Karavan pazarına deprem etkisi

Türkiye’de karavan sektörü, son yılların en dikkat çekici yükselişini yaşıyor. Pandemiyle birlikte izole tatil arayışları ve doğayla iç içe yaşam özlemiyle büyük bir sıçrama yapan karavan kültürü, son dönemde yaşanan deprem endişeleriyle birlikte adeta yeni bir boyut kazandı. Artık sadece bir tatil aracı olmaktan çıkan karavanlar, birçok kişi için güvenli ve bağımsız bir yaşam alanı alternatifi olarak görülüyor. 1 MİLYAR DOLARA KOŞUYOR Böylesine bir talep artışı da beraberinde birçok yeni üreticiyi sektöre kazandırarak rekabeti ve çeşitliliği artırdı. Sektörde faaliyet gösteren firma sayısı 450’ye ulaşırken, karavan üretim kapasitesi de yıllık 40 bin adetlere ulaştı. Fiyat skalasına baktığımızda ise rakamlar 500 bin TL’lerden başlıyor 3 milyon TL’lere kadar uzanıyor. Bu yıl Türkiye karavan pazarının 1 milyar dolar büyüklüğe ulaşması bekleniyor. SEKTÖRE YÖN VEREN KADIN Peki, karavan alırken nelere dikkat etmeli? Maliyetler nasıl değişiyor? Bu konuların detaylarını bir yandan araştırırken aynı zamanda Gebze OSB’de üretim yapan pazarın kadın girişimcisi Hotomobil markasının kurucusu Pınar Kamçı’yı üretim tesislerinde ziyaret ettik. Kamçı’nın verdiği bilgiye göre; en çok talep gören çeşitler, Pick-up karavan, Pop-up Camper karavan, motokaravan ve çekme karavan olarak öne çıkıyor. Karavan kullanımı ve ruhsatlandırma süreci, karavanın tipine göre farklılık gösteriyor. AĞIRLIK EN ÖNEMLİ KRİTER Her şeyden önce ihtiyacınızı belirleyip ona göre bir model tercih etmeniz gerektiğini aklınızdan çıkarmayın. Temelde iki ana tür bulunuyor: Çekme karavan ve motokaravan. Bu iki tür için gereken belgeler şöyle: Çekme karavan: Motoru olmayan, araç tarafından çekilen karavanlardır. O1 sınıfı (750 kg altı) römorklar için B sınıfı ehliyet yeterlidir. O2 sınıfı (750 kg üstü) çekme karavanlar için BE sınıfı ehliyet gereklidir. Motokaravan: Aracın ruhsatında ‘Kamyonet’ yerine ‘Karavan’ veya ‘Özel Amaçlı Araç-Karavan’ yazmalı. 3500 kg altı motokaravanlar için B sınıfı ehliyet yeterlidir. 3.500 kg üzeri motokaravanlar için C sınıfı ehliyet gerekir. ÜRETİM HIZLA ARTIYOR 2024 yılı itibarıyla yıllık 1230 adetlik kapasitenin 376 adedini hayata geçirdiklerini söyleyen Kamçı, şu bilgileri verdi: “Artan taleple birlikte üretim adetlerimizi her yıl artırıyoruz. Satışlarımızın yaklaşık yüzde 80’i ihracat. En büyük pazarımız Almanya, en çok tercih edilen modeli Gladiator oldu. 2024 yılı içerisinde 300 adet Gladiator modeli satışa sunularak, toplam satışlarımızın büyük kısmını oluşturdu. Aynı dönemde ayrıca 76 adet motokaravan satışı gerçekleştirdik. Hotomobil, bugün Motokaravan, Pick-up karavan ve Pop-up Camper olmak üzere üç farklı kategoride üretim yapıyor.” CYBERTRUCK’A ÖZEL MODEL Hotomobil’ markası ile Avrupa’dan Asya’ya kadar 30’a yakın ülkeye karavan ihracatı yaptıklarını söyleyen Pınar Kamçı, gözünü ABD’ye diktiğine dikkat çekti. Kamçı, “Bu pazara hızlı bir giriş yapmaya hazırlanıyoruz. Elon Musk’ın sahibi olduğu Tesla’nın Cybertruck kamyonetine özel Cyberglad modeli geliştirdik. Bu karavan, 28-29 Mayıs tarihlerinde Las Vegas’ta düzenlenecek Bitcion fuarında sergilenecek. Etkinlikte araç bitcoin ile satışa sunulacak. Cyberglad, sadece elektrikli araçlara özel bir karavan olarak değil, aynı zamanda yeni nesil sürdürülebilir seyahat anlayışının öncüsü olarak tasarlandı. Fuara Elon Musk’ın da katılması bekleniyor” dedi. ALIRKEN BU DETAYLARA DİKKAT! Aracınızın karavanı çekebileceği maksimum ağırlık, ruhsatında yazar. Alacağınız karavanın dolu haliyle (eşyalar dahil) bu ağırlığı geçmemesi gerekir. Yokuşlarda veya uzun yolculuklarda zorlanmamak için aracınızın motor gücü ve torku yeterli olmalıdır. Aracınızda yasalara uygun, ruhsata işlenmiş bir çeki demiri olmalıdır. Çeki demirinin kapasitesi karavan ağırlığına uygun olmalıdır. Motokaravan alacaksanız, motor gücü, karavanın ağırlığına ve seyahat edeceğiniz rotalara uygun olmalıdır. Özellikle yokuşlarda çekiş gücü önemlidir. Dört mevsim kullanım düşünüyorsanız, karavanın duvar, tavan ve zeminde kullanılan yalıtım malzemeleri ve kalınlığı kritik önem taşır. İyi yalıtım, enerji verimliliğini de artırır. Temiz ve gri/kirli su tanklarına dikkat edin. Kapasiteleri kullanım süreniz için yeterli mi? Pompa, musluklar, duş ve tuvalet sistemlerinin kalitesi ve çalışma şeklini test edin. Gaz tüpü bölümünün güvenliği, havalandırması ve gaz dedektörü olup olmadığını kontrol edin. Tüm gazlı cihazların (ocak, ısıtıcı, buzdolabı) sertifikalı olduğundan emin olun. KİRALAR 600 TL’DEN BAŞLIYOR Karavan kamp yerlerinde günlük olarak hem karavan yer bedeli, hem de kişi başı ücret üzerinden ödeme alınıyor. 5 yaşa kadar olan çocuklardan ücret alınmıyor. Kamp alanına kendi karavanınızla gittiğinizde araç yer bedeli 600- 2 bin 500 TL arasında değişiyor. Kişi başı ücret de 500 ile 2 bin TL arasında değişiyor. Diyelim ki karavanınız yok, kamp yerinden kiralamak istediniz, bunun bedeli ise 2 bin ile 5 bin TL arasında değişiyor. Eğer, dışarıdan bir karavan kiralayıp tatile çıkmak istiyorsanız ise bunun günlük kiralama bedeli ise 3 bin 500 ile 7 bin TL arasında değişiyor. Karavan kamp yerlerinde ortak kullanım için çamaşır makinesi, tuvalet, duş, açık mutfak ve buzdolabı imkanı da var. Sahip olduğunuz karavanı başka bir kişiye kiraya vermek ticari bir faaliyet olacağından fatura kesmeniz gerekecektir. Elde ettiğiniz gelirleri beyan etmeden karavanınızı kiralamanız, vergi kaçakçılığı olarak değerlendirilebilir. Öte yandan karavanı gösterilen bölgeler haricinde örneğin yol kenarına çekerseniz, belediyeler tarafından ceza işlemi ile karşı karşıya da kalabilirsiniz. Bu noktada 2-3 bin TL gibi cezalar ödeyebilirsiniz. ABD PAZARINA ODAKLANDI Türkiye motokaravan pazarında yüzde 30’luk paya sahip olduklarını söyleyen Kamçı, şöyle devam etti: “2024 yılı itibarıyla Hotomobil’in cirosu 200 milyon TL olarak gerçekleşti. 70 kişilik ekibimiz var. 2025 yılı için ise hedefimiz, Amerika pazarındaki etkisiyle birlikte ciromuzu 470 milyon TL’ye çıkarmak. 2020 yılında 147 adet satışla başladığımız yolculuğumuzda, 2024 yılı itibarıyla 376 adede ulaşmayı başardık. 2025 için ise Amerika pazarıyla birlikte satışlarımızı 500’lü adetlere çıkarmayı hedefliyoruz. Ar-Ge’ye ayırdığımız yıllık bütçe 20 milyon TL. 2028 yılı itibarıyla Türkiye dışında bir ülkede fabrika açma hedefimiz de bulunuyor.”