‘Yabancı yatırımı yabancı olmayan Azerbaycan’a yapın’

SERKAN ARMAN / Ağdam - Azerbaycan, 27 yıl işgal altında kalan ve bu dönemde tamamen yıkılan Ağdam şehrini sanayiyle ayağa kaldırıyor. İşgal öncesi ismi sanayiyle anılan şehir eski kimliğine kavuşacak. Tabii bunun için Türkiye’den yatırımcılar da kalkınma hamlesine desteğe çağrılıyor.2021 yılında temeli atılan Ağdam Sanayi Parkı, şimdilerde yüzde 70 doluluk oranına ulaşmış durumda. Parkta faaliyet izni alan 34 firmadan 9’u üretime geçerken, 650’den fazla kişiye de istihdam sağlanmış. İşgalden kurtarılan topraklarda girişimcilik ve yatırımcılığı desteklemek amacıyla ek avantajlar sağlandığını belirten Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Ticaret Temsilcisi Tamerlan Taghiyev, “Yabancı yatırım düşünüyorsanız, size yabancı olmayan Azerbaycan’a gelin” mesajını iletti. Ekonomi Bölgelerin Kalkınma Ajansı Yatırım ve Ekonomik Analiz Müdürü Aqşin İbişsoy ise bölgedeki dönüşümün hızına dikkat çekerek, “Devletin mesajı net. Bu topraklar Azerbaycan toprağıdır ve burada sanayiyle büyüme desteklenecek” diye konuştu. Aqşin İbişsoy, Karabağ’daki yatırımlar için enerji ücretlerinde indirim, sosyal sigorta primlerinde devlet desteği ve düşük krediler sağlandığını belirtti. Yatırımcıların gelir, toprak ve emlak vergilerinden 10 yıl boyunca muaf tutulduğunu, ithalatta ise gümrük bedeli ve KDV ödemediklerini vurgulayan İbişsoy Türk girişimcileri Ağdam’a yatırım yapmaya davet etti. İbişsoy, Karabağ’daki hammadde muafiyetinin, ‘İşgalden kurtarılmış arazilere ithalatı katma değer ve gümrük vergisinden muaf tutulan ekonomik faaliyet alanları ile mal nomenklatürüne göre teknik ekipman, teknolojik cihazlar ve sistemler ile ham madde ve materyaller listesine’ uygun olduğunu belirtti. Çok sayıda devlet desteği Toplamda 190 hektarlık alanda kurulan Ağdam Sanayi Parkı, Sumgayıt’tan sonra Azerbaycan’daki en büyük ikinci sanayi bölgesi konumunda. Tekstil, metal, duvar kağıdı, elektrik makineleri, plastik, gıda ve inşaat gibi çeşitli sektörlerde faaliyet yürüten firmalar, vergi ve gümrük muafiyetleri gibi devlet desteklerinden de faydalanabiliyor. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Ticaret Temsilcisi Tamerlan Taghiyev ise devletin, işgalden kurtarılan topraklarda girişimcilik ve yatırımcılığı desteklemek amacıyla ek avantajlar sağladığına dikkat çekerek şu bilgileri verdi: “Örneğin doğalgaz, elektrik, su gibi giderlerin yüzde 20’sinin iade edilmesi, Türkiye’de SGK olarak bilinen sosyal güvenlik ödemelerine denk gelen vergilerin devlet tarafından karşılanması, lojistik destek ve benzeri başka destekler sunuluyor. Bugün dünyanın dört bir yanından Azerbaycan’a yatırımlar yapılmakta. Sizin de şahitliğinizle, farklı ülkelerden gelen yatırımcılar fabrikalar kurmakta, ülkemize büyük bir ilgi göstermekte. Bu ilgi sadece sağlanan teşvik ve muafiyetlerle sınırlı değil, aynı zamanda Azerbaycan’ın jeopolitik konumuyla da ilgili.” Taghiyev, Azerbaycan’ın birkaç büyük ulaşım koridorunun kesişim noktasında yer aldığına dikkat çekerek, “Orta Koridor her geçen gün büyümekte. İnşallah Zengezur Koridorumuz da açıldığında, bu bölgedeki kalkınma süreci daha da hız kazanacak. Bu yüzden Azerbaycan’ın Türkiye’deki Ticaret Temsilciliği olarak, Azerbaycan’a yatırım yapan şirketler arasında Türk firmalarını en ön sırada görmek istiyoruz. Girişimcilere de her zaman şunu söylüyoruz: Yabancı yatırım düşünüyorsanız, size yabancı olmayan Azerbaycan’a gelin” diye konuştu. Sanayi yatırımları içinönemli teşvikler sunan Azerbaycan turizmyönünden de çok cazip bir coğrafyaya sahip. DEVLETİN MESAJI SANAYİYLE BÜYÜME Karabağ bölgesindeki Ağdam şehrinin 2020’de işgalden kurtarıldığını ve Mayıs 2021’de Ağdam Sanayi Parkı’nın temelinin atıldığını belirten Aqşin İbişsoy, şunları söyledi: “Devletin burada mesajı çok açık. Bu topraklar ebedi Azerbaycan topraklarıdır. Devlet, bu topraklarda büyümeyi, iş yeri açmayı destekleyecek ve sanayiyle büyüyecek. Bu çağrı girişimciler tarafından da iyi karşılanmış durumda. Şu an Ağdam Sanayi Parkı’nda 32 tane şirket ve proje kayıtlara geçmiş. Bunlardan 9’u tam faaliyet gösteriyor, 650’den fazla ise iş yeri açılmış. Sanayi Parkı’nın yüzde 70’i artık dolmuş durumda. Bu da şu ana kadar yönettiğimiz sanayi parkları arasında ikinci sırada yer alıyor. İlki Sumgayıt Endüstriyel Kimya Parkı. Buna bakıldığında 2021’de kurulan Ağdam Sanayi Parkı’na talep oldukça yüksek. Çünkü burada sanayi parkların muafiyetleri var.” Yatırımcıların gelir vergisinden 10 sene boyunca yüzde 100 muaf olduğunu belirten İbişsoy, şöyle devam etti: “Toprak ve emlak vergisinden de muaf oluyorlar. İthalde gümrük bedeli ve KDV’den muaf tutuluyor. Bunlar devletin Karabağ’daki faaliyetleri. Devletin başka destekleri de var. Bunlar girdi fiyatları yani elektrik ve gaz. Aslında bunlar Azerbaycan’da uygun ama Karabağ’da bu daha da uygun. Yüzde 20 indirimli oluyor. Bu da yatırımcılar için çok önemli avantaj. Sosyal sigorta primleri devlet tarafından destekleniyor. 3 sene boyunca yüzde 100, sonra yüzde 80 - 60 - 40 diye gidiyor. Bu da maaş bütçelerinde yatırımcılar için önemli avantaj sağlıyor. Ayrıca burada kredi imkânları da çok iyi durumda. Karabağ’daki faaliyetler için kredilerin yüzde 90’a kadar hissesine devlet teminat verebiliyor, faizlerin ise yüzde 10’unu karşılıyor.” Hızla gelişiyor 190 hektarlık alana kurulan Ağdam Sanayi Parkı’nın Azerbaycan genelindeki sanayi bölgeleri arasında en hızlı gelişen alanlardan biri olduğunu vurgulayan İbişsoy, “Biz önümüzdeki sene yatırımcılar tarafından Ağdam Sanayi Parkı’nın tam olarak dolacağını düşünüyoruz. Çünkü talep çok yüksek, o yüzden biz Türk yatırımcıları da buraya bekliyoruz. Şu an Türk yatırımcılar var ama daha da fazla olmalarını bekliyoruz. Karabağ’da başka bir sanayi parkımız var. Araz Vadisi Ekonomik Bölgesi Endüstri Parkı. Bu park da yıldız parklarımızdan bir tanesi ve büyümekte olan yatırımcıların talebini karşılıyor” dedi. Türkiye’den yatırımlar hızlı başladı Ağdam Sanayi Parkı’nda halihazırda Türkiye’den yatırımlar da var. İş güvenlik ayakkabıları ve poliüretan çizmeler üreten Bafco Ayakkabı Üretim Müdürü Osman Yaylalı tüm çalışanlarının bölge halkından oluştuğunu vurgulayarak, şu bilgileri verdi: “BAFCO Invest LLC 2023 yılında Ağdam Sanayi Parkı’nda kuruldu. Modern ve son teknoloji makinelerimizle donatılmış fabrikamızda yıllık üretim kapasitemiz 510 bin çift. Ürünlerimiz kullanıcıların güvenlik ve konforunu en üst düzeyde sağlayacak şekilde tasarlandı. Bu hususta gerekli uluslararası güvenlik standartlarına uygun şekilde üretimlerimize devam ediyoruz. Fabrikamızda şu an 65 personelimiz var. Yakın gelecekte kapasite artışı ve yatırımlarımız devam edecek. Şirketimizin temel hedefi Karabağ’da üretilen ayakkabılarımızı, ürünlerimizi de dünya pazarına sunmak. Azerbaycan sanayisine ve bölgenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlamak. Bu konuda Azerbaycan devletinin de çok büyük destekleri var. Hem vergi hem de gümrük avantajı dolayısıyla da yatırımlar bu bölgede gerçekleşmeye devam ediyor. Dünya pazarına sunmaya başladığımız ürünlerimizden ilk olarak ihracatımızı Kazakistan’a gerçekleştirdik. Yaklaşık 5 bin çift ayakkabı ve çizmeyi geçen ay gönderdik. Birleşik Arap Emirlikleri, İspanya, Güney Afrika gibi birçok ülkede de ihracat çalışmalarımız devam ediyor.”