Stüdyo daireler geri dönüyor

2017’DE YASAKLANMIŞTI Bir dönemin çok tartışılan daire tipi stüdyo yani 1+0’lar geri dönüyor. Yüksek kira getirisi ve kolay kiralanabilmesi nedeniyle yatırımcıların, yüksek satış hızı nedeniyle de konut üreticilerinin gözdesi olan stüdyo dairelerin yapımı, 2017 yılında Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle yasaklanmıştı. Dairelerde bir yatak odasının bulunması zorunlu tutulmuştu. O dönemde hem toplumdaki tartışmalar hem de üreticilerin ağırlıkla stüdyo dairelere yönelmesi bu yasağı gündeme getirmişti. NEDEN İZİN VERİLDİ? Aradan geçen 8 yılda hem demografik yapıdaki hem de ekonomideki değişimler, stüdyo dairelere yeniden ihtiyacı artırdı. Özellikle boşanma sayılarındaki ve tek başına yaşamadaki artış küçük dairelere talebi artırdı. Bu ihtiyaç, 1+1 dairelerle de karşılanabilirdi ancak konut fiyatlarının erişilebilir olmaktan çıkması ve yüksek kredi faizleri nedeniyle daha ekonomik konutlara ihtiyaç oluştu. Yalnızca konut sahiplik oranındaki düşüş değil son yıllardaki kiralık krizi de stüdyo daireleri yeniden sahneye çıkardı. DUVAR ŞART DEĞİL Sonuç olarak 13 Ağustos’ta yönetmelikte yapılan ve Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikle 8 yıllık dönem sona erdi. Peki bu değişiklik neler getiriyor? Yönetmeliğe, “Parseldeki bağımsız bölüm sayısının yüzde 20’sinden fazla olmamak üzere oluşturulacak bağımsız bölümlerde; oturma odası dahilinde dar kenarı 2.50 metreden ve alanı 9 metrekareden az olmamak üzere yatak nişi teşkil edilmesi halinde ayrıca yatak odası yapılmayabilir” maddesi eklendi. Bu, yatak için yer ayrılmış olmasının yeterli olacağı anlamına geliyor. Yani artık odaları ayıran duvar ve kapı şart değil. YÜZDE 20’Yİ GEÇEMEYECEK Sektör temsilcilerine göre, yapılan düzenlemede geçtiğimiz yıllardaki ‘hataların’ önüne geçmek için bazı şartlar getirilmiş. Bu kez projelerdeki tüm konutların tamamen stüdyo daire olarak inşa edilmesi önleniyor. Böylece hem toplum hem de piyasa dengesi hedeflenmiş. Stüdyoların geri dönüşünün, sektördeki üretim dinamiklerini ve konuta erişimi de etkilemesi bekleniyor. Son dönemde artan maliyetler, yüksek faizler ve erişim sorunu nedeniyle konut üretimi yavaşlamıştı. Yatırımcının sahaya dönmesiyle arz yeniden artabilir. Ulaşılabilir fiyatlı seçenekler ve kiralık arzı da artışa geçebilir. İHTİYAÇ OLUŞTU Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik, yeni kararla birlikte stüdyo dairelerin yeniden yapımının başlayacağını belirterek, “Çünkü bu bir ihtiyaç. Maliyetler nedeniyle konut üretim hızı istenilen seviyede değil. Talep var ama arz yoktu. Böylece inşaat firmaları daha fazla konut üretmeye başlayacaklar, özellikle de şehir merkezinde. Bir yandan kiralık daire sayıları artarken, fiyatlarda da düşüş meydana gelecek. Faizlerin de düşmeye başlamasıyla birlikte özellikle bu dairelere ilgi artacaktır ve ruhsat sayılarında başlayan artış daha da artacaktır” değerlendirmesini yaptı. ERİŞİLEBİLİR FİYATLI Hakan Bucak Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Bucak, son dönemde konut fiyatlarının geldiği noktanın ev almayı çok zor hale getirdiğini ifade ederek, düzenlemeyi konut alıcısı ve müteahhit açısından değerlendirdi. Bucak, “Stüdyo dairelerin geri gelmesi, daha erişilebilir fiyatlı seçeneklerin üretilmesini sağlayacak. Bu da peşinat ve kredi taksitlerini düşürerek alıcılar için erişimi kolaylaştırabilir. Yatırımcı açısından daha düşük fiyatlarla yatırım imkanı sunacak, bu da piyasaya hareket katacaktır” dedi. FİNANSMAN SAĞLAR 2017 öncesinde 1+0 dairelerin, uygun fiyatları sayesinde hızlı satılıp, müteahhitlerin proje başında finansmana kolay erişmesini sağladığını hatırlatarak, “Finansmana erişimin zor olduğu böyle bir dönemde, yeni düzenleme ile yine proje başlangıç finansmanının güçleneceği, müteahhitlerin yeni proje geliştirme isteğine katkı sağlayacağı, hatta inşaatı devam eden bazı projelerde plan tadilatına gidilebileceği öngörülebilir” diye konuştu. KİRALIK ARZI ARTAR Stüdyo dairelerin yatırımcı talebini canlandıracağını belirten Bucak, şunları söyledi: “Bu konutlar tamamlanıp yaşam başladığında yatırımcıların kiraya vermesiyle birlikte kiralık arzı artacak, özellikle beyaz yaka çalışan ve öğrenciler için önemli bir seçenek oluşturacaktır. Kiralık arzındaki bu artış, kira fiyatlarının artış hızını sınırlı da olsa yavaşlatabilir.” Bucak, yoğun yatırımcı ilgisi olursa fiyat avantajının hızla eriyebileceği riskine de dikkat çekti.