41 yaşında bunama teşhisi kondu: Hastalığın erken belirtisini anlattı

Henüz 41 yaşında genç başlangıçlı demans teşhisi konulan ve bir çocuk babası olan Fraser, hastalığın erken evrelerini ve çarpıcı belirtilerini paylaştı. Uzmanlar genç başlangıçlı demans vakalarındaki artışa dikkat çekiyor.Demans genellikle yaşlılıkla özdeşleştirilse de, Avustralyalı öğretmen ve araştırmacı Fraser’ın deneyimi bu algıyı sarsıyor. Henüz 41 yaşında genç başlangıçlı demans teşhisi konulan ve bir çocuk babası olan Fraser, hastalığın erken evrelerini ve çarpıcı belirtilerini paylaştığı videosuyla dikkat çekti.Otuzlu yaşlarının sonlarında ortaya çıkan ilk belirtiler, Fraser’ın günlük yaşamında belirgin zorluklara neden oldu. Akşamları konuşma güçlüğü, sosyal ortamlardan kaçınma, hatta evden çıkmak istememe gibi semptomlar, onun için unutkanlıktan çok daha fazlasını ifade ediyor. "Beynim artık yeter dedi," diyen Fraser, yaşadığı bilişsel sisin etkilerini, “Hiçbir şeye odaklanamıyorsunuz, sersemlemiş oluyorsunuz,” sözleriyle tarif etti.Hastalığı yönetebilmek için çeşitli yöntemler geliştiren Fraser, örneğin kızlarından planlarını yazılı olarak iletmelerini rica ediyor. Çünkü sözlü aktarılan bilgileri hatırlamakta zorlanıyor. Aynı zamanda notlar alarak ve hatırlatıcılar oluşturarak günlük işlerini sürdürebilmeye çalışıyor.Fraser, bu süreçte en önemli farkındalıklarından birinin ruh sağlığının önemi olduğunu belirtiyor: “Kaygılı ve depresif olacaksınız. Yardıma ihtiyacınız olacak. Ama stresi azaltmanın düşündüğünüzden çok daha büyük etkisi var.” Araştırmalar da onu destekliyor; yüksek stres seviyeleri, demans riskini yüzde 24 oranında artırabiliyor.Fraser gibi 65 yaş altı bireylerde görülen “genç başlangıçlı demans” vakalarının sayısı dünya genelinde artış gösteriyor. Şu anda yaklaşık 71 bin kişi bu hastalıkla mücadele ediyor. Bu, 2014'e kıyasla yüzde 69'luk bir artış anlamına geliyor. Uzmanlar bu yükselişin; artan obezite oranları, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve erken tanı farkındalığının gelişmesi gibi etkenlerle bağlantılı olabileceğini düşünüyor.Batı İskoçya Üniversitesi’nden demans uzmanı Molly Murray, genç bireylerde tanının zor konulmasının bir diğer nedenine dikkat çekiyor: “Genç yaşta görülen demansın belirtileri genellikle tükenmişlik ya da stres gibi durumlarla karıştırılıyor. Bu da teşhisi geciktiriyor.”Fraser, hastalığın en zorlayıcı yönlerinden birinin dalgalı seyri olduğunu söylüyor: “Bazı aylarda her şey daha net, öğrenmek kolay. Ama diğer zamanlarda, sahip olduklarınızdan ve olmadıklarınızdan bile emin olamıyorsunuz.” Bu durum, hem hastaların hem de yakınlarının belirtileri küçümsemesine ya da fazla abartmasına yol açabiliyor.Alzheimer Derneği’nin verilerine göre, demansın yalnızca İngiltere’de yıllık maliyeti 42 milyar sterlini aşıyor. En büyük yük ise ailelerin omzunda. Önümüzdeki 15 yıl içinde bu maliyetin 90 milyar sterline çıkması bekleniyor. İngiltere’de yaklaşık 944 bin, ABD’de ise 7 milyon kişinin demansla yaşadığı tahmin ediliyor.Demansın erken dönemlerinde görülen hafıza, muhakeme ve dil sorunları zamanla ağırlaşıyor. Alzheimer’s Research UK verilerine göre, 2022 yılında demans nedeniyle ölen kişi sayısı 74.261’e ulaşarak, hastalığı ülkenin en büyük ölüm nedeni konumuna taşıdı.