Altını bozduran parayı eve yatırdı

Bankanın blog sayfası Merkezin Güncesi’nde yayınlanan analizde küresel ölçekte jeopolitik belirsizliklerin artması ve merkez bankalarının yoğun altın alımları ile Eylül 2023-Nisan 2025 döneminde uluslararası piyasalarda altın fiyatlarının dolar cinsinden yaklaşık yüzde 77 yükseldiği vurgulandı. Araştırmada bu fiyat yükselişinin altın tutanların servetlerini de yukarı çektiği belirtildi. Analizde, altın fiyatındaki yükselişin, Türkiye’de tasarruflarının önemli bir kısmı altın cinsinden olan kesimler için dikkate değer ölçüde servet artışı anlamına geldiği ifade edilerek, böyle bir servet artışının talep üzerinde yukarı yönlü bir etkisi olacağının değerlendirilebileceği aktarıldı. İl bazında altın mevduat tercihlerindeki farklılıklar kullanılarak yapılan analizde, mevduattaki altın payının yüksek olduğu illerdeki konut birim fiyatlarının 2023 yılı son çeyreğinden itibaren diğer illerden belirgin ölçüde ayrıştığı bildirildi. YÜZDE 11’E VARAN FARK Analizde, konut fiyatlarını belirleyen zamana bağlı olmayan diğer özellikler kontrol edildiğinde, altın fiyatlarındaki artışın, ortalama altın mevduatı oranına sahip bir il için 2023 yılı üçüncü çeyrek sonrası dönemde konut birim fiyatlarında ortalama yüzde 11 ilave artış ile ilişkili olduğu vurgulandı. Blog yazısında, altın payı ve konut fiyatlarındaki pozitif ilişki göz önünde bulundurulduğunda, altın kaynaklı servetin konut fiyatlarında yukarı yönlü etki yaptığının söylenebileceğine işaret edildi. İPOTEKSİZ SATIŞI DESTEKLEDİ Analizde, servet etkisinin daha belirgin olmasının beklendiği ipoteksiz satışların toplam konut satışlarındaki payının, mevduatta altın oranı arttıkça göreli olarak yükseldiğinin altı çizilerek, bu durumun hanehalkının altın bazlı kazançlarını kredi koşullarından bağımsız olarak doğrudan konut alımına yönlendirdiğine, sıkı finansal koşullara rağmen talebin servet etkisi kaynaklı dirençli olduğuna dair bir işaret olduğuna dikkat çekildi. OTOMOBİLDE DE BENZER TABLO VAR Otomobil satışlarının altın fiyatlarındaki artış sonrası yüksek altın mevduatı oranına sahip illerde göreli olarak arttığı belirtilen analizde, konuttan farklı olarak otomobil arzının nispeten esnek olmasının, talep artışının doğrudan satışlarda gözlenmesine neden olduğu aktarıldı. Analizde, özetle, Eylül 2023 sonrası dönemde altın fiyatlarındaki keskin artışın konut ve otomobil piyasalarında talep artışına neden olduğuna işaret edildiği kaydedilerek, talep artışının, arzı esnek olmayan konut piyasasında fiyatlarda, arzı nispeten esnek olan otomobil piyasasında ise satış adetlerinde artış olarak karşılandığı ifade edildi.