cupure logo
vanvoorhetmetnietaaneenbijdiedoor

Tachtig jaar na Hiroshima sterft de stem van het verleden langzaam uit

Tachtig jaar na Hiroshima sterft de stem van het verleden langzaam uit
"Thuis knipte mijn vader mijn verschroeide haar af. Mijn huid was zwart, gebarsten, mijn gezicht onherkenbaar", vertelde Shigeko Sasamori in een getuigenis aan het Hiroshima Vredesinstituut. Ze was 13 toen de Verenigde Staten op 6 augustus 1945 een atoombom op Hiroshima gooiden. Sasamori overleefde het ternauwernood, maar bleef voor de rest van haar leven getekend. "Wat er toen gebeurde, is nauwelijks in woorden te vatten." Toch probeerde ze het. Sasamori werd een vooraanstaand vredesactivist, reisde de wereld over om haar verhaal te vertellen en werkte onvermoeibaar voor de afschaffing van kernwapens. Ze ontbrak zelden bij de jaarlijkse vredesherdenking in Hiroshima. Maar vandaag is haar stoel leeg. Sasamori overleed in december op 92-jarige leeftijd. Haar afwezigheid is symbolisch: met haar verdwijnt langzaam de generatie die nog zelf de littekens van de kernbom met zich meedragen. Ceremonie Het is vroeg in de ochtend, maar al snikheet in het Vredespark van Hiroshima. Overlevenden en nabestaanden zijn vanaf zonsopkomst gekomen om te bidden. Tijdens de ceremonie, die om acht uur begint, vegen de aanwezigen voortdurend met kleine handdoeken het zweet van hun gezicht. Op de achtergrond brandt de Vlam van de Vrede, een vuur dat pas zal worden gedoofd wanneer het laatste kernwapen van de aarde verdwenen is. Honderden witte duiven worden losgelaten, een symbool van hoop en vrede. Voor het eerst sinds de aanval is het aantal nog levende slachtoffers, hibakusha, onder de 100.000 gedaald. Hun gemiddelde leeftijd ligt inmiddels boven de 86 jaar. Dit jaar zijn opnieuw de namen van 4.940 recent overleden slachtoffers toegevoegd aan het register, waarin nu in totaal 349.246 mensen worden herdacht. Tijdens de ceremonie zijn vertegenwoordigers van overlevenden aanwezig, evenals diplomaten uit 120 landen en regio's, onder wie ook vertegenwoordigers van kernmachten als de VS en het Verenigd Koninkrijk. Om 8.15 uur, precies het tijdstip waarop de bom werd afgeworpen, klinkt één minuut stilte. Krachtige boodschap De stad Hiroshima grijpt deze dag aan om zijn boodschap krachtig te herhalen: kernwapens moeten verdwijnen. In zijn toespraak benadrukt gouverneur Hidehiko Yuzaki hoe tegenstrijdig kernwapens zijn: "Er wordt gezegd dat het jaarlijks meer dan 80 miljard euro kost om het huidige kernwapenarsenaal in stand te houden. Stel je voor wat we kunnen bereiken als we ook maar een fractie daarvan investeren in vrede." Premier Shigeru Ishiba benadrukt de unieke verantwoordelijkheid van Japan. "Het is onze missie om te streven naar een wereld zonder kernwapens." Hij roept alle landen op zich aan te sluiten bij het non-proliferatieverdrag (NPT) en dankt Nihon Hidankyo, de organisatie die Japanse overlevenden vertegenwoordigt, voor hun decennialange inzet. Vorig jaar kende het Nobelprijscomité in Oslo de Nobelprijs voor de Vrede toe aan Nihon Hidankyo, de organisatie van Japanse overlevenden. Het comité benadrukte hun langdurige strijd tegen kernwapens, en de belangrijke rol van getuigenverklaringen. "Deze prijs is een enorme impuls voor onze wereldwijde beweging", vertelde voorzitter Toshiyuki Mimaki geëmotioneerd bij de bekendmaking. Volgens hem zal de erkenning van de Nobelprijs hopelijk helpen om nieuwe generaties te betrekken bij hun strijd. Die nieuwe generatie staat vandaag nadrukkelijk klaar om de herinnering in leven te houden. In het Vredespark zijn honderden jongeren verzameld, velen kleinkinderen en achterkleinkinderen van kernbomslachtoffers. Twee leerlingen van een lokale basisschool mogen spreken. "Het is belangrijk om betrokken te blijven, om elkaar te begrijpen", zegt Shun Sasaki, leerling uit groep 8. Op de achtergrond zoemen luid de cicaden, het onmiskenbare geluid van een Japanse zomer. De kinderen trekken er niks van aan. "Vrede begint met actie", zegt jaargenoot Chieri Sekiguchi vol overtuiging. "Niet alleen volwassenen, maar ook wij kinderen kunnen hier iets in betekenen." Japan onder druk Ondanks deze herdenking lijkt de wereldwijde aandacht voor kernontwapening af te nemen. Japan bevindt zich daarbij in een ongemakkelijke positie. Gelegen tussen kernmachten Rusland, Noord-Korea en China, is het land afhankelijk van de kernwapenparaplu van de VS. Dit zet Japan onder druk, balancerend tussen idealisme en realiteit. De stem van Shigeko Sasamori klinkt dit jaar niet meer. Maar haar boodschap blijft: "Mijn kind heb ik bij zijn geboorte gezworen dat hij nooit zal hoeven doden of sterven in oorlog. Dat is mijn belofte aan hem en aan de wereld." Sasamori's woorden zijn een oproep aan nieuwe generaties. "Denk niet dat vrede vanzelf komt. Sta op. Handel." Vandaag, 80 jaar na de bom, klinkt die oproep dringender dan ooit.

Reacties

Laatste nieuws