Trump'tan Çin'e çok sert nadir element misillemesi

ABD’nin 47’nci Başkanı Donald Trump’ın hamleleri küresel piyasalara yön vermeye devam ediyor. Trump 20 Ocak’ta başkanlık koltuğuna oturur oturmaz Kanada ve Meksika’ya yüzde 25, Çin’e ise yüzde 10 ek gümrük vergisi getiren kararnamelere imza atmıştı. ‘ABD’nin kurtuluş günü’ olarak nitelendirdiği 2 Nisan’da ise 185 ülkeye yüzde 10-50 arasında gümrük vergisi uygulama kararı almıştı. Trump bu tarihte Çin’e yüzde 34 vergi uygulanacağını duyurmuştu. Çin ise hiç vakit kaybetmeden karşı atağa geçmiş ve ABD mallarına yüzde 34 ek vergi uygulayacağını açıklamıştı. 90 GÜN DAHA ERTELENMİŞTİ ABD ile Çin arasındaki vergi restleşmesi günlerce sürmüştü. ABD, Çin’e uyguladığı gümrük vergisini yüzde 145’e çıkardığını açıklarken Çin de vergi artışını yüzde 125’te bırakmıştı. Bu dönemde Trump, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in telefon açmasını beklemişti. Ama o telefon çok geç gelmişti. Mayısta İsviçre’nin Cenevre kentinde bir araya gelen ABD ve Çin tarafı tarifeleri 90 gün erteleme kararı almıştı. Böylece Çin, ABD’ye uyguladığı vergiyi 90 gün boyunca yüzde 125’ten yüzde 10’a, ABD ise yüzde 145’ten yüzde 30’a indirmişti. 90 günlük süre dolmak üzereyken Trump, ağustosta vergileri 90 gün daha ertelemişti. ATEŞKESLE AYNI GÜN MESAJ! ABD-Çin tarife savaşının 90 günlük süresi 9 Kasım’da dolacaktı. Ancak Çin, Trump’ın devreye girmesiyle 733 gün sonra Gazze’de sağlanan ateşkesin duyurulduğu gün nadir toprak elementlerinin (ileri teknoloji üretimi ve savunma sanayisi için çok kritik) ihracatına yönelik kısıtlamaya giderek sürpriz bir hamle yaptı. Çin’in ihracat kısıtı 8 Kasım’da başlayacak. Bu hamleye hemen karşılık veren Trump, 1 Kasım itibarıyla Çin’e şu anda ödediği (yüzde 30) tarifeye ek olarak yüzde 100 gümrük vergisi getireceklerini ve tüm kritik yazılımlara ihracat kontrolü uygulayacaklarını duyurdu. Böylece Çin’in toplam vergi yükü yüzde 130’a çıkacak. ‘DÜŞMANCA BİR TUTUM’ DEDİ ABD Başkanı Donald Trump, Çin’in ürettikleri neredeyse tüm ürünlere, hatta bazıları kendi üretimi olmayan ürünlere bile geniş kapsamlı ihracat kontrolleri uygulayacaklarını belirten son derece “düşmanca” bir mektup göndererek ticaret konusunda olağanüstü agresif bir tutum sergilediğini belirtti. Bunun istisnasız tüm ülkeleri etkilediğini ve yıllar öncesinden tasarlanmış bir plan olduğunu kaydeden Trump, “Uluslararası ticarette kesinlikle duyulmamış bir şey ve diğer ülkelerle ilişkilerde ahlaki bir utanç” değerlendirmesinde bulundu. ABD, Çin’le ticarette 250-300 milyar dolarlık dış ticaret açığı veriyor. Çin üretim ekonomisine dönüştüğünden ABD, Çin’in bu üstünlüğünü engellemeye çalışıyor. Ek vergilerin ABD’de enflasyonu artırması, bu nedenle ABD Merkez Bankası Fed’in faiz indirimlerini ötelemesi bekleniyor. KÜRESEL TEDARİK ZİNCİRİNİ VURACAK Çin, halihazırda dünya genelinde işlenen nadir toprak elementlerinin (germanyum, grafit, mıknatıs gibi) yüzde 90’ından fazlasını üretiyor. Bu materyaller, elektrikli araçlardan savaş uçaklarına kadar birçok yüksek teknoloji ürününde kritik rol oynuyor. Batılı şirketler artık nadir metallere ulaşabilmek için Çin hükümetinden onay almak ve bu ürünleri nerelerde, hangi amaçla kullanacağını açıklamak zorunda kalacak. Çin, değerlendirme sonucunda isterse ürünlerin satışına izin vermeyecek. Yani bilgisayarlardan akıllı telefonlara, savaş uçaklarından drone’lara ve çiplere kadar çok kritik teknolojilerde kullanılan nadir metallerin ABD gibi Batılı ülkelere akışı yavaşlayacak. Bu durumun küresel ticaret zincirinde pandemi dönemine benzer bir kopuşu beraberinde getirebileceği ifade ediliyor. PİYASALARIN EN KARANLIK GÜNLERİNDEN BİRİYDİ! ekonomisinin iki devi arasındaki son aylardaki kırılgan ateşkesi sarsarken, küresel finans piyasalarında da adeta büyük bir çöküntünün fitilini ateşledi. Türkiye saatiyle 23.50’de gelen Trump açıklamasıyla piyasalar kırmızıya boyandı. ABD’nin S&P 500 endeksi yüzde 2.71, Dow Jones yüzde 1.9, Nasdaq yüzde 3.56, Russell 2000 yüzde 3.01 düştü. Bunlar nisandan sonraki en sert düşüşlere işaret ediyor. Asıl yıkım ise kripto piyasalarında yaşandı. Bitcoin 122 bin dolarlardan 102 bin dolarlara kadar düştü. Yani 20 bin dolar birden eridi. Dün biraz toparlayarak 112 bin dolara çıktı. Ethereum’da yüzde 20’lere varan kayıplar görüldü. KRİPTO 15 DAKİKADA 550 MİLYAR DOLAR SİLDİ Bazı kripto paralarda bu kayıp yüzde 90’ları aştı. Hatta Trump Coin bir ara 7 dolarlardan 1 dolara kadar indi. Yalnızca 15 dakika içinde kripto paraların toplam piyasa değerinden 550 milyar dolar silindi. Ve 15 dakika sonra kriptolar toparlanmaya başladı. Bu olay, ‘yüzyılın en kısa krizi’ olarak kayıtlara geçti. Riskten kaçan paranın adresi altın oldu. Altının onsu önceki günkü düzeltmenin ardından cuma geç saatlerde tekrar 4 bin 17 dolara çıktı. Artış yüzde 1.03 oldu. Brent petrolün varili ise yüzde 4.5 düştü ve haftayı 62 dolardan kapadı. SON DÖRT AYIN BÜYÜK KIRILIMI Yeni ticaret restleşmesi, ABD-Çin ilişkilerinde son dört ayın en büyük kırılmasına işaret ediyor. Washington, Pekin’in bu üretim gücünü ‘jeopolitik baskı aracı’ olarak kullanmaya başladığını savunuyor. Yani ABD’nin tarife savaşlarına karşılık Çin de elindeki nadir toprak elementleri kozunu masada tutmak istiyor. Ama Trump bu blöfü gördü ve tereddütsüz el artırdı. Taraflar arasındaki ekonomik soğuk savaşın yeniden kızışmasının, küresel tedarik zincirleri ve teknoloji üretimi üzerinde ciddi etkiler yaratabileceği söyleniyor. Şİ CİNPİNG İLE GÖRÜŞME ŞİMDİLİK İPTAL EDİLMEDİ Çin’in küresel ekonomiyi rehin almaya çalıştığını belirten Trump, “İki hafta sonra Güney Kore’deki APEC Zirvesi’nde Başkan Şi ile görüşecektim ama artık bunun için bir neden kalmadı gibi görünüyor” şeklinde konuşmuştu. Bu açıklamanın ardından görüşmenin iptal edilme ihtimali gündeme gelmişti. Trump, bu konuda yöneltilen soruya “Hayır, iptal etmedim. Toplantının olup olmayacağını bilmiyorum ama orada olacağım, dolayısıyla belki yaparız” şeklinde cevaplandırdı. GERİLİMİ TIRMANDIRAN ADIMLAR PEŞ PEŞE GELDİ Trump yönetimi, son günlerde Çin’le ilişkileri daha da geren başka adımlar da attı. Perşembe günü, Çin hava yollarının Rusya üzerinden ABD’ye uçmasına yasak getirilmesi önerildi. Cuma günü ise ABD Federal İletişim Komisyonu (FCC), çevrimiçi alışveriş sitelerinden milyonlarca Çin malı elektronik ürünün kaldırıldığını duyurdu.,

Yorumlar

Ekonomi Haberleri

Bakan Işıkhan'dan Dünya Palyatif Bakım Günü paylaşımı

Habertürk

Yorumlar

Benzer Haberler

Trump'tan Çin'e Boeing tehdidi

Trump’tan Çin’e sert yanıt: Yüzde 100 gümrük vergisi uygulayacağız

Trump’tan Çin hamlesi: Yeni tarife ile piyasalar altüst oldu

Trump’tan Çin’e %100 ek gümrük vergisi

Trump'tan Çin'in nadir toprak elementleri kararına öfke

Trump'tan Çin'e 'büyük' tarife artışı tehdidi

Trump’tan çalışanlara geriye dönük ödemeleri yapmama girişimi

Donald Trump'tan 'Erdoğan' açıklaması

Trump'tan Takaiçi'ye tebrik

Trump'tan Hamas'a tehdit gibi mesaj

Trump'tan Erdoğan ve Netanyahu sözleri

Trump'tan Hamas'a: Gecikmeyi tolere etmeyeceğim

Hamas'tan Trump’ın Gazze planına yanıt

Trump'tan Hamas'a sert ültimatom! 6 Ekim'e kadar süre verdi

Trump'tan yeni tarife hamlesi

Trump'tan yanında hapşıran Sağlık Bakanına COVİD esprisi

Trump’tan yeni tarife hamlesi

Trump'tan mobilya sektörüne tarife tehdidi

Trump'tan 'ABD dışında yapılan tüm filmlere yüzde 100 tarife' açıklaması

Netanyahu ve Trump'tan Gazze açıklaması

Ekonomi Haberleri

Bakan Işıkhan'dan Dünya Palyatif Bakım Günü paylaşımı

Küresel ekonomi sorunları IMF ve Dünya Bankası toplantılarında ele alınacak

'Yarısı Bizden' ile 250 hak sahibi konutlarına kavuştu! Bakan Kurum: Üsküdar’da Özevim Sitesi yeniden doğdu

578 milyar liralık riskli işlem! Maliye devreye girdi

Ticaret Bakanlığı pelüş anahtarlığın satışını yasakladı

Yeni kanun teklifi çalışması: Kira gelirlerinde yüzde 20 oranında stopaj kesintisi yapılacak!

Maliye, yapay zekâ desteğiyle iki yılda yapılan 578 milyar liralık alım satım işlemini riskli buldu

O şehirlerin vergi rekortmenleri... Yunan, Brezilyalı ve Senegalli futbolcular ile Youtuber aile!

'Zam oyunu' ifşa oldu: Ev sahiplerinden, kiracılara sessiz tuzak!

Zeytinyağı fiyatlarına zam bekleniyor: Rekolte beklentisi yüzde 40'a yakın oranda düştü!

Resmi Gazete'de yayımlandı: Fiyat etiketlerinde yeni dönem

TPI Composites’te yeni darbe: Grevdeki 2 bin 140 işçi topluca işten çıkarılıyor

2 gündür kayıp olan gazeteci yoğun bakımda bulundu

Değeri altınla yarışıyor ama... Sonbahar geldi kapış kapış satılıyor

Zam üstüne zam geliyor! Maliyeti sadece 3 TL ama 150 TL'ye satılıyor

Özdağ ve Dervişoğlu'ndan 'Milliyetçi ittifak' için yeşil ışık

Güllü'nün ölmeden 1 saat önceki son anları ortaya çıktı: 'Sesi Kıs’ mesajının sırrı çözüldü

Can Uzun'a tehdit gibi mesaj! Almanların ay yıldız hazımsızlığı

Günde 12 kutu kola içen Trump'ın kalp yaşı belli oldu

Medyayı iktidara şikayet eden Pervin Buldan'a gazetecilerden tepki yağıyor!

Yoğun bakıma kaldırılmıştı! Ünlü oyuncu aylar sonra ilk kez görüntülendi

İngiliz sağlık altyapısı Türk firmaya emanet: İngiltere ile 6.4 milyar TL’lik anlaşma imzaladı

Kayserispor teknik direktörü açıkladı! Sürpriz isim

Tarihi yükselişin ardından piyasada gümüş kalmadı

Damacana su fiyatları uçtu

Sınıf tekrarı yapan burslu öğrenciden 325 bin TL istendi! KDK'dan 'fiyat indirimi' kararı

Bakan Kurum: Özevim Sitesi, 'Yarısı Bizden' ile yeniden doğdu

Kafe ve restoranlarda yeni uygulama: 'Rekabeti artıracak, tüketici kazançlı çıkacak'

Maliye'den 'sahte fatura' denetimi! 578 milyar TL'lik işlem risk analizine takıldı

Mobil ve sabit hatlardan 81,8 milyar dakika görüşüldü

Emtia piyasalarında 'Trump' etkisi

Çin, nadir nadir toprak elementleri hakkında konuştu: Yasak değil, tedbir

Küresel ekonominin sorunları 13-18 Ekim'de masaya yatırılacak

Emtiada Çin rüzgarı! Altın, gümüş ve paladyum rekor kırdı

Konuşma trafiği 155 bin yıla denk geldi! Mobil ve sabit hatlardan toplam 81,8 milyar dakika görüşme yapıldı

2 yıl önce Avrupa'da oynuyorlardı! Artık maçlarını sadece 400 kişi izliyor

Tedesco'dan radikal değişiklikler! Taraftarın istediği oldu

Dünyaca ünlü şarkıcı konserinde saldırıya uğradı! Hayranlarının yüreği ağzına geldi

Hazır olun: Ukrayna soğuğu Türkiye’yi saracak

Erdoğan iki yılda 180 derece değişti

Cezaevinde 5 yıl yatan PKK'lı terörist Meclis kürsüsüne çıkartıldı

Önlemler yetersiz kaldı, giderek yayılıyor! 13 il diken üstünde

Türkiye'nin zenginleriyle meşhur ilinde vergi rekortmeni Montella oldu

Beyoğlu'nda tünele sıkışan kişi portekizli çıktı!

Amerikalı şirketin iflas oyunu: Binlerce Türk işçi işsiz kaldı

English Home 35 mağazasını kapattı, 10 yıldır aktif olduğu ülkeden çekildi

Erbakan'dan Erdoğan'ı küplere bindirecek sözler

Türkiye'nin tarihi zaferi Bulgaristan'ı karıştırdı! 'Milli Takım'dan utanıyoruz'

Hakan Sabancı'yı kızdıran soru!

TOKİ, Demirköy'de konut inşa edecek

Çin, ABD'nin tarife tehdidine karşı nadir toprak elementleri kontrolünü savundu

Merkez Bankası ekim faiz kararı ne zaman açıklanacak? MB faiz beklentisi

Fiyat etiketinde yeni dönem başlıyor! İşletmelere fiyat bilgisi paylaşımı zorunluluğu getirildi

Finans uzmanı İslam Memiş cevapladı: Şimdi altın alınır mı?

Hürriyet ekonomi yazarı Balcı: Altında uzun vadeli hedefler yukarı yönlü revize ediliyor

Sadettin Saran yönetimini bekleyen kriz

Sergen Yalçın iki genç yeteneğe el attı