cupure logo
vanvoormetoranjebijhetfinlandnaarniettegen

'Goed voorstelbaar dat er een kopverbod komt, zeker voor kinderen'

"Ik kan me heel goed voorstellen dat er een kopverbod komt, zeker voor kinderen", zegt neuroloog-intensivist Marcel Ariës van Maastricht UMC. Vandaag concludeerde de Gezondheidsraad dat veel koppen samenhangt met de kans op dementie. Het aantal kopballen moet dan ook beperkt worden. Na de zomer komt de Sportraad met advies voor concrete acties. Een leeftijdsgrens behoort tot de opties. In andere landen, waaronder Engeland, België en de VS, is koppen voor jongere kinderen al verboden. De KNVB geeft aan de Europese voetbalbond UEFA en wereldvoetbalbond FIFA te volgen op dit thema. Die overkoepelende organisaties overwegen geen kopverbod, FIFA is zelfs tegen. Neuroloog Ariës, al jarenlang actief in het voorkomen van hersenletsel, ziet juist de noodzaak van een kopverbod. "Het is een halve maatregel, maar wel nodig, zodat je kinderen beschermt van wie de hersenen het meest kwetsbaar zijn. Zij kunnen zelf niet beslissen wat goed voor ze is." Uit een Schotse geheugentest in 2016 bij voetballers bleek dat hun geheugen na twintig kopballen 41 tot 67 procent minder goed werkte dan ervoor. Dit herstelde binnen 24 uur. Toch kunnen al die botsingen op de langere termijn schade geven. "Bij elke kopbal krijgen je hersenen microtrauma's", zegt neuroloog Ariës, onlangs benoemd als eerste Nederlandse preventie-intensivist voor hersenletsel, uit. "Natuurlijk komt de ene kopbal harder aan dan de andere, maar elk trauma werkt in op de hersenen. Die schade telt op, met als resultaat dat bepaalde hersengebieden niet meer goed functioneren." "Een botbreuk is meestal te repareren, maar hersenen zijn niet te repareren. Je hersenen heb je je hele leven nodig", zegt Ariës. Hoewel een kopverbod bij UEFA en FIFA nog niet op de planning staat, doen de bonden de afgelopen jaren wel meer aan bewustwording. Zo organiseert UEFA een tweejaarlijks medisch congres voor clubartsen en heeft FIFA eigen hersenonderzoekers in dienst. De Gezondheidsraad noemt betere voorlichting over de gevolgen en monitoring essentieel en is van mening dat dit beter moet. "Bij Real Madrid hingen in de kleedkamer posters over hersenletsel", zegt Suzanne Huurman, die sportarts was bij de Spaanse topclub en als expert betrokken is bij de Nederlandse Sportraad. "Na elk hoofdletsel maakten we een MRI-scan en namen we bloed af." Niet elke club heeft daar het geld voor. Om te beginnen is kennis bij spelers en coaches hard nodig, zegt Huurman. "Ik heb als sportarts in de eerste divisie een aantal keer spelers van de tegenstander eruit gehaald (bij een thuiswedstrijd in de eerste divisie is de sportarts van het thuisteam ook verantwoordelijk voor de uitspelers, red.). Je wilt niet weten wat voor geschreeuw ik over me heen kreeg van de coach: wie denk je wel niet dat je bent om mijn speler eruit te halen? Dat was in 2015." Mede om dit soort situaties te voorkomen voerde FIFA in de zomer van 2024 een 'witte wissel' in. Dat betekent dat een speler met (vermoedelijk) hoofdletsel kan worden gewisseld zonder dat dit als wissel telt. Ook is het op topniveau inmiddels gebruikelijk dat er artsen aanwezig zijn bij wedstrijden. Wel heeft de Gezondheidsraad twijfels bij de verdere rol van de clubarts, die vaak met de sportieve belangen in het achterhoofd advies moet geven over wanneer een speler weer fit is. Leeftijdsbeperking andere landen Het is niet aan wereldwijde bonden alleen om het risico op hersenletsel te verkleinen. Steeds vaker worden beperkende maatregelen door landelijke bonden of overheden zelf ingevoerd. In landen als Engeland, Schotland, Noord-Ierland, België en de Verenigde Staten is koppen verboden bij jonge kinderen (variërend van 9 tot 12 jaar). FIFA is daar niet voor. "Op jonge leeftijd zouden we juist met het aanleren van koppen moeten beginnen. Bij een verbod krijg je meer blessures, omdat je dan niet bent voorbereid", aldus FIFA-onderzoeker Kerry Peek. De Gezondheidsraad noemt het overigens een "controversiële gedachte" dat er juist veel op koppen getraind zou moeten worden. De raad stelt dat recente onderzoeken hier geen overtuigend bewijs voor vonden. Beschermen "Teamsport is heel gezond voor je. Maar welke sport is nog veilig?", reflecteert Ariës. "Mijn zoontje voetbalt ook. Zelfs bij kinderen van acht heiligt het doel de middelen: ze gaan koppen. Dat ze zich daarna misselijk voelen, hoort erbij, denken ze. Het is belangrijk dat er nu een duidelijke uitspraak is van de Gezondheidsraad. De sportraad moet nu met concrete acties komen. Geen tijd voor halfzachte maatregelen."

Reacties

Vergelijkbaar nieuws

Sportnieuws