cupure logo
vanvoorbijhetmeteenaannietisraëliran

Politie worstelde met 'wezenlijk andere vorm van geweld' tijdens Maccabi-rellen

De politie van Amsterdam kreeg bij de ongeregeldheden rond de wedstrijd Ajax-Maccabi vorig jaar te maken met een "wezenlijk andere vorm van geweld" dan waarmee rekening was gehouden. In het onderzoek Tussen voorzien en onvoorzien: politie in een complexe werkelijkheid concludeert de Inspectie Justitie en Veiligheid dat de politie gedegen was voorbereid op onrust, maar dat die door sociale media een heel andere karakter kreeg dan agenten waren gewend. "De politie had goede maatregelen genomen voor het normale patroon dat zich bij dit soort wedstijden voordoet", meent hoofdinspecteur Peter Neuteboom. "Waar de politie niet op voorbereid was waren de 'flitsacties' die rond middernacht plaatsvonden en ongeveer anderhalf uur duurden." Neuteboom doelt op de snelle, onvoorspelbare aanvallen van individuen en kleine groepjes op mensen die er volgens de belagers uitzagen als Maccabi-supporter of Joods. De politie had zich erop ingesteld grote groepen supporters en pro-Palestijnse betogers uiteen te moeten houden, maar moest in plaats daarvan ineens reageren op onvoorspelbare, korte uitbarstingen van geweld, waarbij de daders zich snel verplaatsten, te voet, op fatbikes en in taxi's. Omschakelen Volgens de inspectie had de politie even nodig om een nieuwe strategie te bedenken. De politiemacht van 1200 mensen, met drones, aanhoudingsteams, vier pelotons ME, drie groepen paarden en waterkannonen moest ineens omschakelen. In plaats van zich zoals gebruikelijk te richten op het oppakken van relschoppers, ging men over tot het beschermen van Maccabi-supporters. "De politie is in staat geweest om zich te hergroeperen, de Maccabi-supporters bijeen te brengen, naar veilige plaatsten te dirigeren en vandaar naar hun hotels te brengen. Zo kon men de rust laten terugkeren in de stad." Een terugblik op het geweld: Volgens Neuteboom moeten de politiediensten uit de ongeregeldheden de les trekken om meer te anticiperen op onverwachte situaties, zeker omdat de situatie door sociale media snel kan escaleren. Men had zich vooraf al gerealiseerd dat het Ajax-duel tegen Maccabi "een wedstrijd was die in een multiculturele stad tot spanningen kon leiden", zeker door de spanningen rond de Gazaoorlog en met de herdenking van de Kristallnacht eerder die avond. "Toch wordt ook hier zichtbaar dat informatie vooraf geen garantie biedt voor voorspelbaarheid", concludeert het rapport. Vooral door sociale media kreeg de avond een eigen dynamiek, waarin beschuldigingen en ophitsing enorm snel escaleerden. "Relatief kleine incidenten, zoals het weghalen van een Palestijnse vlag door Maccabi-supporters, worden binnen minuten gedeeld, geïnterpreteerd en uitvergroot." Dat moment, van een avond eerder, wordt door de Inspectie als startpunt genoemd van de onrust. Hierna gingen taxichauffeurs, vaak van Arabische afkomst, verhaal halen en ontstond er geweld over en weer. Na de wedstrijd een dag later laaide die onrust weer op, juist op een moment dat de politie meende dat de grote mensenmenigtes succesvol in goede banen was geleid en men dacht aan afschalen. Drones of en digitaal gebiedsverbod? De politie moet van Neuteboom nadenken over hoe in de toekomst beter het hoofd kan worden geboden aan dergelijke onvoorspelbare situaties. De politie moet zich flexibeler opstellen met bijvoorbeeld snellere eenheden of digitale monitoring door drones, en juridische maatrelen overwegen als een digitaal gebiedsverbod, waarbij opruiers van sociale media worden geweerd. "Kijk naar het buitenland of de literatuur naar wat mogelijk is om snel te reageren. Om de organisatie anders in te richten zodat je hier een passend antwoord op hebt." De Inspectie keek ook naar de rol van de terrorismebestrijder NCTV. Daarover merkt het rapport op dat er beter moet worden gecommuniceerd dat die dienst zich niet bezighoudt met plaatselijke ordeproblemen, maar alleen kijkt naar de nationale terreurdreiging. Er was contact geweest met de gemeente Amsterdam over de risico's van de Maccabi-wedstrijd in combinatie met de Kristallnachtherdenking, maar volgens het rapport is "niet altijd even helder" wat de NCTV wel of niet meeneemt in de analyse. Tweede rapport Neuteboom neemt het tot slot nog op voor de politie en keurt het af dat er onmiddellijk na de rellen overhaast, emotioneel en ongefundeerd werd gereageerd. "Politici, bestuurders en media trokken direct conclusies, zonder zicht op wat zich precies had afgespeeld. Er werd gesproken over falend optreden, nalatigheid of juist over een onbegrijpelijke tolerantie", sluit hij het rapport af. "De gebeurtenissen laten zien hoe lastig het is om orde te handhaven in een samenleving waarin lokale spanningen worden gevoed door mondiale conflicten." Later vandaag volgt nog een tweede rapport over het geweld, waarin het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement oordeelt over het handelen van de Amsterdamse driehoek van burgemeester, politie en OM.

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Laatste nieuws