ABD işi sıkı tutuyor

Gazze Şeridi’nde sağlanan ateşkesin sürmesi ve ikinci aşamaya geçilebilmesi için görüşmeler ve diplomatik çabalar hız kazandı. Nitekim ABD Başkanı Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve damadı Jared Kushner, önceki gün geldikleri bölgede İsrailli askeri yetkililerle, ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasını değerlendirdi. İsrail basınındaki haberlere göre ABD’li yetkililer, ateşkes anlaşmasının Gazze’de uluslararası güçlerin konuşlandırılması ve Hamas’ın silahsızlandırılmasıyla ilgili ikinci aşaması öncesi hazırlıkları görüştü. İkili, ayrıca arabulucular Katar, Türkiye ve Mısır’ın, Refah’ta yaşanan ve 2 İsrail askerinin öldüğü olayla ilgili “saldırının Hamas tarafından yönetilmediği veya koordine edilmediği” yönündeki mesajını iletti. İsrailli yetkililerse hala Gazze Şeridi’nin büyük bir bölümünde var olan tüneller konusunda endişelerini dile getirdi ve uluslararası güçlerin bu tünelleri yok etmesini istedi. İsrail tarafı ayrıca “İsrailli rehine naaşlarının çıkarılması çalışmalarının hızlandırılması, Hamas’ın cesetleri iade etmesi” isteklerini dile getirdi. ‘Aman bozulmasın’ ABD Başkan Yardımcısı JD Vance de,görüşmelerde bulunmak için İsrail’e geldi. Vance’ın Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ve Başbakan Binyamin Netanyahu ile görüşmesi bekleniyor. İsrail basını, Vance’ın ziyaretiyle Netanyahu’nun ateşkesi ihlal edip Gazze’ye yeni bir saldırı başlatmamasını sağlamanın amaçlandığını belirtti. Dün İsrail’e gelen Mısır İstihbarat Başkanı Hasan Mahmud Reşad da, Netanyahu ve üst düzey İsrailli yetkililerle Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını görüştü. Öte yandan Mısır’ın başkenti Kahire’de bulunan Hamas liderlerinden Halil el-Hayye, Gazze’de ateşkes anlaşmasının uygulanmasında kararlı olduklarını belirtti. Hayye, “ABD Başkanı ve büyük uluslararası tablo Gazze’de savaşın bittiğini bize teyit etti. ABD Başkanı Donald Trump ve arabuluculardan duyduklarımız, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının dönüşü olmaksızın bittiğine dair bize güvence veriyor” ifadelerinikullandı. Hamas rol oynayacak mı? Öte yandan, Gazze anlaşması kapsamında bölgede kurulacak teknokrat hükümetin oluşturulma sürecinde Hamas’ın da rol oynadığı iddia edildi. İsrail devlet televizyonu KAN’ın haberinde, teknokrat hükümette bulunacak isimlerin belirlenmesine Hamas’ın da “gizlice” katıldığı öne sürüldü. Trump’ın, Gazze’deki savaşı sona erdirme planının ikinci aşaması, uluslararası bir barış gücünün konuşlandırılmasını, İsrail ordusunun çekilmesini ve Hamas’ın silahsızlandırılmasını içeriyor. Tarım kapasitesi yok edildi Filistin Tarım Bakanı Rızk Selimiyye, İsrail’in iki yıl içinde yürüttüğü soykırım sırasında Gazze Şeridi’ndeki tarım kapasitesinin yüzde 90’ını yok ettiğini söyledi. Selimiyye, ayrıca İsrail’in Batı Şeria’da da 5 bin 353’ten fazla çiftçiye çeşitli şekillerde zarar verdiğini kaydetti. ‘153 ton bomba attık’ İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Meclis’in açılışında yaptığı konuşmada, ateşkese rağmen Gazze’ye düzenledikleri saldırılara ilişki açıklamalarda bulundu. Netanyahu, “Ateşkes, Hamas’ın bizi tehdit etmesi için bir sebep değildir. Bize yönelik herhangi bir saldırının bedeli çok ağır olur” dedi. Netanyahu, “Ateşkes sırasında iki asker öldürüldü. Hamas hemen gevşediğimizi hissetti. Gazze Şeridi’nin dört bir yanındaki onlarca hedefi 153 ton bombayla vurduk” ifadelerini kullandı. Öte yandan son 24 saatte Gazze’deki hastanelere 6’sı enkaz altından çıkartılan 13 ölü ve 8 yaralının ulaştığı belirtildi. Netanyahu’nun Gazze’de, Türkiye ve Katar endişesi İsrail Başbakanı Netanyahu’nun, savaş sonrası Gazze’nin yönetiminde Türkiye veya Katar’ın yer almasını “kırmızı çizgi” olarak gördüğü öne sürüldü. “Israel Hayom” gazetesinin haberine göre Netanyahu, Ankara ve Doha’nın dahil olmasının, “Hamas’la bağlantılı aktörleri” güçlendirmesinden endişeli. Gazete, Netanyahu’nun bu itirazının, ateşkes ve kalıcı barış planının başarısızlığından çekinen Washington’da da endişeye yol açtığını öne sürdü. Gazeteye konuşan Amerikalı kaynaklar, Türkiye ve Katar’a önerilen rolün yardım ulaştırma, yeniden inşa ve uluslararası kuruluşlarla koordinasyon gibi insani ve sivil görevlerle sınırlı olduğunu belirtti. Buna karşın Netanyahu ve diğer İsrailli yetkililer, iki ülkenin sürece katılmasının Gazze’de siyasi nüfuz yaratabileceğini savunuyor. VANCE: Türkler yapıcı bir rol oynadı ABD Başkan Yardımcısı Vance, İsrail’deki temasları sonrasında düzenlediği basın toplantısında, Gazze’deki ateşkes planında “Türkiye’nin yapıcı bir rol oynadığını” belirtti. Gazze’de konuşlanacak uluslararası askeri güce ilişkin bir soruyu yanıtlayan Vance, ‘‘Yabancı güçlerden kimlerin buraya geleceğine ilişkin İsraillilere herhangi bir zorlama yapmayacağız. Herkesin oynayacağı bir rol var. Kimileri yeniden yapılanma, kimisi sahada asker, kimisi finansman sağlanması gibi roller oynayacak. Türklerin de bu anlamda şu ana kadar çok yapıcı bir rol oynadığını görüyoruz. Bunun için de minnettarız. İkinci aşamada da yapıcı bir rol oynayacaklarından eminim” dedi.