Beethoven gespeeld. Muziekcritici noemden hem vanwege zijn doordachte spel ook wel "de intellectueel onder de pianisten". Ook stond hij bekend om zijn uitgesproken mimiek. Hij had de gewoonte om tijdens het spelen moeilijke gezichten te trekken. In een interview met ZDF vertelde hij jaren later dat hij zich rot was geschrokken toen hij zichzelf voor het eerst zo terugzag op televisie. Vanaf dat moment plaatste hij een spiegel onder zijn piano, zodat hij zijn gezichtsuitdrukkingen tijdens het spelen in de gaten kon houden. In de jaren 70 vestigde Brendel zich met zijn vrouw in Londen. Daar werd hij benoemd tot erelid van de Royal Academy of Music en in 1989 werd hij door de Britse koningin tot ridder geslagen. Ook kreeg hij vele andere internationale muziekprijzen en onderscheidingen, zoals de Duitse Echo Klassik oeuvreprijs. In 2008 sloot Alfred Brendel zijn carrière af in de Musikverein in Wenen, waar hij het Jeunehomme pianoconcert van Mozart speelde. Sindsdien gaf hij masterclasses en lezingen en schreef hij essays over muziek. Ook schreef hij graag gedichten en essays. Spelen ging op het laatst niet meer, vanwege een probleem met zijn gehoor. De Nederlandse pianist Nicolas van Poucke kreeg in 2018 les van Brendel. Hij was samen met zijn zus, de cellist Ella van Poucke, bij Brendel in Londen om de sonates voor cello en piano van Beethoven in te studeren. Op NPO Klassiek noemt hij dat onvergetelijk en uniek. "Hij had zo veel energie en zo veel kennis van de muziek en bracht dat met zoveel passie over. Beethoven was een van zijn specialismen, hij was echt een denker, die uitgaat van de tekst, maar er ook van uitgaat dat elke artiest ook subjectief is." Dat stond in contrast tot zijn enorme energie, toewijding en zeggingskracht op het podium, zegt Van Poucke. "Dat is eigenlijk helemaal niet intellectueel, dat is poëtische en artistieke zeggingskracht." Als jonge pianostudent van 16 was Van Poucke bij het afscheidsconcert van Brendel in Wenen. "Dat was echt het einde van een tijdperk."

Reacties

Laatste nieuws

NS-medewerkers woedend op Koolmees: ‘Laat hem zijn loon van 5 ton inleveren’

AD (Algemeen Dagblad)

Waarom Colruyt zijn Franse supermarkten verkoopt: ‘De tijd dat ze vanuit heel Europa naar Colruyt keken als toonbeeld van efficiëntie ligt definitief achter ons’

ongeveer 7 uur geleden

De Morgen

Hoe Trump de oorlog tussen Israël en Iran écht kan beëindigen

ongeveer 7 uur geleden

De Morgen

Trump start crisisoverleg in Witte Huis over rol van VS in conflict tussen Israël en Iran • VS: ‘We weten waar Iraanse leider Khamenei zich verbergt’

ongeveer 7 uur geleden

KIJK. VTM NIEUWS-oorlogsjournalist Robin Ramaekers vanuit Tel Aviv: “Het wordt hoe langer hoe gevaarlijker”

Het Laatste Nieuws

Reacties

Laatste nieuws

NS-medewerkers woedend op Koolmees: ‘Laat hem zijn loon van 5 ton inleveren’

Zorginstituut schrapt dure kankermedicijnen uit pakket, 'ze zijn niet effectief'

Trump stelt deadline verkoop TikTok uit met negentig dagen

Trump stelt deadline verkoop TikTok met negentig dagen uit

Premier Fico trekt NAVO-lidmaatschap Slovakije in twijfel

Aantal dure kankermedicijnen niet langer vergoed door zorgverzekeraar, patiënten en oncologen niet blij

Daghoroscoop 18 juni - Kom even op adem, Leeuw!

Burgemeester Halsema gaat naar verboden Pride-mars in Boedapest

NSC-kopstukken dachten na over opheffen partij

Burgemeester Los Angeles schrapt avondklok voor centrum van de stad

Iraanse bevelhebber beveelt ontruiming Tel Aviv en Haifa

Sanne van Dijke straalt na brons op WK: ’Judo is altijd een grote struggle’

Aantal dure kankermedicijnen niet langer vergoed door zorgverzekeraar, meerwaarde van pillen niet aangetoond

Kamer steunt hogere defensie-uitgaven, wel discussie over hoe we het gaan betalen

VVD'er Dijkhoff richt denktank op voor 'milde meerderheid'

De nieuwe scheidslijn is: democratisch versus anti-democratisch

Klaas Dijkhoff gaat gevecht aan met PVV, BBB en FvD, en krijgt steun van Frank Lammers

Tom Cruise en Dolly Parton krijgen speciale Oscar voor bijdrage aan Hollywood

Er ligt een zeldzame kans voor échte vrede in het Midden-Oosten. Als Trump het juist speelt tenminste

Wetenschappers doen verrassende ontdekking: maanstof minder schadelijk voor astronauten dan luchtvervuiling op aarde

Live - Overleg Amerikaanse veiligheidsraad afgelopen • VS: ‘We weten waar Iraanse leider Khamenei zich verbergt’

Iraanse bevelhebber beveelt ontruiming Tel Aviv en Haifa

Bijna Kamerbrede steun voor 5-procentsnorm Navo

Asbestbedrijf Eternit vervolgd om dood minstens twee oud-medewerkers: ‘Dit ontkent het bedrijf’

Tom Cruise en Dolly Parton krijgen ere-Oscar voor hun gehele oeuvre

Sanne van Dijk straalt na brons op WK: ’Judo is altijd een grote struggle’

Nightcrawlers-dj John Reid (61), bekend van dancehit Push the feeling on, overleden

Rechtbankjury in Gent verklaart Nederlander Michel Z. schuldig aan moord

Man gewond bij schietpartij in Amsterdam-Noord

’Hier kan Nederland bezuinigen om geld vrij te maken voor defensie’

LIVE | Beurs schrikt van Trump die Iran oproept tot ’onvoorwaardelijke overgave’

Martijn Krabbé krijgt Media Oeuvre Award

Dode bij protesten in Kenia tegen dood van populaire blogger door politiegeweld

Restanten middeleeuwse muren gesloopt na stadsbrand Arnhem

Behalve Trump kan niemand het conflict tussen Israël en Iran beëindigen, ook de Arabische landen niet

New Yorkse burgemeesterskandidaat Brad Lander gearresteerd bij bezoek aan immigratierechtbank

Franks vaste slaapplek in het bos in Den Haag is door de NAVO-top nu opeens verboden gebied

Premier Schoof kan met ruim mandaat van Tweede Kamer naar komende NAVO-top

De X-factor van Geert Wilders: een analyse van 21.000 tweets van de PVV-leider

Trump houdt niet van internationaal conflict, maar hij wil óók de machtige krachtpatser van de wereld zijn

Herder Mieke is ten einde raad: waar is haar kudde schapen gebleven?

Klaas Dijkhoff gaat gevecht aan met PVV, BBB en FvD, en krijgt steun van Jutta Leerdam

Ouders misbruikten eigen zoon zestien jaar lang minstens 400 keer, nu spreekt hij zelf in de rechtszaal

Fans harde kern AC Milan en Inter cel in voor moord, afpersing en maffiabanden

Tom Cruise en Dolly Parton ontvangen speciale Oscar voor bijdrage aan Hollywood

Voor wie het spoor bijster is: vijf dagen strijd tussen Israël en Iran

Celstraf voor Zweedse 'vuilniskoningin' vanwege afvaldumpingen

Kamer steunt hogere NAVO-norm: 'Na tachtig jaar vrede is oorlogsdreiging reëel'

Waarom Colruyt zijn Franse supermarkten verkoopt: ‘De tijd dat ze vanuit heel Europa naar Colruyt keken als toonbeeld van efficiëntie ligt definitief achter ons’

Hoe Trump de oorlog tussen Israël en Iran écht kan beëindigen

Trump start crisisoverleg in Witte Huis over rol van VS in conflict tussen Israël en Iran • VS: ‘We weten waar Iraanse leider Khamenei zich verbergt’

KIJK. VTM NIEUWS-oorlogsjournalist Robin Ramaekers vanuit Tel Aviv: “Het wordt hoe langer hoe gevaarlijker”

Laatste schooldag valt op een maandag: onderwijs verwacht veel spijbelaars

Stalker die tennisster Emma Raducanu (22) stuipen op het lijf joeg gesnapt door beveiligingssysteem Wimbledon

LIVE | Iraanse bevelhebber beveelt ontruiming Tel Aviv en Haifa wegens ’vergeldingsaanvallen’

'Hier zijn ze fel tegen NAVO-norm van 5%'

Ophef om 200 jaar oud condoom in Rijksmuseum: ’Wij stoppen pas als het object weggaat’

Asbestbedrijf Eternit schuldig bevonden aan dood minstens twee oud-medewerkers: ‘Dit ontkent het bedrijf’

Nederlandse vrouw gearresteerd voor leveren wapens aan criminelen Costa del Sol: ’Mocromaffia is teruggekeerd’

Brits bedrijf komt met test die ziekte ook moet voorkomen: ’Maar uitslag klopt niet altijd’