SON DAKİKA HABERLERİ: 102 yıl önce dünyada böyle yankılandı! Röportaj tam 45 dakika sürdü...

MİLLİYET.COM.TR / Bundan tam 102 yıl önce, bir milletin kaderi yeniden yazıldı. 29 Ekim 1923’te, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde alınan tarihi kararla Cumhuriyet ilan edildi. O gün, yalnızca Ankara’da değil, dünyanın dört bir yanında yankılanan bir değişim yaşandı. Türkiye Cumhuriyeti’nin doğuşu, yerli ve yabancı basında büyük bir coşkuyla duyuruldu. Ankara’dan çıkan karar birkaç saat içinde Avrupa ve ABD gazetelerinin manşetlerine taşındı. Artık dünya, Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde doğan genç bir cumhuriyetten söz ediyordu. ‘BİR SONRAKİ ADIM NE OLACAK?’ Cumhuriyet’in ilanı, uzun ve zorlu bir mücadelenin ardından geldi. Ulu önderimiz ve silah arkadaşlarının yürüttüğü bağımsızlık savaşı, yabancı muhabirlerin de yakından takip ettiği bir süreçti. O yıllarda İstanbul ve Ankara’da görev yapan birçok yabancı gazeteci, “Mustafa Kemal’in bir sonraki adımı ne olacak?” sorusuna yanıt arıyordu. ‘45 DAKİKA SÜREN RÖPORTAJ’ Aslında “Cumhuriyet” kelimesi ilk kez 23 Eylül 1923’te Mustafa Kemal Paşa’nın bir Avusturya gazetesine verdiği röportajda dile getirilmişti. 45 dakika süren bu röportaj, 2 Ekim 1923’te yayımlandı. Ancak baskı öncesi bazı detayların sızmasıyla hem içeride hem dışarıda “Türkiye Cumhuriyet olacak mı?” tartışmaları alevlendi. ‘TÜRKİYE’NİN CUMHURİYET OLACAĞI KESİNLEŞTİ’ Avrupa basını gelişmeleri yakından izliyordu. Fransa’nın Le Temps gazetesi, 12 Ekim 1923 tarihli sayısında “Türkiye Cumhuriyeti” başlıklı bir başyazı yayımlayarak, cumhuriyetin ilanı ve cumhurbaşkanlığı konularında tahminlerde bulundu. Aynı günlerde Vakit gazetesi de Ankara’daki toplantılardan haberler geçiyor, “Cumhurbaşkanının beş yıl mı, yedi yıl mı görev yapacağı tartışılıyor. Her durumda Türkiye’nin cumhuriyet olacağı kesinleşti” ifadelerini kullanıyordu. ‘ANKARA’NIN OYLARI TÜRKİYE’Yİ CUMHURİYET YAPTI’ Ve nihayet 29 Ekim 1923’te, Meclis’te yapılan oylamada devletin yönetim şeklini belirleyen madde oybirliğiyle kabul edildi. Türkiye artık resmen bir cumhuriyetti. Dünyanın önde gelen gazeteleri ertesi gün bu tarihi haberi manşetlerine taşıdı. ABD’nin köklü yayınlarından The New York Times, 30 Ekim tarihli sayısında “Ankara’nın oyları Türkiye’yi bir cumhuriyet yaptı, Kemal Paşa ilk seçilmiş başkan” başlığıyla haberi duyurdu. ‘YENİ TÜRKİYE’ Washington’ın The Evening Star gazetesi, Mustafa Kemal Paşa’yı tanıtan geniş bir yazı yayımlayarak Çanakkale ve Yunan cephesindeki zaferlerini hatırlattı.İngiltere’nin The Daily News gazetesi, 31 Ekim 1923 baskısında “Yeni Türkiye” başlığıyla Meclis’in cumhuriyet kararını ve cumhurbaşkanlığı sisteminin detaylarını aktardı. Aynı gün Nottingham Journal gazetesi de “Türkiye bir Cumhuriyet” manşetiyle çıktı. ‘MUSTAFA KEMAL ALKIŞLARLA CUMHURBAŞKANI SEÇİLDİ’ Fransa’nın önde gelen gazetesi Le Figaro ise 31 Ekim tarihli sayısında, yeni Türk kabinesinin üyelerini tek tek tanıttı. Haberde şu ifadeler yer aldı: Alıntı Metni ‘BİRİNCİ REİS-İ CUMHURUMUZ’ Türkiye’de ise basın tarihi bir coşku içindeydi. Hakimiyet-i Milliye, İkdam, İleri, Anadolu, Yenigün, Tanin ve Açıksöz gazeteleri, Cumhuriyet’in ilanını tam sayfa olarak duyurdu. Hakimiyet-i Milliye’nin manşetinde “Gazi Mustafa Kemal Paşa, dün gece 9’a çeyrek kala oy birliğiyle Cumhurbaşkanı seçildi” ifadeleri yer aldı. Vakit gazetesi, 30 Ekim tarihli sayısında, “Birinci Reis-i Cumhurumuz Mustafa Kemal Paşa’dır. İlk Başvekaleti de İsmet Paşa yapacaktır” cümleleriyle yeni dönemi kutladı.Vatan gazetesi ise ilk cumhurbaşkanının aldığı oyları öne çıkararak tarihe not düştü. ‘TÜRKİYE DEMOKRASİYE GEÇTİ’ İngiltere merkezli The Guardian (o zamanki adıyla Manchester Guardian) haberi 31 Ekim 1923’te yayımlayarak, “Türkiye monarşiden demokrasiye geçti” ifadesini kullandı. Öte yandan Anadolu Ajansı, bu tarihi gelişmeyi Fransızca hazırladığı özel bültenle dünyaya duyurdu ve Gazi Mustafa Kemal’in Cumhurbaşkanı olduktan sonraki ilk konuşmasına yer verdi. ‘BAĞIMSIZLIK İRADESİNİN TESCİLİ’ O gün, 29 Ekim 1923’te atılan o imza, yalnızca bir yönetim değişikliği değil, bir milletin bağımsızlık iradesinin tesciliydi. Bugün, tam 102 yıl sonra, özgürlüğün, birliğin ve bağımsızlığın simgesi olan Cumhuriyet’i bize armağan eden ulu önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü, silah arkadaşlarını, aziz şehitlerimizi ve emeğiyle, inancıyla bu ülkenin temellerini atan herkesi saygı, minnet ve rahmetle anıyoruz. Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti için 3 dileği: Mesut muvaffak muzaffer 29 EKİM CUMHURİYET BAYRAMI MESAJLARI VE SÖZLERİ 202❗ Instagram, Facebook, WhatsApp, SMS üzerinden paylaşabileceğiniz 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı mesaj ve söz seçenekleri