cupure logo
vanvoornaarbijmethetvitesseaanverstappeneerste

Eerst taboe, nu maatwerk; menstruatie steeds bespreekbaarder in wielerpeloton

Een week geleden werd de 23-jarige Tourrenster Magdeleine Vallieres voor het eerst in zes jaar tijd op een natuurlijke manier ongesteld. Ze belde haar hele team in extase op en kreeg die vreugde van hen ook terug. Ze zocht een bakker op en kocht een gebakje om het te vieren. "Ik stopte met menstrueren toen ik begon met topsport en ik dacht dat het normaal was, ik kon er namelijk met niemand over praten. Als ik er zelf over begon zeiden mensen vaak: 'Het hoort erbij, je bent een atleet, dan word je nou eenmaal niet meer ongesteld.'" Het uitblijven van de menstruatie bij wielrensters komt namelijk door een laag vetpercentage en hoge trainingslast. Dat werd vaak als iets positiefs gezien: dan trainde je namelijk hard én was je zo licht mogelijk. Vollering openhartig De laatste jaren is er een ommezwaai gaande. Menstruatie in topsport wordt steeds bespreekbaarder gemaakt. Na Luik-Bastenaken-Luik verraste Demi Vollering nog met een openhartig interview waarin ze vertelde dat ze een slechte dag had omdat ze last had van haar hormonen. Toen kwam aan de oppervlakte waar sommige ploegen sinds een paar jaar mee bezig zijn: meer ruimte voor de menstruatie ontwikkelen. Eind 2023 wisselde Vallieres van ploeg. Ze kwam te rijden bij EF Education-Oatley, een compleet nieuw team dat geen affiniteit had met de oude EF-ploeg waar Vallieres tot en met dat jaar voor reed. "En een van de eerste dingen die mijn nieuwe voedingswetenschapper tegen me zei, was dat we aan het terugkrijgen van mijn cyclus moeten werken." "Het werd zelfs een topprioriteit." De oude benadering is immers achterhaald, legt haar teamarts Eder Etxeverria uit. "Het is heel slecht voor een vrouwelijk lijf wanneer je niet ongesteld wordt. Om maar een voorbeeld te noemen: je botdichtheid gaat er enorm van achteruit, waardoor je makkelijker wat breekt." Te weinig onderzoek De nieuwe kennis heeft het peloton in de afgelopen jaren pas bereikt, vertelt Larissa Havik, ploegleider bij VolkerWessels. "Het is een onderwerp waar we nog steeds veel data over missen. Volgend jaar werken we bijvoorbeeld samen met de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen om die wel te krijgen. "Met de wijsheid van de laatste jaren kunnen we het nu al veel bespreekbaarder maken", zegt Havik, "We houden ook op training rekening met de menstruatie." "De ene renster heeft er bijvoorbeeld meer last van dan de andere renster. Het is maatwerk en daar proberen we rekening mee te houden in training- en soms ook wedstrijdschema's." Tour Femmes live bij de NOS De Tour de France Femmes is elke dag live te volgen via de NOS. De vijfde etappe is vandaag om 15.35 uur te zien op NPO 1 en via een livestream op NOS.nl en in de NOS-app. Elke Tour-dag wordt afgesloten met De Avondetappe. De uitzending is vanavond om 21.25 uur te zien op NPO 1. Er zijn ook rensters die juist beter presteren tijdens de menstruatie. Leontien Zijlaard-van Moorsel is daar het bekendste voorbeeld van, in 2004 stelde ze haar werelduurrecordpoging uit zodat ze ongesteld was tijdens haar poging. Met succes, ze verbrak het record. Tjeerd de Vries werkte mee aan die recordpoging en is intussen teamarts bij de succesvolle Nederlandse ploeg SD Worx-Protime. "Het was toen in die zin ook al een belangrijk onderwerp, maar het is wel heel goed dat er de laatste jaren eindelijk meer onderzoek naar gedaan wordt." "Zo is in de laatste jaren bekend geworden dat je in een bepaalde periode van je cyclus makkelijker je voorste kruisbanden scheurt. Sportmedisch gezien is dat al een enorme doorbraak, al hebben we er in het wielrennen niet heel veel aan. Kruisbandblessures komen in deze sport eigenlijk nooit voor. " Menstruatiemanipulatie Waar de visies van de drie ploegen wel lichtelijk over verschillen, is het eigenhandig beïnvloeden van de cyclus. Sporters gebruiken - bijvoorbeeld - de anticonceptiepil om hun menstruatie uit te stellen. Voor EF is het gebruik van de pil een laatste strohalm, eentje waar ze volgens Etxeverria het liefst weg van blijven. "Dat doen we alleen in uitzonderlijke gevallen: wanneer onze kopvrouw vlak dreigt ongesteld te worden op haar hoofddoel bijvoorbeeld." SD Worx laat het dan juist weer aan de rensters en hun trainers zelf om die beslissing te maken. "Dat wordt alleen wel uitgebreid met de medische staf overlegd", zegt De Vries. VolkerWessels wil de cyclussen zo min mogelijk beïnvloeden. "Daar is volgens ons echt meer data voor nodig. Wat we wel structureel voorbij zien komen is dat je met een spiraaltje je hormonen wat stabieler houdt en dat daardoor de klachten wat minder extreem worden. Maar dat is vooral voor vrouwen met heel veel menstruatiepijn", zegt Havik. De wedstrijdbenadering van de drie ploegen verschilt daarom ook enigszins. SD Worx laat de cyclus hun wedstrijdschema's en tactieken niet beïnvloeden, omdat elke renster op een andere manier reageert op een bepaalde fase van haar cyclus. "We passen ook geen tactieken aan omdat een renster plots ongesteld is", zegt SD Worx-ploegleider Christian Kos, "Als ze aangeeft dat ze zich niet goed voelt, dan veranderen we ons plan. Dat kan alleen aan zoveel dingen liggen, dat hoeft niets met de menstruatie te maken te hebben." Naast hem knikt De Vries instemmend. "We hebben daar geen vast protocol voor. Dat is situatie-afhankelijk." VolkerWessels stemt wedstrijdschema's af en toe juist af op de cyclus. "Algemeen gesproken kost een menstruatie juist energie, waardoor we dan bijvoorbeeld vaak wat minder van onze rensters vragen, Tijdens je ovulatie voelen veel vrouwen zich juist sterker, en dat proberen we mee te nemen naar het wedstrijdprogramma." Last van schouders Voor Vallieres is er in ieder geval een last van haar schouders gevallen. "Mentaal voel ik me een stuk beter. Mijn lichaam functioneert weer zoals het hoort, dat geeft wel een goed gevoel." "Ik hoop dat jonge meiden die beginnen aan topsport mijn ervaring kunnen gebruiken om het anders te doen. Dat kampioenen zoals Vollering zich erover uit hebben gesproken, helpt denk ik al enorm. Zij laat zien dat je gezond kunt zijn en kunt presteren.

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Sportnieuws